Ruch Wolność i Pokój

Ruch Wolność i Pokój (WiP) – niezależne ugrupowanie społeczno-polityczne należące do nurtu „solidarnościowego”, działające w opozycji wobec władz komunistycznych, w latach 1985–1992 w Polsce. Większość uczestników Ruchu WiP stanowili studenci i przedstawiciele środowisk młodzieżowych (od anarchistów po aktywistów kościelnych). Ruch przeprowadził liczne akcje propagandowe i protestacyjne. Liczył w szczytowym okresie rozwoju kilkuset członków.

Powstanie ruchu

Impulsem do powstania ruchu była obrona szczecińskiego działacza Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) Marka Adamkiewicza, który za odmowę złożenia przysięgi wojskowej został w grudniu 1984 r. skazany i uwięziony w Zakładzie Karnym w Stargardzie. W dniach 17–23 marca 1985 r. w ramach protestu przeprowadzono w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej głodówkę, w której uczestniczyło około dwudziestu osób, przeważnie związanych z NZS. O ideach ruchu pokojowego z protestującymi rozmawiał Jacek Kuroń. Akcja zakończyła się konferencją, na której zapowiedziano powołanie ruchu pokojowego, co formalnie stało się 14 kwietnia w Krakowie^[1]^[2]^[3].

Program

obrona praw człowieka
poszerzenie swobód obywatelskich
ochrona praw mniejszości
zniesienie kary śmierci
działania proekologiczne (sprzeciw wobec budowy elektrowni atomowej w Żarnowcu i zapory wodnej w Czorsztynie)
działania pacyfistyczne
działania zgodne z zasadą biernego oporu

„A cappella” – magazyn ruchu

W latach 1986–1989 w Gdańsku wydawano poza cenzurą Nieregularnik Ruchu Wolność i Pokój „A cappella”^[4], w którym postulowano idee wolności w świecie bez granic. Wartości ruchu miały być osiągane tylko metodami non violence (bez przemocy i negatywnych emocji wobec przeciwników)^[5].

Ośrodki Ruchu Wolność i Pokój

Działacze

Deklaracja założycielska WiP^[7]

Biuletyn WiP z 1987

Z tym tematem związana jest kategoria: Działacze Ruchu Wolność i Pokój.

Fundacja Wolność i Pokój

W lutym 2011 r. powstała Fundacja Wolność i Pokój, KRS 0000377302^[8].

Przypisy

↑ Artur Kubaj, Sierpień 1988 roku w Szczecinie, [w:] Biuletynie IPN nr. 4 (87) z kwietnia 2008 r., s. 52, przypis nr. 8.
↑ Praca Magisterska Anny Smółki opublikowana w serwisie WiP. ruchwip.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-21)]. ^{[martwy link]}
↑ E. Olszewski, M. Wolski, Organizacje ekstremistyczne i radykalne w Polsce. Wybór, [w:] Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego, red. E. Olszewski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 418. ISBN 83-227-2278-8.
↑ Czasopisma – 13 grudnia 1981-1989 r., Oprac.: Krzysztof Bronowski. fortunecity.com. [zarchiwizowane z tego adresu (1999-10-18)]..
↑ Marek Jędrzejewski, Młodzież a subkultury: problematyka edukacyjna, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Warszawa 1999 (ISBN 83-86770-91-0), s. 216.
↑ Ruch Wolność i Pokój w Rzeszowie – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2020-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22] .
↑ Monika Litwińska, WiP kontra PRL, Kraków 2015, ISBN 978-83-941434-4-2, s. 77, błędnie podaje wśród sygnatariuszy również Konstantego Miodowicza.
↑ Fundacja Wolność i Pokój.

Linki zewnętrzne

Strona z dokumentami ruchu WiP
Ruch Wolność i Pokój 1985-1989 – praca magisterska Macieja Śliwy (PDF)
Portal Tezeusz o ruchu WiP. tezeusz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-10)].
Portal WiP

[1] Artur Kubaj, Sierpień 1988 roku w Szczecinie, [w:] Biuletynie IPN nr. 4 (87) z kwietnia 2008 r., s. 52, przypis nr. 8.

[2] Praca Magisterska Anny Smółki opublikowana w serwisie WiP. ruchwip.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-21)]. ^{[martwy link]}

[3] E. Olszewski, M. Wolski, Organizacje ekstremistyczne i radykalne w Polsce. Wybór, [w:] Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego, red. E. Olszewski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 418. ISBN 83-227-2278-8.

[czasopisma1981-4] Czasopisma – 13 grudnia 1981-1989 r., Oprac.: Krzysztof Bronowski. fortunecity.com. [zarchiwizowane z tego adresu (1999-10-18)]..

[a_subk-5] Marek Jędrzejewski, Młodzież a subkultury: problematyka edukacyjna, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Warszawa 1999 (ISBN 83-86770-91-0), s. 216.

[6] Ruch Wolność i Pokój w Rzeszowie – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2020-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22] .

[litwin-7] Monika Litwińska, WiP kontra PRL, Kraków 2015, ISBN 978-83-941434-4-2, s. 77, błędnie podaje wśród sygnatariuszy również Konstantego Miodowicza.

[8] Fundacja Wolność i Pokój.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]