Roztoka (dopływ Białki)
Roztoka – potok, dopływ Białki[1]. Wypływa z Wielkiego Stawu w Dolinie Pięciu Stawów Polskich w Tatrach Wysokich i odwadnia całą tę dolinę. Pomiędzy stawami istnieją mniejsze łączące je potoki. Najdłuższy z nich ma długość 1,5 km i rozcina morenowe dno doliny. Zasilają go także krótkie dopływy ze stoku Koziego Wierchu i spod progu morenowego Dolinki Pustej[2].
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Potok 4 rzędu | |
| Długość | 6,5 km |
| Powierzchnia zlewni |
13,6 km² |
| Źródło | |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Białka |
| Miejsce | |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
W odległości około 150 m na południowy wschód od Wielkiego Stawu potok spada z wielkiego progu, tworząc najwyższy w Polsce wodospad Siklawa (wysokość ok. 64–70 m). Od tego miejsca potok Roztoka płynie Doliną Roztoki lodowcowym korytem o wąskim dnie, wypełnionym rumoszem skalnym. Zasilany jest wypływami z Dolinki Buczynowej i ciekami spływającymi żlebami Wołoszyna. Wzdłuż całego biegu potoku Roztoka występują ponadto źródła morenowe wybijające przy jego korycie. Przed ujściem do Białki potok spada z progu skalnego, tworząc trzy wodospady zwane Wodogrzmotami Mickiewicza. Przed samym ujściem do Białki gubi część wody w dużym stożku napływowym i rozdziela się na dwa koryta. Prawe z nich uchodzi do Białki na wysokości 1020 m, ale woda płynie nim tylko w czasie wyższego stanu wody. W lewym korycie woda zanika stopniowo w materiale akumulacyjnym rzeki Białka, nie dochodząc do jej nurtu[2].
Roztoka ma długość 6,5 km i spadek 9,92%. Odwadnia obszar o powierzchni 13,6 km², w tym: Dolina Pięciu Stawów 5,5 km², Dolina Roztoki 8,1 km²[2].
Szlaki turystyczne
edytuj
– wzdłuż prawie całego biegu potoku przebiega zielony szlak ze schroniska na polanie Stara Roztoka do Doliny Roztoki, a dalej do Doliny Pięciu Stawów.
- Czas przejścia ze schroniska do Wodogrzmotów Mickiewicza: 15 min, z powrotem 10 min
- Czas przejścia znad Wodogrzmotów do Doliny Pięciu Stawów: 2:05 h, ↓ 1:30 h
– czerwony szlak z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką i dalej wzdłuż szosy nad Morskie Oko, przecinający potok przy Wodogrzmotach.
- Czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Wodogrzmotów: 1:15 h, z powrotem 1:35 h
- Czas przejścia od Wodogrzmotów do Morskiego Oka: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- – szosą od Wodogrzmotów do parkingu na Palenicy Białczańskiej. Czas przejścia: 40 min, ↑ 50 min[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 237, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b c Krystyna Wit-Jóźwik, Hydrografia Tatr Wysokich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Wysokie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
Linki zewnętrzne
edytuj- Rostoka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 799.