Rousettini

plemię ssaków

Rousettinimonotypowe plemię ssaków z podrodziny Rousettinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).

Rousettini
K. Andersen, 1912[1]
Ilustracja
Przedstawiciele plemienia – rudawce nilowe (R. egyptiacus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Rodzina

rudawkowate

Podrodzina

Rousettinae

Plemię

Rousettini

Typ nomenklatoryczny

Plemię: Rousettus J.E. Gray, 1821
Rodzaj: Pteropus aegyptiacus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810

Rodzaje i gatunki

Rousettus J.E. Gray, 1821[11] – rudawiec
9 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

edytuj

Plemię obejmuje gatunki występujące w południowo-zachodniej, południowej, południowo-wschodniej Azji, Afryce, na Madagaskarze oraz Komorach[12][13][14].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 80–192 mm, długość ogona 6–31,6 mm, długość ucha 13,5–27 mm, długość tylnej stopy 13–38 mm, długość przedramienia 66–106 mm; masa ciała 31–171 g[13][15].

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1821 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule dotyczącym systematyki kręgowców opublikowanego na łamach The London Medical Repository[11]. Na gatunek typowy Gray wyznaczył (oznaczenie monotypowe) rudawca nilowego (R. aegyptiacus).

Etymologia

edytuj
  • Rousettus (Rousettas): fr. nazwa roussette dla rudawki, od rousset ‘czerwonawy’[16].
  • Cercopteropus: gr. κερκος kerkos ‘ogon’; πτερον pteron ‘skrzydło’; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[17]. Gatunek typowy: Burnett wymienił dwa gatunki – Pteropus egyptiacus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810 i Pteropus amplexicaudatus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810 – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1912 roku na typ nomenklatoryczny wyznaczono Pteropus aegyptiacus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810[18].
  • Xantharpyia: gr. ξανθος xanthos ‘żółty, złoto-żółty’; rodzaj Harpyia Illiger, 1811 (rurkonos)[19]. Gatunek typowy: Gray wymienił trzy gatunki – Pteropus egyptiacus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810, Pteropus amplexicaudatus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810 i Pteropus stramineus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 (= Vespertilio Vampyrus helvus Kerr, 1792) – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1912 roku na typ nomenklatoryczny wyznaczono Pteropus amplexicaudatus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810[18].
  • Eleutherura: gr. ελευθερος eleutheros ‘wolny’; ουρα oura ‘ogon’[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteropus hottentotus Temminck, 1823 (= Pteropus aegyptiacus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810).
  • Cynonycteris: gr. κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[21]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteropus leachii[d] A. Smith, 1829.
  • Senonycteris: etymologia niejasna, Gray nie wyjaśnił znaczenie nazwy rodzajowej, być może anagram przedrostka neso; gr. νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[22][23]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteropus seminudus[e] Kelaart, 1850.

Podział systematyczny

edytuj

Do plemienia należy jeden rodzaj rudawiec[24] (Rousettus) z siedmioma żyjącymi współcześnie gatunkami[25][15][12][24]:

Opisano również dwa gatunki wymarłe[26][27]:

  1. Pisownia oryginalna; takson zdefiniowany bez nadawania rangi.
  2. Nomen nudum.
  3. Niepoprawna późniejsza pisownia Rousettus J.E. Gray, 1821.
  4. Podgatunek P. aegyptiacus.
  5. Podgatunek P. leschenaulti.

Przypisy

edytuj
  1. a b Andersen 1912 ↓, s. lxv.
  2. K.F. Koopman & J.K. Jones: Classification of bats. W: B.H. Slaughter & D.W. Walton (redaktorzy): About bats: A Chiropteran Symposium. Dallas: Southern Methodist University Press, 1970, s. 23. ISBN 978-0-87074-106-7. (ang.).
  3. a b W. Bergmans. Taxonomy and biogeography of African fruit bats (Mammalia, Megachiroptera). 5. The genera Lissonycteris Andersen, 1912, Myonycteris Matschie, 1899 and Megaloglossus Pagenstecher, 1885; general remarks and conclusions; annex: key to all species. „Beaufortia”. 47 (2), s. 69, 1997. (ang.). 
  4. G.T. Burnett. Illustrations of the Alipeda (Alipeds), or Bats and their allies; being the arrangement of the Cheiroptera, Volitantia, or wing-footed Beasts, indicated in Outline. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. 27, s. 269, 1829. (ang.). 
  5. J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1834, s. xix, 37. (ang.).
  6. J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. xix. (ang.).
  7. J.E. Gray: Mammalia. W: E. Belcher: The zoology of the voyage of H.M.S. Sulphur: under the command of Captain Sir Edward Belcher, during the years 1836-42. Cz. 1. London: Smith, Elder, 1844, s. 29. (ang.).
  8. W. Peters: Naturwissenschaftliche Reise nach Mossambique: auf Befehl seiner Majestät des Königs Friedrich Wilhelm IV in den Jahren 1842 bis 1848 ausgeführt. Cz. 1: Zoologie. Berlin: G. Reimer, 1852, s. 25. (niem.).
  9. J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 115. (ang.).
  10. K.F. Koopman. A synopsis of the families of bats – part VII. „Bat Research News”. 25 (3-4), s. 25, 1985. (ang.). 
  11. a b J.E. Gray. On the Natural Arrangement of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 299, 1821. (ang.). 
  12. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 92–94. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  13. a b N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 85–89. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  14. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Rousettus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-18].
  15. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 451. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  16. Palmer 1904 ↓, s. 612.
  17. Palmer 1904 ↓, s. 172.
  18. a b Andersen 1912 ↓, s. 16.
  19. Palmer 1904 ↓, s. 709.
  20. Palmer 1904 ↓, s. 255.
  21. Palmer 1904 ↓, s. 212.
  22. Palmer 1904 ↓, s. 629.
  23. Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 210, OCLC 637083062 (ang.).
  24. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 86-87. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  25. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-27]. (ang.).
  26. G.F. Gunnell & F.K. Manthi. Pliocene bats (Chiroptera) from Kanapoi, Turkana Basin, Kenya. „Journal of Human Evolution”. 140, s. 102440, 2020. DOI: 10.1016/j.jhevol.2018.01.001. (ang.). 
  27. M. Stekelis & G. Haas. The Abu Usba Cave (Mount Carmel). „Israel Exploration Journal”. 2 (1), s. 35, 1952. DOI: 10.2307/27924459. (ang.). 

Bibliografia

edytuj