Rosa Bailly
Rosa Bailly, ps. „Rosa Dufour-Bailly”, „Aimée Dufour” (ur. 14 marca 1890 w Saint-Florent-sur-Cher, zm. 14 czerwca 1976 w Pau) – francuska pisarka, dziennikarka, poetka, tłumaczka, propagatorka kultury i literatury polskiej we Francji.
.jpg) Rosa Bailly (przed 1939) | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 marca 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 czerwca 1976 |
| Zawód, zajęcie |
pisarka, dziennikarka, tłumaczka |
| Narodowość |
francuska |
| Odznaczenia | |
  
| |
.jpg)
Życiorys
edytujUkończyła École Normale Superiéure o statusie uniwersyteckim w Sèvres pod Paryżem. W 1916[1] – jeszcze jako nauczycielka – założyła towarzystwo Les Amis de la Pologne i została jego sekretarzem generalnym. W okresie plebiscytów w 1921 agitowała za przyłączeniem Górnego Śląska do Polski. W czasie II wojny światowej organizowała pomoc dla polskich jeńców i żołnierzy we Francji.
W okresie międzywojennym była prezeską Towarzystwa, w Polsce określanego jako Towarzystwo Polsko-Francuskie w Paryżu[2]. W ramach działalności towarzystwa we Francji współorganizowała wystawianie spektakli polskich sztuk[3]. Autorka książek o Polsce, w tym m.in. obrony Lwowa[1]. Przekładała również na język francuski polską poezję (m.in. K. Przerwy-Tetmajera, J. Tuwima). Została uhonorowana licznymi polskimi odznaczeniami, m.in. w roku 1969 otrzymała nagrodę polskiego Pen Clubu.
Została wymieniona wśród darczyńców odbudowy Zamku Królewskiego na Wawelu, upamiętniają ją „cegiełki” nr 1571 i 1572.[4]
Prace
edytuj- 1926, 1928, 1939 : Histoire de l'amitié franco-polonaise
- 1924 : La Pologne renaît
- 1926 (?) : Comment se renseigner sur la Pologne, Union française des amis de la Pologne
- 1930 : L'Hommage de la France à Mickiewicz
- 1928, 1938 : Petite histoire de la Pologne
- 1920–1930 : Villes de Pologne
- 1920 : Vilno, ville polonaise
- 1924 : À la gloire de Léopol
- 1927 : Une Ville polonaise: Bydgoszcz
- 1928 : Guide de Pologne: Poznań, Varsovie, Wilno, Cracovie, Léopol, Zakopane
- 1936 : Au cœur de la Pologne: Petites villes, châteaux, campagnes (wyd. pol. W sercu Polski, Lublin 2018)
- 1940 : Lettres aux Polonais en France
- 1949 : Varsoviennes (traduction de Kobiety de Stanisława Kuszelewska)
- 1957: Portes du Paradis
- A City Fights for Freedom[1]
- 2011: Miasto walczy o wolność. Obrona Lwowa 1918–1919
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1936)[5]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)[6]
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (17 stycznia 1963)[7]
Nagrody
edytuj- 1937 : Prix de l'Académie française – prix Kornmann (1 000F)[8]
- 1969 : Nagroda PEN Clubu
- 1969 : Prix Francis Jammes
Upamiętnienie
edytuj22 lutego 1980 w Warszawie jednej z ulic na terenie obecnej dzielnicy Bemowo zostało nadanie imię Rosy Bailly[9].
- Biografie
- Mieczysława Wazdrag-Parisot, Rosa Bailly et la Pologne, Université de Paris-Sorbonne, 1980
- Anita Plytarz, « Rosa Bailly, sa vie et ses liens d’amitié tissés avec la Pologne » w Synergies Pologne, revue du Gerflint, Cracovie, 2006[10]
- Tadeusz Edward Domański, Rosa Bailly: Wielka Francuzka o polskim sercu, Lublin, Norbertinum, 2003
- Małgorzata Nossowska, O Francuzce, która pokochała Polskę. Rosa Bailly i stowarzyszenie “Les Amis de la Pologne”, Lublin, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 2012, ISBN 978-83-7784-092-4 –
- Portrety
- Portrety Rosy Bailly wykonali: Nina Alexandrowicz, Zbigniew Więckowski (olejem) oraz Maja Berezowska (akwarela).
- Rzeźba Francis Black-a jest w Bibliothèque Polonaise à Paris.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Z ostatniej chwili. Zgon Rosy Bailly. „Biuletyn”. Nr 30, s. 102, Czerwiec 1976. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Dekoracja p. Rose Bailly orderem Polonia Restituta. „Kurier Poranny”. Nr 265, s. 1, 23 września 1936.
- ↑ Działalność kulturalna Rosy Bailly, propagatorki polskości we Francji. „Światowid”. Nr 12, s. 23, 18 marca 1939.
- ↑ Facebook Zamku Królewskiego na Wawelu [online], www.facebook.com [dostęp 2024-03-06].
- ↑ Dekoracja p. Rose Bailly orderem Polonia Restituta / Życie polityczne. „Kurier Poranny”. Nr 265, s. 1, 2, 23 września 1936.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 406 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej za granicą”.
- ↑ Stolica : warszawski tygodnik ilustrowany. R. 18, 1963 nr 4 (27 I), Warszawskie Wydawnictwo Prasowe RSW "Prasa", 1963 [dostęp 2020-09-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-23].
- ↑ http://www.academie-francaise.fr/rosa-bailly, dostęp, 1 stycznia 2017
- ↑ Uchwała nr 60 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 22 lutego 1980 r. w sprawie nadania nazw ulicom, "Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 29 czerwca 1980 r., nr 8, poz. 6, s. 2.
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-17)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Marian Nowy: Ulica dla Rosy?. PAUza Akademicka Nr 83, 2010-05-27. s. 5. [dostęp 2010-11-18].
- Rosa Bailly, l’amie oubliée de la Pologne. Pireneia Slavska, 2010-10-29. [dostęp 2010-11-18]. (fr.).