Romantyzm jenajski

Romantyzm jenajski – ruch w historii sztuki i historii idei, włączany do ogólniejszego nurtu niemieckiego romantyzmu jako „wczesna romantyka” (Frühromantik). Okres ten umieszcza się zazwyczaj między latem 1797 (pierwsze fragmenty Friedricha Schlegla drukowane w piśmie „Lyceum”) i latem 1801 (śmierć Novalisa, śmierć Wackenrodera, tom Charakteristiken und Kritiken braci Schleglów, podsumowujący ich twórczość), jest to zatem okres działalności głównego czasopisma Jenajczyków: „Athenaeum” (1798–1800). Michał Paweł Markowski proponuje jednak rozszerzenie wczesnej romantyki na okres od spotkania dwóch dwudziestolatków: Novalisa i Friedricha Schlegla, które było początkiem ich wiernej przyjaźni, do roku 1812, w którym Friedrich Schlegel wygłosił w Wiedniu wykłady o literaturze Geschichte der alten und neuen Literatur. W owym czasie w Jenie wykładali m.in.: Johann Gottlieb Fichte, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Friedrich Schiller i Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling. Do najwybitniejszych przedstawicieli ruchu zalicza się: Friedricha Schlegla, Augusta Wilhelma Schlegela, Friedricha von Hardenberga, czyli Novalisa, Friedricha Schleiermachera, Ludwiga Tiecka, Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga oraz Wilhelma H. Wackenrodera.

Friedrich Schlegel, najbardziej znany przedstawiciel romantyzmu jenajskiego

Określenie „szkoła romantyczna” powstało w 1805 roku i nie było używane przez Jenajczyków. „Odkrycie” romantyzmu jenajskiego nastąpiło dopiero w latach 20. XX wieku, od tamtego czasu daje się zaobserwować ciągły wzrost zainteresowania tą problematyką wśród badaczy.