Roman Olszowski

Roman Olszowski (ur. 28 lutego 1890 w Żywcu, zm. 22 lutego 1957 w Krakowie) – polski rzeźbiarz, pedagog, nauczyciel rzeźby w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem.

Roman Olszowski

Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1890 Żywiec
Data i miejsce śmierci	22 lutego 1957 Kraków
Narodowość	polska
Alma Mater	Kunstgewerbeschule w Wiedniu
Dziedzina sztuki	rzeźbiarstwo

Grób Romana Olszowskiego na Cmentarzu Rakowickim

Życiorys

Olszowski urodził się jako jedno z sześciorga dzieci Anny z Pstruszyńskich i stolarza Ignacego Olszowskiego. Ukończył powszechną siedmioklasową szkołę w Żywcu w 1904 i odbył praktykę w zakładzie rzeźbiarskim Wojciecha Samka w Bochni. Pracował tam od 1905 do 1907. We wrześniu 1907 rozpoczął naukę w Szkole Zawodowej Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Do 1909 kształcił się w klasie rzeźby ornamentalnej, następnie do 1912 w klasie rzeźby figuralnej. Szkołę ukończył z wynikiem celującym. Studia podjął w Kunstgewerbeschule w Wiedniu. Po ukończeniu studiów w 1915 został powołany do austriackiej służby wojskowej.

Po trzech latach wrócił do Zakopanego, gdzie został zatrudniony na stanowisku nauczyciela rzeźby w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego. W czasie okupacji wraz z żoną Janiną z domu Zarębską i synem przebywał w Żywcu, gdzie prowadził pracownię rzeźbiarsko-zdobniczą. Po jej odebraniu i oddaniu niemieckiemu przesiedleńcowi z Rumunii rzeźbiarzowi Otto Hilgarthowi został zmuszony do pracy najemnej w tejże pracowni. Po wojnie był nauczycielem reklamy artystycznej w Miejskim Koedukacyjnym Gimnazjum i Liceum Handlowym w Żywcu. Do Zakopanego wrócił w 1946 i kontynuował pracę pedagogiczną w zakopiańskiej szkole. Łącznie przepracował w niej 37 lat.

Wśród wychowanków artysty i pedagoga należy wymienić: Antoniego Kenara, Mariana Wnuka, Edwarda Piwowarskiego, Stanisława Sikorę, Kazimierza Fajkosza i Bronisława Czecha.

Olszowski zmarł 22 lutego 1957. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Wojciech Brzega napisał: "R o m a n O l s z o w s k i (1890-1957) - rzeźbiarz, zasłużony pedagog. W 1912 r. ukończył Szkołę Przemysłu Drzewnego na wydziale rzeźby figuralnej. Po studiach w wiedeńskiej Kunstgewerbeschule, w 1919 r. objął pracę w szkole jako nauczyciel rzeźby, modelowania i rysunku. W okresie "Rewolucji Stryjeńskiego" był jednym z nielicznych, którzy zaaprobowali i zaczęli realizować nowe postulaty metody nauczania, kontynuowane i konsekwentnie rozwijane jeszcze po odejściu Stryjeńskiego. W ciągu 37 lat pracy pedagogicznej wychował trzy pokolenia rzeźbiarzy, wśród nich Antoniego Kenara, z którym następnie współpracował w PLTP aż do śmierci" (Wojciech Brzega, Żywot górala poczciwego, str. 313, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1969)

Bibliografia

• Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, Tom VI, Warszawa 1998, s. 282-283. Praca zbiorowa Polskiej Akademii Nauk - Instytut Sztuki, (J.Skłodowski).
• Słownik biograficzny Żywiecczyzny, Tom II, Żywiec 1997, s. 202-203, (Włodzimierz Jura).
• Maria Olszowska: Roman Olszowski - artysta rzeźbiarz (1890-1957), Karta Groni, 1995, Nr XVIII, s. 167-181.
• Maria Olszowska: Roman Olszowski (1890-1957) - Artysta rzeźbiarz i nauczyciel, (cz. I) Tygodnik Podhalański, Nr 43 (409) z dn. 2 XI 1997 r., s. 18, (cz. II) Tygodnik Podhalański, Nr 44(410) z dn. 9 XI 1997 r., s. 9.
• Katarzyna Chrudzimska-Uhera: Stylizacje i modernizacje - O rzeźbie i rzeźbiarzach w Zakopanem w latach 1879-1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2013.
• Halnym wyrzeźbione - Prace profesorów i uczniów Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem 1911-1938, Galeria Dyląg, Kraków, 19 V - 18 VI 2016.
• Szkoła rzeźby w Zakopanem, Arkady 1937, Nr 10, s. 543-544, (Kazimierz Malinowski).
• Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, Barwa i rysunek, 1930, Nr 7, s. 3-4, (Hilary Majkowski).
• Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, Kurjer Poznański, 1931, Nr 573, s. 3, (Hilary Majkowski).
• Czciciele kapliczek przydrożnych, Myśl Polska, 1938, Nr 22, s. 8, (Józef Nikodem Kłosowski).
• Państwowa Szkoła Przemysłu Drzewnego w Zakopanem - Sprawozdanie z roku szkolnego 1925/1926, Zakopane, Nakładem Grona Nauczycielskiego.

Linki zewnętrzne

• Roman Olszowski – artysta rzeźbiarz. info.pl, 2011-08-29. [dostęp 2012-12-06].