Rokietta siewna
podgatunek jadalnej rośliny jednorocznej
Rokietta siewna (Eruca vesicaria (L.) Cav.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny kapustowatych. Nazywany bywa też rukolą.
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
rokietta siewna |
Nazwa systematyczna | |
Eruca vesicaria (L.) Cav. G. Hegi, Ill. Fl. Mitt._Eur. 4(1):201. 1918[3] |
Rozmieszczenie geograficzne
edytujRośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego, nad Morzem Czarnym (Bułgaria, Krym), w Afryce (Czad), w Azji Zachodniej, na Kaukazie, Zakaukaziu, w Turkmenistanie. Rozprzestrzenił się też jako gatunek zawleczony lub uciekinier z uprawy w wielu innych rejonach świata: w pozostałych rejonach Europy, w Afryce Południowej, Indiach, w Australii i na Nowej Zelandii, w Ameryce Północnej[4]. W Polsce jest czasami (rzadko) uprawiany i przejściowo dziczejący (efemerofit)[5].
Synonimy
edytujMa wiele nazw łacińskich (synonimy). Niektóre z nich[4]:
- Brassica eruca L.
- Brassica erucoides Roxb.
- Eruca longirostris Uechtr.
- Eruca sativa Mill.
- Eruca sativa subsp. longirostris (Uechtr.) Jahand. & Maire
- Eruca stenocarpa Boiss. & Reut.
Morfologia
edytuj- Łodyga
- Dorasta do około 60 cm. Cała roślina jest z rzadka owłosiona[6].
- Liście
- Lirowato-pierzastodzielne, ciemnozielone[7].
- Kwiaty
- Mają 4-działkowy kielich, bladożółte, nabiegłe fiołkowymi żyłkami płatki korony, 1 słupek i 6 pręcików. Zebrane są w szczytowe kwiatostany[6].
- Owoce
- Gładkie, wydłużone i spiczasto zakończone łuszczyny z obosiecznym dzióbkiem[7].
Zastosowanie
edytuj- Warzywo – liście spożywane mogą być jako warzywo, zazwyczaj w postaci sałatki. M. Zohary, jeden z badaczy roślin biblijnych uważa, że o tę roślinę chodzi w wersecie 2 Księgi Królewskiej (4,39): „Jeden zaś wyszedł na pole, aby nazbierać jarzyn”[8].
- Roślina przyprawowa, używana do produkcji musztardy oraz jako zamiennik pieprzu[8].
- Z nasion otrzymuje się olej[6].
- Jest rośliną leczniczą[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ a b c d Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ a b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 39234
- EUNIS: 162800
- Flora of China: 241000036
- Flora of North America: 242320984
- FloraWeb: 2209
- GBIF: 5375925
- identyfikator iNaturalist: 702778
- IPNI: 283412-1
- ITIS: 524057
- NCBI: 29727
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2798746
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:2798761-4
- Tela Botanica: 25271
- identyfikator Tropicos: 4102019
- USDA PLANTS: ERVES