Rifat Teqja
Rifat Teqja (ur. 2 września 1928 w Peqinie, zm. 4 sierpnia 2013 w Tiranie[1]) – albański muzyk i dyrygent.
| Data i miejsce urodzenia |
2 września 1928 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 sierpnia 2013 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 1955 |
| Odznaczenia | |
| Artist i Popullit | |
Życiorys
edytujPo ukończeniu szkoły w rodzinnej miejscowości kształcił się w liceum artystycznym „Jordan Misja” w Tiranie, które ukończył w 1951 r. W tym okresie kierował szkolnym zespołem muzycznym, z którym występował publicznie. Po ukończeniu szkoły podjął pracę w zakładach petrochemicznych w Kuçovej. Tam też założył zespół muzyczny i prowadził lekcje muzyki dla dzieci w miejscowej szkole. W 1952 r. rozpoczął studia w moskiewskim konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego. Początkowo studiował teorię muzyki, ale rok później przeniósł się do klasy dyrygentury symfoniczno-operowej. W 1955 po raz pierwszy wystąpił publicznie jako dyrygent, prowadząc orkiestrę symfoniczną z Jałty. W 1957 występował z orkiestrą symfoniczną z Mińska, wykonującą V symfonię Fryderyka Chopina[2].
Dyplom uzyskał w roku 1958, w tym samym roku wrócił do Albanii, gdzie został dyrygentem Teatru Opery i Baletu[2]. Jego dyrygenckim debiutem na tej scenie była premiera opery Rycerskość wieśniacza Pietro Mascagniego. Był inicjatorem i współtwórcą serii koncertów symfonicznych, prezentowanych przez Radio Tirana, które przybliżały albańskim słuchaczom dzieła Mozarta, Beethovena i Bacha.
Od chwili powstania konserwatorium w Tiranie w 1962 Teqja rozpoczął pracę pedagogiczną, kierując katedrą dyrygentury. Od 1966 funkcję tę pełnił w nowo powstałej Akademii Sztuk. Był także etatowym dyrygentem albańskich festiwali piosenki. W kilku albańskich filmach fabularnych dyrygował orkiestrą, która wykonywała podkład muzyczny.
W 1979 został uhonorowany tytułem Artysty Ludu (alb. Artist i Popullit). W 1995 otrzymał tytuł profesora[3].
W życiu prywatnym był żonaty, miał dwoje dzieci. Zmarł w sierpniu 2013 w swoim domu w Tiranie, pochowany na cmentarzu Sharrë[1].
Filmy
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b I jepet lamtumira maestros Rifat Teqja. arkivalajmeve.com. [dostęp 2019-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-07)]. (alb.).
- ↑ a b Rifat Teqja., Udhërrëfyesi i formimit të shkollës shqiptare të dirigjimit. arkivalajmeve.com. [dostęp 2017-02-05]. (alb.).
- ↑ Lamtumira e fundit për mjeshtrin e dirigjimit, Rifat Teqja. Panorama. [dostęp 2024-08-21]. (alb.).
Bibliografia
edytuj- Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
- Sokol Shupo: Enciklopedia e muzikës shqiptare, vol.1. Tiran: Asmus, 2008. (alb.).
- Nekrolog artysty