Reakcja Boscha (metoda Boscha) – reakcja chemiczna dwutlenku węgla z wodorem dająca jako produkty węgiel i wodę. Reaktory, w których reakcja ta zachodzi, są rozwijane jako potencjalne urządzenia do usuwania dwutlenku węgla i uzyskiwania wody w pojazdach kosmicznych[1][2]:

CO
2
+ 2H
2
⇄ 2H
2
O + C↓

W rzeczywistości jest to kombinacja 3 reakcji[1]:

CO
2
+ H
2
⇄ H
2
O + CO
CO + H
2
⇄ H
2
O + C↓
2CO ⇄ CO
2
+ C↓

Do reakcji można stosować różne katalizatory, z których najlepsze rezultaty uzyskuje się dla wełny stalowej. Największą zaletą metody jest całkowity odzysk tlenu[1][2]

Początkowo proces prowadzono w temperaturze 650 °C i ciśnieniu 2 atm, a konwersja wynosiła zaledwie 6–7%[1]. Problemem jest też dezaktywacja katalizatora i zatykanie układu przez wydzielający się węgiel[1][2]. Wykorzystanie dwóch szeregowo połączonych reaktorów, pracujących w różnych warunkach, pozwoliło na obniżenie temperatury i podniesienie wydajności oraz zmniejszyło problem związany z osadzaniem się węgla[1].

NASA rozpoczęła badania potencjalnego wykorzystania reakcji Boscha na początku lat 60.[1] W latach 90. przeprowadzono testy w celu wyłonienia systemu dla projektowanej stacji kosmicznej Freedom, jednak wybrano wówczas reaktor oparty na reakcji Sabatiera, która wprawdzie daje odzysk tylko połowy tlenu, ale jest prostsza i była lepiej dopracowana[1][2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Morgan B. Abney, J. Matthew Mansell, Evaluation of Bosch-Based Systems Using Non-Traditional Catalysts at Reduced Temperatures [online], 41st International Conference on Environmental Systems, NASA, 17 lipca 2011 [dostęp 2023-09-08].
  2. a b c d James E. Atwater, Methods of water production, oregonstate.edu, 1996 [zarchiwizowane 2005-05-29].