Rauwolfia żmijowa

Rauwolfia żmijowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	goryczkowce
Rodzina	toinowate
Rodzaj	rauwolfia
Gatunek	rauwolfia żmijowa
	Nazwa systematyczna
	Rauvolfia serpentina (L.) Bentham ex Kurz; Forest Fl. Burma 2: 171 1877
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rauwolfia żmijowa, zgrzyn żmijowy^[4] (Rauvolfia serpentina) – roślina z rodziny toinowatych, występująca w Azji południowej i południowo-wschodniej, od Indii do Chin. Zawiera znaczne ilości aktywnych alkaloidów i z tego względu stanowi surowiec zielarski.

Występowanie

Lasy górskie, na wysokości od 800 do 1500 m n.p.m. w Chinach, Indiach, Indonezji, Malezji, Tajlandii, Sri Lanki i Birmy. W Chinach rośnie w lasach południowego Junnanu. Uprawiana w południowym Guangdongu, Kuangsi i Hajnanie^[5].

Morfologia

Pokrój: Krzew o wysokości do 1 m. Pędy z sokiem mlecznym^[4], zazwyczaj nierozgałęzione, smukłe, żółtawe^[5]. Wyrastają z kłączarosnącego poziomo o długości do 40 cm^[4].
Liście: Naprzeciwległe lub zebrane na szczycie pędów po 3–5 w okółku^[5]^[4]. Blaszka liściowa eliptyczna lub odwrotnie jajowata, od 7–17 cm długa, 2–9 cm szeroka; żyłkowanie: 7–15 par^[5].
Kwiaty: Zebrane w baldachokształtne kwiatostany. Kielich drobny, 5-ząbkowy, dzwonkowaty, barwy różowej. Korona z 5 rozpostartymi płatkami zrośniętymi poniżej w rurkę o długości 15 mm. Rurka w połowie rozdęta i w gardzieli owłosiona^[4]. Pręcików jest 5 i są one przyrośnięte do rurki korony. Słupek pojedynczy z długą szyjką, zakończony walcowatym znamieniem^[4].
Owoce: Dwa zrośnięte, spłaszczone pestkowce, które po dojrzeniu są ciemnoczerwone^[4].

Zastosowanie

Roślina lecznicza. Kłącza i korzenie używane jako środek uspokajający, wyrabia się z nich serpasil^[4]. Kora, liście i korzenie tradycyjnie wykorzystywano jako antidotum przeciwko ukąszeniem węży i skorpionów^[5].

Zawiera związki takie jak: rezerpina, johimbina, ajmalina.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
↑ Rauvolfia serpentina (L.) Benth. ex Kurz. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-06-01].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 306-307. ISBN 83-09-00256-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Rauvolfia serpentina. [w:] Flora of China [on-line]. [dostęp 2013-07-12]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).

[3] Rauvolfia serpentina (L.) Benth. ex Kurz. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-06-01].

[podbielkowski-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 306-307. ISBN 83-09-00256-4.

[florachina-5] Rauvolfia serpentina. [w:] Flora of China [on-line]. [dostęp 2013-07-12]. (ang.).

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]