Ranunculus neapolitanus
Ranunculus neapolitanus Ten. – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje naturalnie w Afryce Północnej, środkowej i wschodniej części Europy Południowej oraz w Azji Zachodniej[4][5]. Epitet gatunkowy neapolitanus pochodzi z łaciny i oznacza neapolitański, od Neapolu, miasta we Włoszech[6].
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Ranunculus neapolitanus | ||
Nazwa systematyczna | |||
Ranunculus neapolitanus Ten. Index Seminum (NAP) 1825: 11 1825[3] | |||
Synonimy | |||
|
Rozmieszczenie geograficzne
edytujRośnie naturalnie w Afryce Północnej, Europy Południowej oraz w Azji Zachodniej[5]. W Europie Zachodniej został zaobserwowany we Włoszech, Chorwacji oraz Grecji. W Zaji Zachodniej występuje między innymi w Turcji i Armenii[4]. We Włoszech został zarejestrowany we wszystkich regionach z wyjątkiem Doliny Aosty, Piemontu, Trydentu-Górnej Adygi i Emilii-Romanii[6]. Występuje między innymi w Parku Narodowym Alta Murgia[7]. Na Cyprze jest gatunkiem autochtonicznym, jednak wyginął na większym obszarze ten wyspy[8].
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Bylina o owłosionych pędach. Dorasta do 20–50 cm wysokości. Korzenie są grube i wrzecionowate[9].
- Liście
- Liście odziomkowe są szeroko jajowate w zarysie, głęboko potrójnie klapowane (niemal do nasady liścia). Klapy mają stożkowaty kształt – najszersze przy wierzchołku i zwężające się w kierunku nasady. Brzegi są ząbkowane. Liście łodygowe są małe i wąskie[9].
- Kwiaty
- Są zebrane w kwiatostanach. Dorastają do 15–25 mm średnicy. Działki kielicha są odwinięte od momentu otwarcia się kwiatu. Dno kwiatowe jest delikatnie owłosione. Osadzone są na rowkowanych lub bruzdowanych szypułkach[9].
- Owoce
- Nagie niełupki z trójkątnym dziobem o długości 0,5–0,75 mm[9].
- Gatunki podobne
- Roślina jest podobna do R. macrophyllus, ale łodyga kwiatowa jest rowkowana, a działki kielicha od odwinięte[5].
Biologia i ekologia
edytujRośnie na pagórkach, w miejscach wilgotnych[5], w lasach na bagnach oraz na brzegach rzek i rowów. Występuje na wysokości do 1200 m n.p.m. Kwitnie od maja do sierpnia. Preferuje stanowiska w cieniu. Dobrze rośnie na wapiennym podłożu. Kwitnie od kwietnia do czerwca[9]. Świeże części rośliny są trujące – zawierają protoanemoninę[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
- ↑ a b Ranunculus neapolitanus Ten.. The Plant List. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
- ↑ a b Ranunculus neapolitanus – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
- ↑ a b c d Ranunculus neapolitanus. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-21]. (fr.).
- ↑ a b c Ranunculus neapolitanus Ten.. An Interactive Guide of the Flora of the Temporary Ponds of Sardinia (Italy). [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
- ↑ Stagni temporanei del Parco Nazionale dell’Alta Murgia: peculiarita biologiche. Parco Nazionale dell’Alta Murgia. [dostęp 2015-07-21]. (wł.).
- ↑ Ranunculus neapolitanus. Flora of Cyprus — a dynamic checklist. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e Ranunculus neapolitanus. Cretan Flora. [dostęp 2015-07-21]. (ang.).