Koralówka strojna
Koralówka strojna (Ramaria formosa (Pers.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
koralówka strojna |
Nazwa systematyczna | |
Ramaria formosa (Pers.) Quél. Fl. mycol. France (Paris): 466 (1888) |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji: Ramaria, Gomphaceae, Gomphales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1797 r. Persoon nadając mu nazwę Clavaria formosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Quélet, przenosząc go do rodzaju Ramaria[1].
- Clavaria formosa Pers. 1797
- Clavaria formosa Krombh. 1841
- Corallium formosum (Pers.) G. Hahn 1883
- Merisma formosum (Pers.) Lenz 1831
- Ramaria formosa var. concolor McAfee & Grund8 1982
- Ramaria formosa (Pers.) Quél. 1888 var. formosa
Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1987 r., dawniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był jako gałęziak strojny[3].
Morfologia
edytujKrzaczkowato rozgałęziony, o szerokości 6–15 cm i wysokości 8–20 cm. Wyrasta z mięsistej podstawy o grubości 2–3 cm. Podstawa ta rozgałęzia się 2–3 krotnie na wiele gałązek o końcach widełkowatych lub ząbkowanych. Końcowe rozgałęzienia mają postać litery U, co odróżnia ten gatunek od większości koralówek mających odgałęzienia w kształcie litery V. Podstawa ma u młodych owocników bladoróżowy kolor, pozostała część owocnika jest łososioworóżowa lub pomarańczowa z cytrynowożółtymi końcami. Dojrzały owocnik zmienia barwę na ochrowożółtą[4].
Mięsisty, u młodych owocników różowawy, u starszych białawy. Po wysuszeniu staje się kredowy i popękany. W smaku nieco gorzki[4].
Ochrowożółty. Zarodniki elipsoidalne, ochrowożółte, nieco brodawkowate lub gładkie, o rozmiarach 9–12,5 x 4–5 µm[5].
Występowanie i siedlisko
edytujWystępuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Australii[6]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech, Danii, Holandii[3].
Rośnie w lasach liściastych i mieszanych, zazwyczaj gromadnie[4]. Najczęściej rośnie wśród opadłych liści pod bukami, rzadziej pod dębami. Owocniki wytwarza od lipca do października[4].
Znaczenie
edytujGrzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący; powoduje zaburzenia trawienne, działa przede wszystkim silnie przeczyszczająco[5].
Gatunki podobne
edytujKoralówkę strojną można pomylić z wieloma innymi gatunkami koralówek. Odróżnia się od nich tym, że jej dolne rozgałęzienia mają kształt dużych łuków (jak litera U, a nie V, jak u większości gatunków). Poza tym suszony miąższ ma konsystencję kruchą jak kreda, nie zaś rogowatą. Starsze okazy gałęziaków po krótkim czasie tracą charakterystyczne zabarwienie i wówczas można je oznaczyć tylko mikroskopowo, dlatego przy ich zbieraniu w celu zjedzenia należy zachować szczególną ostrożność[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b Albert Pilát, Otto Ušák: Mały atlas grzybów. Warszawa: PWRiL, 1977.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 586. ISBN 83-7404-513-2.