Rafał Urbacki
Rafał Urbacki (ur. 9 grudnia 1984[1] w Gliwicach[2], zm. 22 maja 2019[3][4]) – polski reżyser teatralny, choreograf krytyczny, performer.
 Rafał Urbacki (2014) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
W wyniku choroby przez 11 lat poruszał się na wózku inwalidzkim, a następnie dzięki wypracowanej autorskiej metodzie ruchu[1]. Przez lata cierpiał na miopatię[3].
Życiorys
edytujUrodził się na Górnym Śląsku, dzieciństwo spędził w Gliwicach. Studiował reżyserię dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, wiedzę o teatrze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Stypendysta m.in. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (dwukrotnie), Art Stations Foundation Grażyny Kulczyk, Marszałka Województwa Śląskiego. Współpracował przez kilku lat z Akademią Muzyczną w Krakowie w roli wykładowcy oraz z Instytutem Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego[5]. Był zdeklarowanym gejem[6]. Zmarł 22 maja 2019[4].
Twórczość
edytujZadebiutował jako tancerz na wózku inwalidzkim w Integracyjnym Teatrze Tańca „Kierunek” w Bytomiu, tańcząc podczas Międzynarodowych Konferencji Tańca Współczesnego i Festiwalu Sztuki Tańca w Bytomiu: Gessel Mason (I Am, 2007 i Zazwyczaj, 2008), Victorii Fox (Human Shadows, 2008 i Traces of ourselves that we leave behind, 2009), Phila Williamsa (Unknown, 2009), Katarzyny Rybok (Ścieżki Zasilania, 2007) i duecie z Jakubem Lewandowskim (Resoraki, 2009).[7] W swojej twórczości zainteresowany był tematyką postrzegania osób z alternatywną motoryką i sensoryką w kulturze, habitusem ruchowym osób nieheteronormatywnych oraz archeologią ciała robotniczego. Realizował projekty z rodowitymi mieszkańcami obszarów, na których podejmował współpracę na pograniczu choreografii i prac społecznych. Realizował kolejne moduły swojego projektu tożsamościowego, który był skupiony wokół tematów dotyczących stygmatyzacji, odmienności, wykluczenia oraz współtworzenia społeczności, strategii rozwoju postaw obywatelskich za pomocą sztuki performatywnej[8].
Jego pierwsze prace miały charakter biograficzny lecture-performance, które negocjowały miejsce artysty w schematycznej przestrzeni widza. Następne dzieła performera miały formę medialnych instalacji, poprzedzonych wielomiesięcznym procesem animacyjnym, zwiększonym o kwerendę związaną ze społecznością lokalną[8]. Autor ponad czterdziestu przedsięwzięć tożsamościowych i partycypacyjnych. Choreograf i autor ruchu w ponad pięćdziesięciu produkcjach filmowych i spektaklach teatralnych[9] m.in.:
- Symfonia Fabryki Ursus (Jaśmina Wójcik, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Wajda School, 2018)
- Zażynki (Katarzyna Kalwat, Teatr Polski, Poznań 2013)
- Królowa ciast (Katarzyna Kalwat, Teatr im. Jaracza, Olsztyn 2013)
- Dwunastu gniewnych ludzi (Radosław Rychcik, Teatr Nowy, Poznań 2012)
- Courtney Love (Monika Strzępka, Paweł Demirski, Teatr Polski, Wrocław 2012)
- Tęczowa Trybuna 2012 (Monika Strzępka, Paweł Demirski,Teatr Polski, Wrocław 2011)
- Położnice Szpitala Św. Zofii (Monika Strzępka, Paweł Demirski, Teatr Rozrywki, Chorzów 2011)
- W imię Jakuba S. (Monika Strzępka, Paweł Demirski, Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy im. G. Holoubka, Teatr Łaźnia Nowa, Warszawa 2011)
- Erynie zostaną za drzwiami (Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków 2016)
- Jaram się (Industriada/ Teatr Śląski, Huta Królewska 2016)
- Ten 21 roczek (Muzeum Śląskie/ Muzeum Powstań Śląskich, Katowice 2016)
- Bloki i familoki. Kabaret społeczny (Teatr Śląski, Katowice 2015)
- Kształt rzeczy. O węglu i porcelanie (Muzeum Śląskie, Katowice 2015)
- Nie z tej ziemi (Teatr Śląski / Industriada, Nikiszowiec 2015)
- Larmo w Bogucicach (Muzeum Śląskie, Katowice 2015)
- Western (z Robertem Talarczykiem, Teatr Śląski, Katowice 2015)
- Niech nigdy w tym dniu słońce nie świeci (Teatr Fredry, Gniezno 2014)
- Gatunki chronione (z Anu Czerwińskim, Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK, Bytom 2014)
- Serce robotnika napędza praca (Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK, Bytom 2014)
- Pod wielkim dachem nieba cz. 1 (IV Maat Festival, Lublin 2013)
- W Przechlapanem (Instytut Teatralny, Warszawa 2012)
- Stypa (Teatr Ósmego Dnia, Poznań 2012)
- Kto podskoczy jest pedałem, hej (z Łukaszem Laxym, Inicjatywa Pomada, Warszawa 2012)
- Pocztówka z Polski (z Łukaszem Augustowskim, 2012)
- Mt 9,7 [On wstał i poszedł do domu] (Stary Browar, Poznań 2010)
- Mover. Projekt społeczny (Śląski Teatr Tańca, Bytom 2010)
- Zrównywanie (z Karoliną Sokołowską, XIV Międzynarodowa Konferencja Tańca Współczesnego i Festiwal Sztuki Tanecznej, Bytom 2010)
- Urodziny (Scena Tańca Współczesnego, Kraków 2008)
- BezSen (Festiwal Tańcząca Wyspa Tolerancji, Kalisz 2007)
Nagrody
edytuj- Konkurs OFF: PREMIERY / PREZENTACJE Fake (wspólnie z Witoldem Mrozkiem)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rafał Urbacki – Instytut im. Jerzego Grotowskiego, „Instytut im. Jerzego Grotowskiego” [dostęp 2018-04-17] (pol.).
- ↑ Nie żyje reżyser Rafał Urbacki. Cierpiał na rzadką chorobę. [w:] Fakt24 [on-line]. 2019-05-23. [dostęp 2019-05-24].
- ↑ a b Marta Odziomek: Rafał Urbacki nie żyje. Reżyser, tancerz, performer i choreograf miał 35 lat. [w:] wyborcza.pl Katowice [on-line]. Agora SA, 2019-05-23. [dostęp 2019-05-23].
- ↑ a b Iwona Olszowska: Bytom. Nie żyje Rafał Urbacki. e-teatr.pl, 2019-05-23. [dostęp 2019-05-23].
- ↑ Rafał Urbacki [online], www.teatr-rozrywki.pl [dostęp 2018-04-17] (pol.).
- ↑ Mariusz Kurc. Święty. „Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ”. 35/2012, s. 3–5, 2012. ISSN 1896-3617.
- ↑ Rafał Urbacki [online], www.teatr-rozrywki.pl [dostęp 2020-06-22].
- ↑ a b taniec POLSKA [pl] – ludzie tańca – Rafał Urbacki [online], www.taniecpolska.pl [dostęp 2018-04-17] (pol.).
- ↑ Rafał Urbacki [online], taniec POLSKA [pl] - taneczny portal internetowy [dostęp 2020-06-22] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Rafał Urbacki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-08].