Rafał Kołłątaj herbu Kotwica (ur. przed 1750, zm. 1833) – od 1772 starosta trześniewski.

Rafał Kołłątaj
Herb
Kotwica
Data urodzenia

przed 1750

Data śmierci

1833

Ojciec

Antoni Andrzej Kołłątaj

Matka

Marianna Mierzeńska

Żona

Józefa Grabińska

Dzieci

Maria

Życiorys

edytuj

Był synem podstolego mścisławskiego Antoniego Andrzeja, starszym bratem Hugona. W 1783 otrzymał rangę rotmistrza Kawalerii Narodowej. 29 kwietnia 1791 przyjął obywatelstwo miejskie na Ratuszu Miasta Warszawy[1]. Był członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej[2]. Wraz z bratem Hugonem nocą z 24 na 25 lipca 1792 wyjechał z Warszawy na emigrację do Saksonii. Następnie był emisariuszem swego brata w Polsce. We wrześniu 1793 przyjechał do Polski wraz z Tadeuszem Kościuszką i Józefem Zajączkiem. Z polecenia Tadeusza Kościuszki sprawdzał stan przygotowań do powstania w Kieleckiem. Był członkiem Sądu Kryminalnego Wojskowego w czasie insurekcji kościuszkowskiej.

Właściciel dóbr i pałacu w Wiśniowej do 1803, gdy sprzedał je swojemu bratankowi, Eustachemu Kołłątajowi. Żonaty od 1772 z Józefą Grabińską, bogatą wdową po kasztelanie lubelskim Karolu Tarle[3]. Miał córkę Marię, dla której w 1808 w Wydziale Stanów Galicyjskich we Lwowie wnioskował o przyznanie szlachectwa (nosiła wtedy nazwisko pierwszego męża Wężyk). Po ojcu odziedziczyła dwór w Trześniowie.

Przypisy

edytuj
  1. Leon Potocki, Wincenty Wilczek i pięciu jego synów, dwa tomy w jednym, Poznań 1859, s. 143.
  2. Adam Skałkowski, Towarzystwo przyjaciół konstytucji 3 maja, Kórnik, 1930, s. 72.
  3. Jerzy Kowecki, Rafał Kołłataj herbu Kotwica, [w:] Polski Słownik Biograficzny, tom XIII, wyd. 1967–1968, s. 346.