Rachida Dati

francuska polityk, minister sprawiedliwości, eurodeputowana, minister kultury

Rachida Dati, arab. رشيدة داتي Rašīdah Dātī (ur. 27 listopada 1965 w Saint-Rémy) – francuska polityk pochodzenia marokańskiego i algierskiego, w latach 2007–2009 minister sprawiedliwości i strażnik pieczęci, eurodeputowana VII i VIII kadencji, od 2024 minister kultury.

Rachida Dati
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 listopada 1965
Saint-Rémy

Minister kultury Francji
Okres

od stycznia 2024

Poprzednik

Rima Abdul-Malak

Minister sprawiedliwości Francji
Okres

od maja 2007
do czerwca 2009

Przynależność polityczna

UMP

Poprzednik

Pascal Clément

Następca

Michèle Alliot-Marie

Życiorys

edytuj

Wykształcenie i praca zawodowa

edytuj

Urodziła się w rodzinie imigrantów (ojciec był marokańskim murarzem, matka niepiśmienną Algierką) jako drugie z dwanaściorga dzieci[1]. Dzieciństwo spędziła w Chalon-sur-Saône, gdzie jej rodzina mieszkała w lokalu socjalnym. Uczęszczała do katolickiej szkoły prowadzonej przez karmelitanki, następnie do publicznego liceum, gdzie w 1983 zdała egzamin maturalny. W wieku 16 lat zaczęła wieczorami oraz podczas wakacji pracować jako pomoc medyczna. Ukończyła studia ekonomiczne oraz z zakresu prawa publicznego (została absolwentką Université de Bourgogne i Université Panthéon-Assas). Od początku lat 90. pracowała w bankowości i audycie, następnie w organach administracji publicznej oraz w wymiarze sprawiedliwości.

Działalność polityczna

edytuj

W 2002 została doradczynią Nicolasa Sarkozy’ego do spraw zwalczania przestępczości. W 2006 wstąpiła do centroprawicowej Unii na rzecz Ruchu Ludowego. W 2007 pełniła funkcję rzeczniczki kandydata UMP w trakcie kampanii prezydenckiej. W maju 2007, po wygranej Nicolasa Sarkozy’ego w wyborach prezydenckich, została powołana na urząd ministra sprawiedliwości w pierwszym rządzie François Fillona, stając się pierwszą kobietą północnoafrykańskiego pochodzenia[1] i pierwszą muzułmanką[2] w randzie ministra we francuskim rządzie. Miesiąc później objęła tożsame stanowisko w drugim gabinecie tego premiera. Jako minister sprawiedliwości uchodziła za zwolenniczkę zaostrzania polityki karnej, zaproponowała m.in. wprowadzenie progów minimalnych wyroków dla recydywistów, które odpowiadałyby 1/3 najwyższego wymiaru kary. Doprowadziła do uchwalenia przepisu pozwalającego na „zatrzymanie prewencyjne” (bezterminowe zatrzymanie sprawców najcięższych przestępstw już po zakończeniu odbywania kary)[3].

W wyborach samorządowych w 2008 została wybrana na mera 7. dzielnicy Paryża[4] (utrzymywała tę funkcję również w 2014 i 2020[5]). W 2009 z listy UMP została wybrana na posłankę do Parlamentu Europejskiego, w konsekwencji 23 czerwca tego samego roku odeszła z rządu. W kwietniu 2013, mimo wcześniejszych zapowiedzi, ogłosiła, że nie będzie ubiegać się o stanowisko mera Paryża[6].

W 2010 złożyła przysięgę adwokacką w pierwszej izbie paryskiego sądu apelacyjnego, wchodząc w skład paryskiej palestry (jako były wysoki urzędnik wymiaru sprawiedliwości z pominięciem konieczności zdania egzaminu zawodowego)[7]. Jesienią 2010 kilkakrotnie na łamach prasy skrytykowała ministra spraw wewnętrznych Brice’a Hortefeux w związku z rosnącymi wskaźnikami przestępczości wśród młodzieży oraz wydalaniem Romów, co zostało zinterpretowane przez media jako próba wzmocnienia wizerunku przed wyborami parlamentarnymi w 2012[8].

W wyborach w maju 2014 z powodzeniem ubiegała się o europarlamentarną reelekcję[9]. W PE zasiadała do lipca 2019, nie ubiegała się o ponowny wybór. W listopadzie tegoż roku została wybrana przez partię Republikanie na kandydatkę w wyborach na mera Paryża zaplanowanych na marzec 2020[10]. 15marca 2020 w pierwszej turze tych wyborów uzyskała 22,7% głosów[11]. W drugiej turze z 28 czerwca 2020 otrzymała 34,3% głosów, przegrywając tym samym wybory[12].

W styczniu 2024 dołączyła do nowo powstałego rządu Gabriela Attala, obejmując w nim stanowisko ministra kultury[13]. W konsekwencji ogłoszono jej wykluczenie z pozostających w opozycji Republikanów[14]. Na funkcji ministra kultury pozostała także w utworzonym we wrześniu 2024 rządzie Michela Barniera[15].

Życie prywatne

edytuj

W 2009 urodziła córkę, której nadała imię Zohra[16]. Polityk odmówiła ujawnienia tożsamości jej ojca, co doprowadziło do licznych spekulacji medialnych[17]. W 2014 na wniosek Rachidy Dati w postępowaniu sądowym potwierdzono, że ojcem jej córki jest Dominique Desseigne, miliarder, prezes firmy Groupe Barrière zarządzającej siecią hoteli, kasyn i restauracji[18].

Przypisy

edytuj
  1. a b Konrad Niklewicz: Prezydent Francji mianuje przełomowy rząd z socjalistami i połową kobiet. wyborcza.pl, 19 maja 2007. [dostęp 2024-01-11].
  2. Pani minister z getta. wp.pl, 5 stycznia 2009. [dostęp 2010-03-16].
  3. Wawrzyniec Smoczyński: Druga dama. polityka.pl, 23 sierpnia 2008. [dostęp 2010-03-17].
  4. Vos elus. paris.fr. [dostęp 2013-04-24]. (fr.).
  5. Municipales 2020 à Paris: Rachida Dati réélue dès le premier tour dans le 7ème arrondissement. actu.fr, 16 marca 2020. [dostęp 2020-07-04]. (fr.).
  6. Municipales à Paris: Dati se retire de la primaire UMP. lemonde.fr, 23 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-24].
  7. Rachida Dati est avocate. lefigaro.fr, 17 lutego 2010. [dostęp 2010-03-16]. (fr.).
  8. Dati repasse à l’attaque contre Hortefeux. lefigaro.fr, 1 grudnia 2010. [dostęp 2010-12-01]. (fr.).
  9. Résultats européennes: la liste de nos nouveaux élus. leparisien.fr, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-28]. (fr.).
  10. Municipales: Rachida Dati investie à Paris. lepoint.fr, 7 listopada 2019. [dostęp 2019-11-09]. (fr.).
  11. Municipales 2020 à Paris: «Je n'ai pas besoin d'un chaperon pour faire de la politique», lance Rachida Dati. 20minutes.fr, 25 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-04]. (fr.).
  12. Rachida Dati veut continuer à «changer Paris». lopinion.fr, 2 lipca 2020. [dostęp 2020-07-04]. (fr.).
  13. La nomination du Gouvernement de Gabriel Attal. gouvernement.fr, 11 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-11]. (fr.).
  14. Rachida Dati ministre de la Culture: „Nous tirons les conséquences de son choix avec regret”, Eric Ciotti annonce son exclusion des LR. ladepeche.fr, 11 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-11]. (fr.).
  15. La composition du gouvernement de Michel Barnier. info.gouv.fr, 21 września 2024. [dostęp 2024-09-22]. (fr.).
  16. Justice Minister Rachida Dati has baby girl. france24.com, 2 stycznia 2009. [dostęp 2010-03-16]. (ang.).
  17. Dominika Pszczółkowska: Kto jest ojcem dziecka pani minister. wyborcza.pl, 4 września 2008. [dostęp 2010-03-16].
  18. La fille de Rachida Dati a enfin un père!. lepoint.fr, 7 października 2014. [dostęp 2020-01-29]. (fr.).

Bibliografia

edytuj