RADOM-7
RADOM-7 (Radiation Dose Monitor) – bułgarski instrument naukowy (dozymetr spektrometryczny) do precyzyjnego pomiaru promieniowania kosmicznego opracowany przez Instytut Badań Przestrzeni Kosmicznej Bułgarskiej Akademii Nauk.
Urządzenie było zamontowane na indyjskim orbiterze Księżyca Chandrayaan-1, funkcjonującym od października 2008 do sierpnia 2009 roku. Aparat został wyłoniony w drodze międzynarodowego konkursu ofert, pokonując projekty z 30 krajów[1]. Centralne Laboratorium Oddziaływań Słońce-Ziemia Bułgarskiej Akademii Nauk wzięło udział w misji Chandrayaan-1 w ramach projektu finansowanego przez Bułgarską Akademię Nauk oraz Narodowy Fundusz Badań „Badanie pól promieniowania galaktycznego i kosmicznych promieni słonecznych wokół Księżyca w celu oceny ryzyka dla zdrowia przyszłych astronautów”[1].
Kolejne trzy instrumenty zostały rozmieszczone na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
RADOM-7 jest 256-kanałowym dozymetrem spektrometrycznym do pomiaru promieniowania kosmicznego. Waży 160 gramów a jego wymiary to 110 mm × 40 mm × 20 mm[2].
Służył on do jakościowej i ilościowej charakterystyki pola promieniowania z galaktycznych i słonecznych źródeł promieni kosmicznych, czyli określenia strumienia cząstek, zdeponowanego spektrum energii i zgromadzonych dawek promieniowania w orbicie w przestrzeni Księżyca w różnych wysokościach i szerokościach geograficznych[1][2]. Dane te będą wykorzystane do oceny ryzyka promieniowania jonizującego na zdrowie, wydajność i długość misji oraz wymagań ochrony radiacyjnej dla astronautów na przyszłe misje załogowe i kolonizację Księżyca[1][2]. Badania mogą mieć wpływ na planowanie i projektowanie przyszłych załogowych lotów kosmicznych na Księżyc[2].
Aparaty RADOM pochodzą z bułgarskiej serii Ljulin, montowanych niegdyś dla rosyjskiej stacji kosmicznej Mir[1].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Dachex, Yu.; Dimitrov, F.; Tomov, O.; Matviichuk, Y.; Spurny, F.; Ploc, O.; Brabcova, K.; Jadrnickova, I: Radiation Prot Dosimetry. Oxford Journals of Mathematics & Physical Sciences & Medicine (Oxford University Press), 20 grudnia 2010, s. 675–679. ISBN 1742-3406.