Quercus infectoria

*Quercus infectoria*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	bukowate
Rodzaj	dąb
Gatunek	Quercus infectoria
	Nazwa systematyczna
	Quercus infectoria G.Olivier; Acta Phytotax. Sin. 16(2): 92 1978
Synonimy
	Quercus carpinea Kotschy ex A.DC.; Quercus grosseserrata Kotschy ex Wenz.; Quercus infectoria subsp. glabra O.Schwarz; Quercus infectoria subsp. infectoria; Quercus infectoria subsp. puberula O.Schwarz; Quercus lusitanica var. infectoria (G.Olivier) A.DC.; Quercus lusitanica subsp. infectoria (G.Olivier) Mouill.; Quercus lusitanica subsp. orientalis A.DC.; Quercus puberula O.Schwarz; Quercus thirkeana K.Koch;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Quercus infectoria G.Olivier – gatunek roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Występuje naturalnie w Grecji, na Cyprze, południowej Turcji oraz w Iraku^[5]^[6].

Morfologia

Pokrój: Częściowo zimozielone, niskie drzewo do 6 m, a często też krzew nie przekraczający 2 m wysokości. Kora jest prążkowana, łuszcząca się i ma szarą barwę. Młode gałązki są owłosione, lecz z czasem stają się nagie^[5].
Liście: Blaszka liściowa jest skórzasta i ma podługowaty kształt. Mierzy 3–8 cm długości oraz 1,5–5 cm szerokości, ma 4–9 par zębów, jest ząbkowano karbowana, falista lub rzadziej klapowana na brzegu (jednak wówczas zwykle całobrzega u nasady), ma zaokrągloną (czasami sercowatą) nasadę i tępy wierzchołek. Górna powierzchnia jest błyszcząca, zielona, natomiast od spodu jest bledsza, o sinej barwie, naga lub z nielicznymi gwiaździstymi włoskami. Liście mają 5–11 par nerwów drugorzędnych. Ogonek liściowy jest obły i ma 10 mm długości^[5].
Owoce: Orzechy zwane żołędziami o podługowato jajowatym kształcie z ostro zakończonym wierzchołkiem, dorastają do 20–35 mm długości i 18 mm średnicy, są nagie, błyszczące i mają jasnobrązową barwę. Szypułki mierzą około 10 mm długości. Osadzone są pojedynczo w miseczkach o półkulistym lub niemal stożkowatym kształcie, które mierzą 15–18 mm średnicy, z lancetowatymi, ściśniętymi, owłosionymi łuskami. Orzechy otulone są w miseczkach do 20% ich długości^[5].
Gatunki podobne: Roślina podobna jest do podgatunku dębu taboru Q. ithaburensis subsp. macrolepis, lecz różni się od niego blaszką liściową bardziej ząbkowaną niż klapowaną na brzegu, lekko owłosioną od spodu. Ponadto żołędzie osadzone są w miseczkach z krótkimi łuskami^[6]^[7]. Można ją pomylić także z dębem portugalskim (Q. faginea), który jednak różni się silnie owłosioną blaszką liściową na spodniej powierzchni. Ponadto występuje w innym regionie geograficznym – w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego^[7].

Kwiaty męskie i liście podgatunku veneris

Biologia i ekologia

Występuje do 6. strefy mrozoodporności, lecz nie wytrzymuje długotrwałego mrozu. Dobrze rośnie na wszystkich typach gleb^[5].

Zmienność

W obrębie tego gatunku oprócz podgatunku nominatywnego wyróżniono jeden podgatunek^[3]:

Quercus infectoria subsp. veneris (A.Kern.) Meikle – występuje na Cyprze, w Turcji, Syrii, w Iraku i południowo-zachodnim Iranie^[8]. Blaszka liściowa ma kształt od odwrotnie jajowatego do eliptycznego, mierzy 6–10 cm długości i 2–5 cm szerokości, jest delikatnie ząbkowana na brzegu. Ogonek liściowy jest owłosiony i ma 10–15 mm długości^[9]

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Quercus infectoria G.Olivier. The Plant List. [dostęp 2017-03-01]. (ang.).
↑ Quercus infectoria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Quercus infectoria. Oaks of the World. [dostęp 2017-03-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Quercus infectoria. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-01]. (fr.).
↑ ^a ^b M. Blamey, C. Grey-Wilson: Toutes les fleurs de Méditerranée. Paris: Delachaux & Niestlé, 2009, s. 32. ISBN 978-2-603-01657-2. (fr.).
↑ Simone Borelli, M. C. Varela: Mediterranean Oaks Network: Report of the First Meeting, 12-14 October 2000, Antalya, Turkey. Bioversity International, 2001, s. 37. ISBN 92-9043-469-4.
↑ Quercus araxina. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-20]. (fr.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-01] (ang.).

[tpl-3] Quercus infectoria G.Olivier. The Plant List. [dostęp 2017-03-01]. (ang.).

[iucn-4] Quercus infectoria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[ow-5] Quercus infectoria. Oaks of the World. [dostęp 2017-03-01]. (ang.).

[peb-6] Quercus infectoria. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-01]. (fr.).

[blamey-7] M. Blamey, C. Grey-Wilson: Toutes les fleurs de Méditerranée. Paris: Delachaux & Niestlé, 2009, s. 32. ISBN 978-2-603-01657-2. (fr.).

[borelli-8] Simone Borelli, M. C. Varela: Mediterranean Oaks Network: Report of the First Meeting, 12-14 October 2000, Antalya, Turkey. Bioversity International, 2001, s. 37. ISBN 92-9043-469-4.

[plantes-9] Quercus araxina. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-20]. (fr.).

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[7]

[8]

[9]