Pseudoooid
Pseudoooid, pseudooolit[1] – mocno zaokrąglone ziarno skalne o wielkości i zewnętrznym kształcie przypominającym ooid (stąd nazwa), lecz w odróżnieniu od ooidu nie mające żadnej ukierunkowanej struktury wewnętrznej[2][3].
Termin wprowadził J.C. Bornemann w 1886 r. dla okrągłych ziaren wapiennych obserwowanych w skałach triasowych wapienia muszlowego, później jednak zaczęto go stosować również do form obecnych w skałach innego wieku[4]. Podobnie jak ooidy mogą być zbudowane z węglanu wapnia, ale są także pseudoooidy ilaste, żelaziste itd. Pod względem genezy dzielą się na formy powstałe w trakcie sedymentacji chemicznej oraz formy wtórne, powstałe w efekcie diagenezy. Pseudooidy mogą być pseudomorfozami ooidów[2]. Wg Neuendorfa i in. pseudoooidy zwykle mają średnicę poniżej 1 mm, a niektóre z nich mogą reprezentować grudki fekalne[3].
Termin pseudoooid stosuje się także jako synonim peloidów[5] albo zaokrąglonych w wyniku transportu bioklastów, jest to jednak zdaniem Ryki i Maliszewskiej błędna synonimizacja.
Zdaniem Flügela termin pseudoooid nie powinien być stosowany, gdyż jest nieprecyzyjny i w zależności od genezy pseudoooidy powinny być nazywane litoklastami, intraklastami, pseudopeletami itd.[4]
Przypisy
edytuj- ↑ Jaroszewski i in.
- ↑ a b Ryka i Maliszewska 1982 ↓.
- ↑ a b Klaus K.E. Neuendorf, James P. Mehl jr., Julia A. Jackson, Glossary of Geology, Alexandria, VA: American Geological Institute, 2005, s. 523, OCLC 62276618 (ang.).
- ↑ a b Flügel 2004 ↓, s. 116.
- ↑ np. Wojciech Jaroszewski, Leszek Marks, Andrzej Radomski, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626.
Bibliografia
edytuj- Wacław Ryka, Anna Maliszewska, Słownik petrograficzny, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0150-9, OCLC 69507580.
- Erik Flügel, Microfacies of Carbonate Rocks: Analysis, Interpretation and Application, Berlin: Springer, 2004, s. 116, DOI: 10.1007/978-3-662-08726-8, ISBN 978-3-662-08726-8, OCLC 891975064.