Pseudokolcopłetwe[2], parakolcopłetwe[3], nibykolcopłetwe[4], równopłetwe (Paracanthopterygii) – nadrząd ryb promieniopłetwych z infragromady doskonałokostnych (Teleostei), obejmujący ponad 1340 gatunków występujących współcześnie, przeważnie morskich. Większość charakteryzuje się przesuniętymi ku przodowi płetwami brzusznymi, szeroką i niską głową oraz dobrze rozwiniętymi kośćmi gardłowymi[3].

Pseudokolcopłetwe
Paracanthopterygii[1]
Greenwood et al., 1966
Ilustracja
Melanocetus murrayi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Nadrząd

pseudokolcopłetwe

Systematyka

edytuj

Do pseudokolcopłetwych zaliczane są rzędy[5]:

Dotychczasowe badania molekularne nie potwierdziły monofiletyzmu Paracanthopterygii.

Charakterystyka

edytuj

Pseudokolcopłetwe są drapieżnikami, żywiącymi się mniejszymi rybami i skorupiakami. Występują zazwyczaj w dużych ławicach, zamieszkują w większości przy dnie. Są aktywne nocą lub przebywają całkowicie w wodach głębinowych albo w jaskiniach. Cechą charakterystyczną jest obecność wabika - przekształconego promienia płetwy grzbietowej lub wyrostka skórnego, zwabiającego ofiary. U dorszowatych ciało jest wydłużone, smukłe, długa płetwa grzbietowa u wielu gatunków jest podzielona na kilka części, a u niektórych przedstawicieli podobnie zbudowana jest płetwa odbytowa. Natomiast płetwy brzuszne są znacznie przesunięte i znajdują się mniej więcej pod płetwami piersiowymi. Na ich żuchwie umieszczony jest pojedynczy, acz długi wąsik czuciowy. Z kolei morszczukowate charakteryzują się szpiczastym pyskiem, w którym umieszczone są liczne, ostre zęby. Buławikowate natomiast mają nieproporcjonalnie dużą, kościstą głowę, a ich ciało pokryte jest szorstką łuską. W przeciwieństwie do morszczukowatych i dorszowatych żywią się w większości padliną i zwierzętami bentosowymi. Żabnicowate doskonale wtapiają się w otoczenie, głównie dzięki mimetycznym barwom i kształtowi ciała. Żabnicowate prowadzą osiadły tryb życia. Ich ciało jest krępe, spłaszczone grzbieto-brzusznie, głowa jest nieproporcjonalnie duża, otwór gębowy szeroki.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Paracanthopterygii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007, s. 20. ISBN 978-83-01-15140-9.
  3. a b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. IV. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 131. ISBN 978-83-88147-14-2.
  4. Strelnikoff ↓.
  5. Nelson 2006 ↓.

Bibliografia

edytuj