Psalm 23psalm, który znajduje się w Biblii, w Księdze Psalmów. W Septuagincie psalm ten nosi numer 22. Prawdopodobnie jest to najbardziej znany ze wszystkich biblijnych psalmów. Nazywany „pasterskim”, ponieważ zaczyna się od słów[1]:

Początek psalmu 23 w języku niemieckim, wyryty na krzyżu nagrobnym na cmentarzu klasztornym w Dobbertin
Psalm 23 w języku prekmurskim, z luterańskiego śpiewnika Miháo Bakoša Nouvi Gráduvál (1789)
Psalm (1880)
Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego;

Psalm wyraża radość z niezmiennej opieki, troski i dobrobytu jakiego doświadcza wierny od Jahwe.

W starożytnym świecie Bliskiego Wschodu określenie pasterz miało szczególne znaczenie. Oznaczało dobrego zarządcę, który troszczy się o tych, którymi się opiekuje; ochrania, zapewnia spokojny byt. Często władcy to określenie dodawali do wielu swoich tytułów.

Psalm wyraża ufność w opiekę Boga (Chociażbym chodził ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną), a także ufność w życie wieczne (Tak, dobroć i łaska pójdą w ślad za mną przez wszystkie dni mego życia i zamieszkam w domu Pańskim po najdłuższe czasy).

Psalm 23 w muzyce

edytuj
  • Johann Sebastian Bach sparafrazował Ps 23 w swej 112 kantacie Der Herr ist mein getreuer Hirt BWV 112[2].
  • Słowa Psalmu 23, śpiewane po hebrajsku, zostały wykorzystane w drugiej części utworu Chichester Psalms Leonarda Bernsteina.
  • Własną interpretację Psalmu 23 do tradycyjnej melodii żydowskiej nagrała polska grupa Deus Meus, na albumie Hej, Jezu! (2001)[3].
  • Własną interpretację Psalmu 23 stworzyła polska grupa Pneuma, na albumie Berakha (2001).
  • Antychrześcijańska wersja tego Psalmu jest słyszana w utworze Sheep zespołu Pink Floyd na płycie Animals.
  • Cissy Houston, matka Whitney Houston nagrała gospelową wersję tego psalmu na soundtracku do filmu "Żona pastora" (w którym Whitney gra główną rolę) i jednocześnie na album o tym samym tytule.
  • Wersja Psalmu z muzyką Howarda Goodalla, w wykonaniu chóru katedry anglikańskiej w Oksfordzie, stanowi główny motyw muzyczny brytyjskiego serialu komediowego Pastor na obcasach.
  • Do psalmu nawiązuje utwór Marii Peszek pt. Pan nie jest moim pasterzem.
  • E Nomine wplata go do drugiej części singla Vater Unser (1999).
  • Bob Marley został pochowany wraz z Biblią otwartą właśnie na psalmie 23.
  • Notorious B.I.G. – You're Nobody utwór zaczyna się od cytowania psalmu 23 przez Puff Daddy'ego.
  • Słowa Psalmu padają w utworze Coolia pt. Gangsta's Paradise, znanego ze ścieżki dźwiękowej filmu Młodzi gniewni.
  • Słowa Psalmu zostały użyte przez zespół muzyczny 2Tm2,3 w jednym z utworów na płycie "Pascha 2000"[4].
  • Część Psalmu została użyta w utworach Mauro Pilato & Max Monti - Gam Gam (1994), oraz Marnik & SMACK - Gam Gam (2018).
  • Fragment Psalmu recytowany jest w utworze pt. Shadow of Deth zespołu Megadeth na płycie The System Has Failed.
  • Nullizmatyk użył wersów psalmu w refrenie utworu „Urszulka”[5].
  • Malik Montana zatytułował utwór Psalm23 na płycie Adwokat Diabla (2023).

W filmie

edytuj
  • W filmie Dawid i Batszeba w reżyserii Henry'ego Kinga (1951) Dawid (Gregory Peck) modli się słowami psalmu.
  • W filmie Kruk 3 – Zbawienie ksiądz odczytuje ten psalm tuż przed egzekucją.
  • W filmie Niesamowity jeździec Clinta Eastwooda jedna z bohaterek filmu modli się słowami Psalmu 23[6].
  • W filmie Notorious matka głównego bohatera wypowiada przez telefon fragment Psalmu 23 podczas rozmowy z synem przebywającym w areszcie.
  • W filmie Szeregowiec Ryan psalm ten towarzyszy snajperowi Jacksonowi podczas celowania i strzelania do Niemców (nazistów).
  • W filmie Człowiek słoń recytuje go jeden z głównych bohaterów.
  • W filmie Titanic recytuje go ksiądz, gdy statek tonie.
  • W serialu Zagubieni (ang. Lost) - w 10 odcinku 2 sezonu - Mr. Eko recytuje go nad płonącym samolotem, w którym zginął jego brat.

Przypisy

edytuj
  1. Ps 23,1 (przekład według Biblii Tysiąclecia)
  2. Der Herr ist mein getreuer Hirt Text and Translation of Chorale. Bach Cantatas. [dostęp 2012-04-07].
  3. Płyta: Hej Jezu. spiewnikreligijny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-13)]. (pol.).
  4. Oficjalna strona 2Tm2,3 - [online], www.2tm23.art.pl [dostęp 2017-10-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-07].
  5. Nullizmatyk – „Urszulka” (prod. Kris) [online], YouTube, 24 grudnia 2017 [dostęp 2022-06-14].
  6. Clive Marsh, Gaye Ortiz, Explorations in theology and film: movies and meaning, Blackwell Publishers 1997 (reprint 2001), p. 68

Linki zewnętrzne

edytuj