Przyimek w języku angielskim

nieodmienna część mowy

Przyimek w języku angielskim – występowanie, budowa i pozycje występowania w zdaniu przyimka w języku angielskim.

Przyimek (preposition) jest częścią mowy, która zwykle występuje przed rzeczownikiem lub zaimkiem[1], np.: of the world, with my best friend, at the hotel.

Najczęściej występujące angielskie przyimki to[1]: at, by, for, from, in, on, to, with. Inne częste przyimki to: about, above, across, after, against, along, amongst, around, as, before, behind, below, between, beyond, down, during, into, like, near, off, onto, over, since, past, round, than, through, towards, under, until, up, within, without. Istnieje również grupa przyimków złożonych z dwóch – trzech słów, takich jak because of, by means of, in addition to, instead of, on top of, other than, out of, such as, up to.

Pozycja przyimka w zdaniu

edytuj

Przyimek umieszczony jest zwykle przed rzeczownikiem lub frazą rzeczownikową, tworząc frazę przyimkową[2]. Mogą opisywać miejsce, czas, przyczynę bądź sposób:

  • we must discuss the matter in private.

Częste rodzaje fraz przyimkowych:

  • przyimek + fraza rzeczownikowa: Here's the letter from my son PhilipOto list od mojego syna Filipa.
  • przyimek + zaimek: Come with meChodź ze mną.
  • przyimek + fraza -ing: This is an oven for baking breadTo jest piec do pieczenia chleba.
  • przyimek + zdanie podrzędne typu wh-: I was surprised at what they saidByłem zdziwiony tym, co powiedzieli.
  • przyimek + przysłówek: From here, the road is very roughOd tego miejsca droga jest bardzo ciężka.

Przyimek na końcu zdania

edytuj

W niektórych strukturach miejsce przyimka jest na końcu zdania, szczególnie w mowie potocznej. Występuje to w następujących przypadkach[3]:

  • pytania typu -wh: What are you looking at?
  • zdania względne: Andy is the person I am waiting for.
  • strona bierna: I don't like being operated on
  • konstrukcji bezokolicznikowych: This town is pleasant to live in

W języku formalnym tego typu konstrukcji unika się: With whom did she go? It is a boring place in which to live.

Formy gerund

edytuj

Jeśli po przyimku występuje czasownik, przybiera formę gerund: She saved money by giving up cigarettesOszczędziła pieniądze rzucając palenie. Niekiedy są możliwe oba warianty: I am interested in learning more about my family; I was interested to learn, that my grandfather was German.

Czasowniki z przyimkami

edytuj

Istnieje grupa czasowników, które rządzą przysłówkami[1], np. look for, look after, decide on, bring up, insist on, listen to. Czasownik z przyimkiem wyraża sytuację w sposób jednoznaczny: She takes after her motherOna jest podobna do matki. He asked for helpOn poprosił o pomoc.

Przyimek użyty idiomatycznie

edytuj

Przed niektórymi wyrażeniami typu przyimek + rzeczownik występuje ściśle określony przyimek[3]: in my opinion, in the picture, (write) in pen, on the radio, at the cinema itp. What`s at the cinema tonight? → Co dają w kinie dziś wieczorem?

Wyrażenia bezprzyimkowe

edytuj

Istnieje grupa wyrażeń, w których przyimki nie występują[3]:

  • po czasownikach discuss, enter, marry, lack, resemble, approach: He approached the lionzbliżył się do lwa.
  • Z przymiotnikami next, last: See you next TuesdayDo zobaczenia w następny wtorek.
  • Ze zwrotami: What time? What day?: What time is the next train to Exeter? → O której godzinie jest następny pociąg do Exeteru?
  • przed słowem home: I am going homeIdę do domu.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Geoffrey Leech: An A – Z of English Grammar and Usage. Harlow: Longman, 2001, s. 410-415. ISBN 0-582-40574-2.
  2. Swan 2015 ↓, s. 445-452.
  3. a b c Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 424-436. ISBN 978-0-19-442098-3.