Przepękla pospolita

gatunek rośliny z rodziny dyniowatych

Przepękla pospolita, balsamka pospolita (Momordica balsamina L.) – gatunek rośliny rocznej z rodziny dyniowatych. Występuje w południowej i środkowej Afryce, w południowej części Półwyspu Arabskiego, na subkontynencie indyjskim i w Australii[3]. Poza tym uprawiany i zdziczały na terenach tropikalnych i subtropikalnych.

Przepękla pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dyniowce

Rodzina

dyniowate

Rodzaj

przepękla

Gatunek

przepękla pospolita

Nazwa systematyczna
Momordica balsamina L.
Sp. pl. 2:1009. 1753
Owoc przepękli pospolitej

Morfologia

edytuj
Łodyga
Gładka lub lekko owłosiona, płożąca lub pnąca do 2–4 m długości z długimi wąsami czepnymi.
Liście
Dłoniaste, pięcioklapowe, w jaskrawozielonym kolorze.
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe, promieniste, 5-łatkowe, korona kwiatowa lejkowata w kolorze bladożółtym. Wewnątrz korony 1 słupek i 4 pręciki zrośnięte parami oraz 1 wolny.
Owoce
Czerwone, brodawkowate, w kształcie jajowatym lub wrzecionowatym do 8 cm długości.

Zastosowanie

edytuj
  • Dojrzałe owoce nadają się do spożycia na surowo, niedojrzałe są spożywane po zasoleniu.
  • Roślina ozdobna.
  • Lokalnie owoce stosowane są w lecznictwie.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-03] (ang.).
  3. Momordica balsamina. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2008-12-28]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.