Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych
Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych – prywatna placówka muzealna ustanowiona 19 marca 2003[1] w Krośnie. Zbiory prezentowane są w formie ekspozycji stałych w budynku mieszczącym muzeum, wystawie półplenerowej i schronie przeciwlotniczym z okresu II wojny światowej.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Czajkowskiego 92 |
Data założenia |
2003 |
Zakres zbiorów |
zbiory wojskowe i historyczne |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie Polski | |
49°40′56″N 21°45′57″E/49,682222 21,765833 | |
Strona internetowa |
Charakterystyka
edytujMuzealne zbiory militariów z lat 1914-1945 należą do największych w kraju i upamiętniają szczególnie krwawe batalie toczonych na Podkarpaciu w czasie obu wojen światowych. Są także świadectwem udziału jego mieszkańców w walce o niepodległość Polski, obronie południowej granicy II RP przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r. w oraz działalności zbrojnego podziemia niepodległościowego w okresie okupacji niemieckiej i sowieckiej.
Prezentowanych jest tu 14 postaci i półpostaci żołnierzy armii walczących na Podkarpaciu w okresie I i II wojny światowej w oryginalnym umundurowaniu, oporządzeniu i z pełnym uzbrojeniem.
O Szkole Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich funkcjonującej w Krośnie w latach 1938 – 1939 przypominają m.in. unikalne zbiory dokumentów oraz kompletne wyposażenie izby koszarowej.
Wyeksponowane jest ekstremalnie rzadkie uzbrojenie odkryte w poakowskich skrytkach, jedna z największych w kraju kolekcji opasek naramiennych z „Akcji Burza”, a także jedyna w kraju suknia ślubna uszyta z czaszy spadochronowej pochodzącej z alianckiego zrzutu lotniczego z lipca 1944 r.
Wystawą batalistyczną „Dukla 1944” odsłonięto kulisy stoczonej na Podkarpaciu „Operacji dukielsko-preszowskiej” - drugiej co do wielkości górskiej bitwy pancernej II wojny światowej.
Ludobójcze systemy władz okupacyjnych obrazują m.in. drewniane tablice z nad bramy głównej niemieckiego obozu pracy przymusowej w Szebniach oraz sowieckiego wojennego komendanta Krosna z tajnego kontrwywiadu wojskowego „Smiersz”. Obie są jedynymi tego typu obiektami w zbiorach muzealnych świata.
Część zbiorów jest wyeksponowanych w największym na terenie Krosna niemieckim schronie przeciwlotniczym z 1940 r. Poznając jego niezwykłe rozwiązania konstrukcyjne można w nim zobaczyć także szczątki niemieckich myśliwców Messerschmitt Bf-109F i Bf-109G, a także blisko 2 tony szczątków niemieckiego bombowca nurkującego Ju-87 Stuka.
Atrakcją muzeum jest m.in. niemiecki pojazd półgąsienicowy NSU-Kettenkrad Sd.Kfz.2
Przewodnikami muzealnymi są jego współzałożyciele - organizatorzy i uczestnicy wielu zakończonych sukcesem akcji badawczo-eksploracyjnych podkarpackich pól bitewnych.
Historia
edytujZałożycielami i organizatorami placówki są Dorota i Piotra Kiełtyka oraz Lesław Wilk. Zbiory muzealne stanowią kolekcje założycieli, gromadzone przez około 40 lat. Z dniem 19 marca 2003 roku zostało wpisane do wykazu muzeów prywatnych, prowadzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego[2]. Zbiory udostępniono do zwiedzania w listopadzie 2013 roku.
Ekspozycje stałe
edytujOkoło 2 tysiące eksponatów związanych z tymi wydarzeniami tworzą wystawy stałe:
- Łopatki saperskie na przestrzeni wieków
- Karpaty 1914-1915
- Wrzesień 1939
- Konspiracja niepodległościowa
- Narzędzia wojen
- Dukla 1944
- Podkarpacie 1945
- Tyle pozostało
- Krośnieńskie lotnisko w czasie II WŚ
- O Niepodległą
- W służbie Polsce - mjr Jan Ptak
Do najcenniejszych eksponatów należą:
- tablica znad bramy głównej hitlerowskiego obozu pracy przymusowej w Szebniach,
- niemiecki pojazd półgąsienicowy „Kettenkrad”, Typ HK-101.
- czternaście postaci i półpostaci żołnierzy armii walczących na Podkarpaciu z okresu I i II wojny światowej w pełnym umundurowaniu, wyposażeniu i uzbrojeniu
Przypisy
edytuj- ↑ MKDNiS – Muzea utworzone przez osoby fizyczne s. 10, poz. 104.. bip.mkdnis.gov.pl, 19 marca 2014. [dostęp 2021-10-07].
- ↑ Baza muzeów w Polsce. nimoz.pl. [dostęp 2014-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)]. (pol.).