Protowo
Protowo (niem. Prothen lub Prowothine) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki przy drodze wojewódzkiej nr 527.
| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
130 |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
14-411[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NEB |
| SIMC |
0156133 |
Położenie na mapie gminy Rychliki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu elbląskiego  | |
 53°56′29″N 19°25′38″E/53,941389 19,427222[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Historia
edytujW zapisach źródłowych Prowothine, Procotheyn, Prowotheyn i Probotheyn. Według profesora J. Powierskiego miejscowa nazwa Prowothine, wzmiankowana po raz pierwszy w 1306 roku, może pochodzić od nazwy Provota, to jest strugi płynącej stąd do Dzierzgonii.
Prawdopodobnie początkowo Protowo stanowiło wspólne dobra Prusa Jonyke (bona Jonyken), wzmiankowane w 1299 roku, a po 1323 roku ze względów "spadkowych" zostały podzielone. Wspomniana wyżej nazwa Prowothine użyta została w zapisie lokacyjnym z 24 października 1306 roku wydanym w Dzierzgoniu przez mistrza krajowego Zakonu – Siegharda von Schwarzenburga, który nadał pole Protowo (das Feld Prowothine) liczące 34 łany Prusowi Joniko i jego spadkobiercom. Pole rozciągało się od rzeki Dzierzgoń w kierunku dóbr w Kołtynianach (Kolteney). Joniko, jako zasadźca otrzymywał od obsadzonych tu chłopów szarwark i dziesięcinę, ponadto musiał wystawić jednego zbrojnego na wyprawy wojenne – rajzy. Sam zobowiązany był do świadczeń w naturze, jednego korca pszenicy i żyta i inne, które rokrocznie musiał dostarczać do komturii w Dzierzgoniu.
Protowo było prawdopodobnie do 1427 roku wioską "wolnych Prusów", a następnie dobrami lennymi. Dopiero z 1631 roku pochodzi następna informacja, że zmarł kanclerz Merten von Wallenrodt "dziedzic na Protowie", a jego następca Achacy von Wallenrodt przekazał Protowo w posagu Sebastianowi von Reibnitz, którego córka (jedynaczka) była żoną wspomnianego Mertena. Według Goldbecka w 1785 roku Protowo to dobra szlacheckie, folwark i wieś z 10 "dymami", należące do Jankowa. W 1939 roku Jankowo, z Sójkami, Świdami i Protowem miało 441 mieszkańców.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 110297
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1051 [zarchiwizowane 2022-10-26].