Archidermaptera

	Archidermaptera
	Bey-Bienko, 1936
	Okres istnienia: karnik–apt PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
(bez rangi)	Metapterygota
Infragromada	nowoskrzydłe
Nadrząd	Polyneoptera
(bez rangi)	Anartioptera
Rząd	skorki
Podrząd	Archidermaptera
Nadrodziny
	Protodiplatyoidea
	Protodiplatyoidea

Archidermaptera – wymarły, mezozoiczny podrząd owadów z infragromady nowoskrzydłych i rzędu skorków.

Archidermaptera stanowią najbardziej prymitywną i bazalną grupę skorków^[1]. W zapisie kopalnym znani są od karniku w triasie późnym po apt w kredzie dolnej^[1]^[2]. U ich przedstawicieli występuje jeszcze użyłkowanie na pokrywach (tegminach). Odnóża ich zaopatrzone są w pięcioczłonowe stopy. Odwłok wieńczą długie, wieloczłonowe, nieprzekształcone w szczypce przysadki odwłokowe. Niewykluczone, że jest to grupa parafiletyczna^[1].

Takson ten wprowadzony został w 1936 roku przez Grigorija Bej-Bienkę^[3]. Obejmuje tylko jedną nadrodzinę, Protodiplatyoidea, podzieloną na dwie rodziny^[4]^[5]:

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Dermaptera: The Earwins. W: David Grimaldi, Michael S. Engel: Evolution of the Insects. Cambridge University Press, 2005, s. 217–222.
↑ Richard S. Kelly, Andrew J. Ross, Edmund A. Jarzembowski. Earwigs (Dermaptera) from the Mesozoic of England and Australia, described from isolated tegmina, including the first species to be named from the Triassic. „Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh”. 107, s. 129–143, 2017.
↑ G.Y. Bey-Bienko: Insectes dermaptères. W: Fauna SSSR 5. Moskwa: Rosyjska Akademia Nauk, 1936.
↑ M. S. Engel, F. Haas. Family-group names for earwigs (Dermaptera). „American Museum Novitates”. 3567, s. 1-20, 2007.
↑ Heidi Hopkins, Michael D. Maehr, Fabian Haas, Lesley S. Deem: suborder †Archidermaptera. [w:] Dermaptera Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2018-12-30].