Prawo prasowe

regulacje prawne w zakresie wolności prasy i zawierające przepisy dotyczące osób pracujących w mediach

Prawo prasowe – polska ustawa z 26 stycznia 1984 roku[1] zawierająca przepisy prawa cywilnego dotyczące osób pracujących w mediach jako dziennikarze, wydawcy informacji, edytorzy informacji.

Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe
Państwo

 Polska

Data wydania

26 stycznia 1984

Miejsce publikacji

Dz.U. z 1984 r. nr 5, poz. 24

Tekst jednolity

Dz.U. z 2018 r. poz. 1914

Data wejścia w życie

1 lipca 1984

Rodzaj aktu

ustawa

Przedmiot regulacji

prawo prasowe

Status

obowiązujący

Ostatnio zmieniony przez

Dz.U. z 2018 r. poz. 1570

Wejście w życie ostatniej zmiany

31 sierpnia 2018

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Zakres regulacji

edytuj

Ustawa określa:

  • zakres wolności prasy i funkcje prasy w państwie
  • obowiązki organów władzy publicznej i podmiotów prywatnych wobec prasy
  • prawa i obowiązki dziennikarzy
  • organizację działalności prasowej
  • zasady publikacji sprostowań
  • zasady publikacji komunikatów, ogłoszeń i reklam w prasie
  • zasady odpowiedzialności cywilnej i karnej za naruszenia przepisów ustawy
  • szczególny tryb postępowania w sprawach prasowych.

Rada Prasowa

edytuj

Na podstawie uchylonego art. 17 tej ustawy tworzono Radę Prasową, organ pomocniczy Prezesa Rady Ministrów. Miał on charakter opiniodawczy i wnioskujący w sprawach dotyczących prasy i jej roli w życiu społeczno-politycznym kraju. Członków Rady powoływał Prezes Rady Ministrów na okres 3 lat. Był to organ de facto nieistniejący[2], gdyż ostatni jej skład powołał Zbigniew Messner w 1985 roku[3].

Nowelizacje

edytuj

Ustawę nowelizowano wielokrotnie. Ostatnia zmiana weszła w życie 31 sierpnia 2018 roku[4]. W tym samym roku został ogłoszony tekst jednolity. Ustawą z 20 lipca 2018 roku m.in. przyznano każdemu podmiotowi prawo do udzielania informacji prasie.

Poprzednie przepisy

edytuj

W latach 1938–1984 kwestie zawarte w ustawie regulował dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z 1938 r[1]. W czasach II RP do 1938 r. kwestie zawarte w tej ustawie regulował, w latach 1919–1927, dekret z 7 lutego 1919 r. w przedmiocie tymczasowych przepisów prasowych[5], który zastąpiło rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 1927 roku o prawie prasowem[6] obowiązujące w latach 1927–1930 i uchylone zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z 1930 roku w sprawie ogłoszenia uchwały Sejmu uchylającej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1927 roku[7]. W czasach PRL-u kwestie zawarte w ustawie dodatkowo regulował w latach 1946–1984 dekret z 1946 r. o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk[8], a w latach 1981–1990 także ustawa z 1981 r. o kontroli publikacji i widowisk[9], która została uchylona 5 czerwca 1990 roku ustawą z tego samego roku[10]

Przypisy

edytuj
  1. a b Ustawa uchyliła dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 listopada 1938 r. – Prawo prasowe (Dz.U. z 1938 r. nr 89, poz. 608).
  2. Prawo prasowe – omówienie.
  3. Odpowiedź na interpelację nr 2255 w sprawie funkcjonowania Rady Prasowej. sejm.gov.pl. [dostęp 2017-12-07].
  4. Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo prasowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 1570).
  5. Dekret w przedmiocie tymczasowych przepisów prasowych (Dz.U. z 1919 r. nr 14, poz. 186).
  6. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1927 r. o prawie prasowem (Dz.U. z 1927 r. nr 45, poz. 398).
  7. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 lutego 1930 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Sejmu uchylającej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1927 r. (Dz.U. z 1930 r. nr 13, poz. 92).
  8. Dekret z dnia 5 lipca 1946 r. o utworzeniu Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (Dz.U. z 1946 r. nr 34, poz. 210)
  9. Ustawa z dnia 31 lipca 1981 r. o kontroli publikacji i widowisk (Dz.U. z 1981 r. nr 20, poz. 99)
  10. Ustawa z dnia 11 kwietnia 1990 r. o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu organów tej kontroli oraz o zmianie ustawy - Prawo prasowe (Dz.U. z 1990 r. nr 29, poz. 173)