Powa
Powa – lewobrzeżny dopływ Warty, rzeka mająca swoje źródła na Wysoczyźnie Kaliskiej, Równinie Rychwalskiej w okolicach wsi Kosmowo[1] i Smaszew, płynąca prawie południkowo w kierunku północnym przez powiat turecki i koniński. Długość rzeki wynosi 44,2 km, a powierzchnia zlewni 369,5 km². W języku mieszkańców funkcjonują także inne określenia cieku: Struga, Pokrzywka.
| Kontynent | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||||||||
| Rzeka | |||||||||||||||||||
| Długość | 44,2 km | ||||||||||||||||||
| Powierzchnia zlewni |
369,5 km² | ||||||||||||||||||
| Średni przepływ |
1,6 m³/s | ||||||||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||||||||
| Miejsce | Wysoczyzna Kaliska, Smaszew | ||||||||||||||||||
| Wysokość |
120,0 m n.p.m. | ||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||||||||
| Recypient | Warta | ||||||||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||||||||
| Wysokość |
80 m n.p.m. | ||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu konińskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||
Dolina Powy posiada dno o szerokości 200–600 m; jej zbocza są asymetryczne. Jest to rzeka meandrująca z licznymi zakolami i starorzeczami. Cechą charakterystyczną tarasu zalewowego rzeki są płaskie, dość rozległe powierzchnie dna doliny, określone jako równiny torfowe[2]. Na wysokości około 120 m; w górnym biegu dolina Powy jest szeroka, słabo wykształcona, zatorfiona, w dnie doliny liczne stawy (Grzymiszew); powyżej Starego Miasta dolina wąska 0,3–0,5 km, wypełniona torfami[1].
Lewy brzeg u ujścia Powy do Warty był już w czasach prehistorycznych zasiedlony. Wędrowały tędy różne grupy etniczne. Dowodzą tego wykopaliska archeologiczne, prowadzone przez pracowników naukowych Uniwersytetu Poznańskiego i Polskiej Akademii Umiejętności przed drugą wojną światową. Obecnie Badania te są nadal kontynuowane. Muzeum Okręgowe w Koninie od kilku lat prowadzi archeologiczne badania powierzchniowe i wykopaliskowe również na terenie gminy Stare Miasto. [...] Pierwsze społeczności rolnicze pojawiły się na omawianym terenie w trzecim tysiącleciu przed nową erą. Oprócz doliny Warty (Rumin) zasiedlały one również dolinę Powy. [...] Znaczny rozwój osadnictwa obserwujemy dopiero w okresie lat 1200 do 200 przed nową erą. Skupiło się ono głównie w dolinach rzeki Powy i jej dopływów[3].
Dolina Powy jest wykorzystywana rolniczo jako łąki i pastwiska dla zwierząt hodowlanych, jej części są okresowo zalewane podczas wiosennych roztopów i obfitych opadów deszczu. W stromych brzegach Powy spotykane są żeremia bobra.
Pierwotne ujście rzeki do Warty znajdowało się w Koninie. Po wybudowaniu oczyszczalni ścieków dla lewobrzeżnej części miasta przyujściowy odcinek Powy służy do odprowadzania oczyszczonych ścieków z oczyszczalni do Warty. Bieg samej Powy został skierowany na zachód, równolegle do Warty, stąd obecne ujście rzeki znajduje się koło miejscowości Rumin, gdzie uchodzi do Warty sztucznym korytem w 396,1 km jej długości. Sztuczne koryto Powy na przyujściowym odcinku jest obwałowane z obu stron, bezpośrednio przy cieku[4].
W okolicach autostrady A2 na Powie znajduje się zbiornik retencyjny i zapora wodna.
Nad Pową leży Kozia Góra[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c PWN. 2014, Słowniki i encyklopedie., Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, OCLC 909102752 [dostęp 2021-06-28].
- ↑ Program ochrony środowiska miasta Konina. konin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-30)]. Pkt. 2.3. Morfologia i hydrografia
- ↑ Jan Zendlewicz, Szkice z przeszłości gminy Stare Miasto, 1993.
- ↑ Strona poświęcona rzece. powa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Powa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 884.