Porzekadło
Porzekadło – krótkie i utrwalone wyrażenie językowe, zawierające myśl ogólną o charakterze wskazówki, ostrzeżenia lub komentarza w odniesieniu do danej sytuacji[1]. Porzekadło jest zaliczane do paremii[2][3]. Pokrewne znaczeniowo i czasem utożsamiane terminy to m.in. „przysłowie” i „powiedzenie”[4].
Według autorów słowackich porzekadło (słow. porekadlo), w odróżnieniu od przysłowia (príslovie), nie wyraża bezpośredniego zamiaru dydaktycznego, choć taki sens przynajmniej pośrednio wynika z elementu wartościującego[2]. Wśród cech porzekadła wymienia się obrazowość i dopasowanie do konkretnej sytuacji, co odróżnia je od przysłowia, które wyraża treści ogólne[5]. Porzekadło często ma wydźwięk humorystyczny[6]. W starszych koncepcjach klasyfikacji – ogólne określenie wszystkich paremii[2].
Granica między porzekadłem a przysłowiem może być trudna do nakreślenia[2]. W polskiej praktyce językowej obie nazwy (podobnie jak szereg innych) bywają używane wymiennie[4].
Przypisy
edytuj- ↑ porzekadło. Wielki słownik języka polskiego PAN. [dostęp 2024-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-11-30)]. (pol.).
- ↑ a b c d Jozef Mlacek i inni, Frazeologická terminológia, Bratislava: Komisia pre výskum frazeológie pri Slovenskom komitéte slavistov, 1995, ISBN 80-85697-19-X, OCLC 40680603 (słow.), hasło „porekadlo”.
- ↑ Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, s. 316, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ a b Adam Wolański: przysłowia, porzekadła, maksymy itp.. Poradnia językowa PWN, 2009-09-28. [dostęp 2023-01-30]. (pol.).
- ↑ Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, s. 331, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ Príslovia, porekadlá a pranostiky [online], Svet okolo nás, 20 listopada 2017 [dostęp 2019-06-08] (słow.).