Porzecze (powiat myśliborski)

wieś w województwie zachodniopomorskim, powiecie myśliborskim

Porzecze (niem. do 1945 r. Hälse[4]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Boleszkowice.

Porzecze
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

myśliborski

Gmina

Boleszkowice

Liczba ludności (2022)

46[2]

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

74-406[3]

Tablice rejestracyjne

ZMY

SIMC

0178962

Położenie na mapie gminy Boleszkowice
Mapa konturowa gminy Boleszkowice, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego
Mapa konturowa powiatu myśliborskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Ziemia52°40′37″N 14°29′01″E/52,676944 14,483611[1]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Środowisko geograficzne

edytuj

Wieś znajduje się 10 km na północny zachód od Kostrzyna nad Odrą i 36 km na południowy zachód od Myśliborza.

Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren na którym położone jest Porzecze należy do prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pojezierze Południowopomorskie oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Równina Gorzowska.

W granicach Parku Krajobrazowego „Ujście Warty” znajduje się zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Porzecze”. Utworzony został Rozporządzeniem Nr 7 Wojewody Gorzowskiego z dnia 23 kwietnia 1992 r. (Dz. U. Województwa Gorzowskiego Nr 6, poz. 53 z 1992 r.) na powierzchni 142,74 ha, w obrębie ewidencyjnym Porzecze (numery działek: 49, 66/2, 66/3, 67, 112 i 125/8 w zarządzie Nadleśnictwa Dębno). Celem ochrony jest zachowanie w stanie naturalnym łąk, bagien, starorzeczy, zbiorników wodnych, wydm oraz terenów zalesionych znajdujących się na tarasie zalewowym rzeki Odry. Urozmaicony krajobraz: lasy liściaste i iglaste, bagna i zakrzewienia, wody i wydmy oraz duża ilość ptactwa wodno-błotnego decydują o wysokich walorach przyrodniczych tego obiektu. Znajduje się tu kilka typów chronionych siedlisk przyrodniczych m.in. murawy na wydmach, półnaturalne podmokłe łąki zaroślowe, rosnące masowo porosty, wiele chronionych gatunków roślin. Obszar jest ważną strefą faunistyczną dla bezkręgowców i kręgowców. Pełni dla nich funkcję miejsca rozrodu, żerowania i zimowania. Gniazduje tu wiele gatunków rzadkich ptaków[5].

Historia

edytuj
  • 1752 – założona została wieś Hälse, w trakcie kolonizacji Łęgów Odrzańskich (kolonizacja fryderycjańska), jako jedyna na prawym brzegu Odry, z domkami typu rybackiego (bez fundamentów); robotnicy pracowali głównie w domenie Chwarszczany
  • 1800 – kolonia liczy 25 rodzin i 146 mieszkańców, w tym 21 kolonistów-budników (niem. Büdner[6]), 13 komorników (niem. Einlieger), 1 kołodzieja (niem. Rademacher), 3 stolarzy; istniała kuźnia i karczma
  • 1804 – Porzecze przechodzi z parafii Szumiłowo do Namyślina; wcześniej jeszcze należało do parafii Chlewice
  • Poł. XIX w.-1944 – funkcjonuje prom linowy (napędzany siłą prądów wodnych) przez Odrę pomiędzy Porzeczem a Kienitz
  • 1896 – zbudowano kościół
  • 5.02.1945 – zajęcie Porzecza przez wojska radzieckie; w wyniku ciężkich walk przy forsowaniu Odry wieś jest poważnie zniszczona; kościół zostaje rozebrany

Ludność

edytuj

Ludność w ostatnich 3 stuleciach[7][8][9][10]:

Gospodarka

edytuj

Struktura użytków rolnych (2004)[11]:

Użytki rolne Pow. w ha
Orne 29
Sady 0
Łąki 158,5
Pastwiska 56

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108898
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 970 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. GenWiki - Hälse. [dostęp 2014-03-08].
  5. Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Boleszkowice, Boleszkowice 2010, s. 58.
  6. Chłop małorolny; właściciel małego gospodarstwa rolnego z chałupą (niem. Büdnerei) i niewielkim kawałkiem ziemi
  7. Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. ¬Die Neumark Brandenburg. T. 3. Berlin: Friedrich Maurer, 1809, s. 116.
  8. Leopold Krugg: Neues topographisch-statistisch-geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. T. 2. Halle: Karl August Kümmel, 1821, s. 113.
  9. Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 15. [dostęp 2014-03-08].
  10. Deutsche Verwaltungsgeschichte. Landkreis Königsberg (Neumark). [dostęp 2014-03-08].
  11. Program Rozwoju Lokalnego dla Gminy Boleszkowice na lata 2004-2006 część szczegółowa oraz na lata 2007-2013 część perspektywiczna, Boleszkowice 2004, s. 16.

Bibliografia

edytuj
  • Kreis Königsberg/Neumark. Erinnerungen an einen ostbrandenburgischen Landkreis. Berlin/Bonn: Westkreuz-Verlag GmbH, 1996, s. 281.
  • Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski: Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2001, s. 341. ISBN 83-7200-583-4.
  • Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Boleszkowice, Boleszkowice 2010.