Portret matki artysty

obraz Vincenta van Gogha

Portret matki artysty (hol. Moeder Van Gogh, naar een foto, ang: Portrait of the Artist's Mother)[1] – tytuł obrazu olejnego (nr kat.: F 477, JH 1600) namalowanego przez Vincenta van Gogha w październiku 1888 podczas jego pobytu w miejscowości Arles.

Portret matki artysty
Moeder Van Gogh, naar een foto
Ilustracja
Autor

Vincent van Gogh

Data powstania

1888

Medium

olej na płótnie

Wymiary

40,5 × 32,5 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Pasadena (Kalifornia)

Lokalizacja

Norton Simon Museum

Historia i opis

edytuj
 
Anna Cornelia van Gogh (zdjęcie z ok. 1880)

Anna Cornelia Carbentus (ur. 10 września 1819 w Hadze, zm. 29 kwietnia 1907 w Lejdzie[2]) pochodziła z zamożnej, haskiej rodziny. W 1851 wyszła za Theodorusa van Gogha rodząc mu w sumie siedmioro dzieci (w tym jedno, które przyszło na świat jako martwy płód). Była kobietą serdeczną i czułą, obdarzoną przenikliwą inteligencją. Była też dość utalentowaną malarką amatorką. To po niej mały Vincent odziedziczył zamiłowanie do rysowania i malowania oraz do pisania listów[3].

We wrześniu 1888 Vincent van Gogh przeniósł się do "Żółtego Domu", w którym planował stworzenie kolonii artystów na wzór XVII-wiecznego bractwa malarzy holenderskich. Jako przywódcę kolonii widział Paula Gauguina. Przekonał go, by ten przyjechał do Arles i zamieszkał razem z nim[4].

W liście do siostry Willeminy z 9/14 września 1888 poprosił ją o fotografię matki, którą otrzymał wkrótce potem[5]. Na podstawie tej fotografii namalował portret, o czym poinformował brata Theo w liście napisanym 8 października:

Piszę do Ciebie w pośpiechu. Pracuję właśnie nad portretem, tzn. maluję portret naszej matki, dla siebie. Nie mogę patrzeć na tę pozbawioną kolorów fotografię i próbuję namalować [portret] w harmonii barw, tak jak ją widzę we wspomnieniach[6].

dodając w następnym liście z 10 października:

Pracuję właśnie na tym portretem, bo ta czarna fotografia bardzo mnie zirytowała[7].

Pomimo zamiaru ożywienia oblicza matki z pomocą palety, van Gogh stworzył niemal monochromatyczny portret, w bladej, nienaturalnej zieleni. Niemniej jednak matka, ważna postać w życiu artysty, została przedstawiona jako osoba pozująca uważnie, z dumną miną, jak przystało na cieszącą się poważaniem przedstawicielkę klasy średniej[8].

Przypisy

edytuj
  1. David Brooks (Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Portrait of the Artist's Mother. [dostęp 2012-04-30]. (ang.).
  2. Find a Grave: Anna Cornelia Carbentus van Gogh. [dostęp 2012-04-30]. (ang.).
  3. D. M. Field: Van Gogh. Chartwell Books, Inc., 2006, s. 7. ISBN 0-7858-2011-6. (ang.).
  4. Ingo F. Walther, Rainer Metzger, Michael Hulse (tłum.): Van Gogh: The Complete Paintings. Vol. I & II. Köln: Taschen, 2010, s. 404. ISBN 978-3-8365-2299-1. (ang.).
  5. Van Gogh Museum, Amsterdam: 678: To Willemien van Gogh. Arles, Sunday, 9 and about Friday, 14 September 1888.. [dostęp 2012-04-30]. (fr.).
  6. Van Gogh Museum, Amsterdam: 699: To Theo van Gogh. Arles, Monday, 8 October 1888.. [dostęp 2012-04-30]. Cytat: Je t’ecris en hâte, je travaille à un portrait. C.à.d. que je fais un portrait de notre mere pour moi. Je ne peux pas voir la photographie sans couleur et je cherche à en faire un avec de la couleur harmonieuse comme je la vois de souvenir. (fr.).
  7. Van Gogh Museum, Amsterdam: 700: To Theo van Gogh. Arles, Tuesday, 9 or Wednesday, 10 October 1888.. [dostęp 2012-04-30]. Cytat: Je travaille à un portrait de la mère parceque la photographie noire m’impatientait trop (fr.).
  8. Norton Simon Museum: Portrait of the Artist's Mother. [dostęp 2012-04-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj