Portal:Kalisz

W 2023 roku zdecydowano o wygaszeniu portali.

Ta strona została zamknięta i pozostawiona jedynie dla historycznego odniesienia. Jeśli chcesz wznowić dyskusję dotyczącą statusu tej strony, zasięgnij opinii społeczności w Kawiarence.

< Portale < Geografia < Europa < Polska < Wielkopolskie < Kalisz

Portal Kalisz

Kalisz – jedno z najstarszych miast w Polsce, znajduje się na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Prosną, historyczna stolica Wielkopolski Wschodniej, stolica diecezji kaliskiej; drugi co do wielkości ośrodek województwa wielkopolskiego, powiat grodzki, siedziba powiatu ziemskiego. Od XV wieku do II rozbioru Polski stolica jednego z dwu, a potem (od roku 1768) jednego z trzech województw wielkopolskich, stolica departamentu w Księstwie Warszawskim, w Królestwie Kongresowym stolica województwa do 1837 roku, a następnie (w latach 1837-1845 i 1867-1918) stolica guberni Cesarstwa Rosyjskiego. W latach 1975-1998 stolica województwa kaliskiego.

Zespół miejski Kalisza jest jednym z dwóch najsilniej zurbanizowanych obszarów województwa wielkopolskiego.

Drugi w województwie ośrodek kulturalny (filharmonia, teatry, muzea, liczne galerie i festiwale). Dobrze rozwinięty rynek mediowy (liczne gazety lokalne, radio, telewizja).

Więcej informacji o Kaliszu...

Aktualności edytuj

W auli Akademii Kaliskiej wystąpił po raz pierwszy w Kaliszu kabaret Neo-Nówka. Artyści oprócz znanych skeczy przedstawili również wątki lokalne m.in. wzajemną niechęć Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego. Na półtoragodzinny występ przyszło około 500 osób. (24 kwietnia 2010)
Odbyła się ceremonia pogrzebowa Gabrieli Zych, prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu, która 10 kwietnia zginęła w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Po uroczystej mszy w kościele św. Gotarda poprowadzonej przez biskupa diecezji kaliskiej Stanisława Napierałę kondukt żałobny przeszedł ulicą Częstochowską na cmentarz parafialny Zagorzynek gdzie pochowano zmarłą. W ceremonii brali udział m.in. wojewoda wielkopolski Piotr Florek i marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak. (19 kwietnia 2010)
Rozstrzygnięto przetarg na pięć autobusów dla Kalisza, który wygrał Solaris. Firma z Bolechowa pod Poznaniem podała cenę prawie 4,3 mln złotych, o 300 tysięcy niższą niż konkurencyjna Scania. Miasto ogłosi kolejny przetarg, tym razem na użytkowanie Solarisów Urbino 12, które pojawią się na ulicach Kalisza latem. (16 kwietnia 2010)
W Filharmonii Kaliskiej odbyła się inauguracja Roku Chopinowskiego. Z tej okazji zaproszono amerykańskiego pianistę Eugena Indjica, który wspólnie z kaliską orkiestrą wykonał I Koncert fortepianowy e-moll Fryderyka Chopina. (9 kwietnia 2010)
Technikum nr 2 w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu przyjęło imię gen. Mieczysława Smorawińskiego. Uroczystościom towarzyszyły: msza w kościele Miłosierdzia Bożego, sadzenie Dębu Pamięci poświęconego nowemu patronowi, apel poległych na skwerze Inwalidów Wojennych i odsłonięcie tablicy pamiątkowej przed szkołą. Obecne na uroczystościach wnuczka generała Ewa Bąkowska i prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu Gabriela Zych zginęły następnego dnia w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. (9 kwietnia 2010)

Archiwum

Historia edytuj

Na Piwonicach istniał zespół osad i cmentarzysk świadczących o nieprzerwanym osadnictwie począwszy od neolitu przez epokę brązu, wczesną epokę żelaza, okres przedrzymski i okres wpływów rzymskich, aż po wczesne średniowiecze. Liczne odkrycia rzymskich importów (skarb z Zagórzyna i in.) wskazują na to, że okolice Kalisza były ośrodkiem na trasie szlaku bursztynowego. Powyższe fakty oraz podobieństwo średniowiecznej nazwy Kalisza do antycznej Kalisii, wzmiankowanej w 158 roku n.e. przez Klaudiusza Ptolemeusza, są powodem utożsamiania ich ze sobą co do lokalizacji przez historyków, począwszy od Jana Długosza, który nazwał Kalisz najstarszym miastem Polski (Calisia - Poloniae civitatum vetustissima). Na Zawodziu, w miejscu późniejszego grodu, istniała od VI wieku osada otwarta; podobna osada istniała od VII wieku na Ogrodach. Pierwszy gród na Zawodziu wzniesiono w latach około 850–860. W tym samym czasie na północ od grodu powstała osada otwarta na Starym Mieście.

W 1233 roku Henryk Brodaty spalił gród na Zawodziu i następnie założył nowy wraz z osadą przy ufundowanym wtedy być może kościele św. Mikołaja. Miasto osiągnęło wysoką pozycję w 2. połowie XIII w., kiedy stało się główną rezydencją Bolesława Pobożnego i stolicą wschodniej Wielkopolski. W tym czasie władca dokonał też lokacji w Kaliszu miasta – na nowym miejscu, nieopodal nowego grodu ustanowionego przez Henryka I Brodatego (na północ od zniszczonego, pierwotnego grodu). Nie jest jednak znana data tego wydarzenia. Rzekomy przywilej z 1264, nadający Kaliszowi prawo pobierania cła solnego, jest falsyfikatem z przełomu XIII i XIV w. Najstarsza autentyczna wzmianka o Kaliszu jako mieście pochodzi z 1268, choć wskutek pomyłki korektorskiej w "Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski" została rozpowszechniona pod błędną datą 1260. Niektóre źródła sugerują istnienie w Kaliszu klasztoru franciszkanów już w 1257, jednak fakt ten nie przesądza jeszcze o ówczesnym miejskim statusie osady. Należy zatem przyjąć, że Kalisz otrzymał prawo miejskie przed 1268.

W dniach 7-22 sierpnia 1914, w czasie I wojny światowej, bezbronne miasto z niewyjaśnionych przyczyn zostało prawie całkowicie zniszczone ostrzałem artyleryjskim i poprzez podpalenia, które, jak się powszechnie uważa, zostały dokonane przez wojska niemieckie pod dowództwem majora Hermanna Preuskera. Jednakże według innych źródeł wojskami niemieckimi dowodził wówczas m.in. pułkownik Hoffman (Laddwehr-Infanterie-Regiment Nr 7). Spalono m.in. gmach ratusza i teatru. W gruzach legło 95 proc. zabudowy staromiejskiej, co spowodowało eksodus ludności i spadek liczby mieszkańców z 70 do 5 tysięcy. Na Wzgórzu Wiatracznym dokonano mordu na 80 cywilach (decymacja 800 zatrzymanych mężczyzn). Niemiecka komisja oceniła straty poniesione przez miasto na 25 mln rubli w złocie. Tragedię Kalisza Dąbrowska opisała wiernie w Nocach i dniach.

Więcej...

Gospodarka edytuj

Kalisz jest głównym ośrodkiem Kalisko-Ostrowskiego Okręgu Przemysłowego, ośrodkiem przemysłu lotniczego, w tym produkcji maszyn i silników lotniczych (Pratt & Whitney, WSK PZL-Kalisz). Duże tradycje, jeszcze z czasów kalisko-mazowieckiego okręgu przemysłowego ma przemysł włókienniczy (Runotex, Polo) i odzieżowy (Big Star) oraz produkcja koronek i firan (Wistil, Haft). Mocno rozwinięty jest przemysł spożywczy: Winiary (koncentraty spożywcze), Kaliszanka, Hellena, produkcja lodów (Augusto, dzisiejsze Kilargo). W mieście działa podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Transport edytuj

Kalisz stanowi ważny węzeł drogowy. W mieście krzyżują się drogi krajowe:

12 Łęknica – Leszno – Kalisz – Piotrków Trybunalski – Radom – Lublin – Dorohusk
25 Bobolice – Bydgoszcz – Konin – Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Oleśnica

oraz drogi wojewódzkie:

442 Września – Kalisz
450 Kalisz – Wieruszów – Opatów
470 Kościelec – Turek – Kalisz

1 stycznia 1903 uruchomiono 2-torowy odcinek Kolei Warszawsko-Kaliskiej o długości 111,5 km łączący Łódź Kaliską z Kaliszem. W latach 1965–1975 dokonano elektryfikacji tego odcinka. Obecnie stanowi on część linii kolejowej nr 14 Łódź Kaliska–Forst. Obecnie istnieją 3 czynne stacje i przystanki kolejowe: Kalisz, Kalisz Szczypiorno, Kalisz Winiary. W Kaliszu rozpoczynał się odcinek Kaliskiej Kolei Dojazdowej Kalisz Wąskotorowy–Turek (prześwit: 750 mm, linia: 1-torowa, zbudowana: 1914-1917, długość: 56,7 km). W lipcu 1991 został zamknięty dla ruchu pasażerskiego, a ruch towarowy odbywa się jedynie na 45,3 km odcinku Żelazków-Turek (ruch wznowiono w czerwcu 2002). Dawniej ruch towarowy odbywał się na 2,5 km linii Kalisz Winiary – Winiary Fabryka przechodzącej przez Las Winiarski do fabryki Winiary-Nestlé. Obecnie linia ta jest nieprzejezdna.

Komunikację miejską w Kaliszu obsługują Kaliskie Linie Autobusowe. Obecnie w mieście i na obszarze zespołu miejskiego obsługują 25 linii, w tym linie podmiejskie do Gołuchowa, Nowych Skalmierzyc, Opatówka i Ostrowa Wielkopolskiego.

Więcej...

Przemysł edytuj

Kalisz jest trzecim^{[potrzebny przypis]} co do wielkości po Poznaniu i Koninie ośrodkiem przemysłowym w województwie wielkopolskim i głównym ośrodkiem przemysłowym Kaliskiego Okręgu Przemysłowego. Miasto jest dużym ośrodkiem zwłaszcza przemysłu spożywczego i włókienniczego. Ulokowało się tutaj również wiele zagranicznych firm.

Przemysł chemiczny

Polifarb Kalisz

Przemysł elektrotechniczny i elektroniczny

Przemysł energetyczny

Elektrociepłownia Kalisz

Przemysł maszynowy

Przemysł odzieżowy

Big Star

Przemysł paszowy

Dossche

Przemysł precyzyjny

PianoEurope

Przemysł spożywczy

Przemysł włókienniczy

Haft
Runotex

Czy wiesz... edytuj

... że Kalisz jest najprawdopodobniej najstarszym miastem w Polsce?

... że władze Kalisza zabiegają o przywrócenie mu statusu miasta wojewódzkiego poprzez utworzenie województwa środkowopolskiego?

... ile lat ma I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu - najstarsza szkoła w Wielkopolsce?

... że w Kaliszu urodził się prezydent II Rzeczypospolitej, Stanisław Wojciechowski?

... co jest ciekawego w oświetleniu ulicy Wrocławskiej w Kaliszu?

Turystyka edytuj

Kalisz jest miastem bardzo atrakcyjnym turystycznie, z bogatym dziedzictwem kulturowo-historycznym, mimo iż wiele cennych zabytków zostało zniszczonych podczas burzenia Kalisza w 1914. Poniżej obiekty i miejsca godne odwiedzenia:

Kalisz posiada również dobrze rozwiniętą bazę hotelarską:

Hotel Arena (**)
Hotel Bursztyn
Hotel Calisia (***)
Hotel E.T. (***)
Hotel Europa (***)
Hotel Flora (***)
Hotel Roma
Hotel Seven (***)
Hotel U Bogdana
Villa Stary Kalisz

Więcej...

Kultura edytuj

Kalisz stanowi drugi po Poznaniu ośrodek kulturalny w województwie wielkopolskim. Znajdują się tutaj m.in. Filharmonia Kaliska, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego, Teatr Tańca Współczesnego, Centrum Kultury i Sztuki, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej, Galeria Sztuki im. Jana Tarasina, wiele galerii, Rezerwat Archeologiczny Zawodzie oraz dwa kina (Centrum 3D, Cinema 3D).

W mieście co roku odbywa się wiele festiwali i imprez kulturalnych m.in. Kaliskie Spotkania Teatralne, Międzynarodowy Festiwal Pianistów Jazzowych, Ogólnopolski Festiwal Zespołów Muzyki Dawnej „Schola Cantorum”, Międzynarodowy Festiwal „Chopin w barwach jesieni”, Festiwal Muzyczny im. Pawła Bergera, Multi Art Festiwal.

W 1967 w Kaliszu nakręcono film fabularny Piękny był pogrzeb, ludzie płakali w reżyserii Zbigniewa Chmielewskiego.

Edukacja edytuj

Kalisz jest prężnie działającym i nadal rozwijającym się ośrodkiem oświatowym, drugim po Poznaniu w województwie. W mieście znajduje się wiele renomowanych szkół i uczelni, które zajmują wysokie miejsca w rankingach ogólnopolskich, m.in. I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka, Akademia Kaliska, Wydział Pedagogiczno-Artystyczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej.

Osoby związane z Kaliszem edytuj

Więcej...

Handel edytuj

Kalisz jest miastem atrakcyjnym handlowo zwłaszcza dzięki położeniu na dawnym szlaku bursztynowym. W latach 2000-2009 przybyła duża ilość supermarketów i hipermarketów. W Kaliszu ulokowały się takie sieci jak:

Duże sklepy spożywcze