Wikipedia

Portal:Chemia (archiwum)

Ta strona ma charakter archiwalny. Prosimy jej nie zmieniać.

Ten portal był ostatnio aktualizowany 23 sierpnia 2010.

Chemia w Wikipedii

Chemia to nauka zajmująca się prawami, według których atomy łączą się w trwałe struktury powiązane wiązaniami chemicznymi zwane związkami chemicznymi oraz przemianami jednych związków w drugie na drodze reakcji chemicznych. Chemia zajmuje się także rozmaitymi własnościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej. Chemia i fizyka nawzajem się przenikają i często trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się jedna dziedzina i zaczyna druga. Podobny problem występuje na granicy chemii i biologii. Jeśli chcesz być współtwórcą portalu "Chemia w polskiej Wikipedii", pomóc w rozwoju chemii na Wiki, oraz stać się zasłużonym wikipedystą, zobacz zakładkę dyskusja i dopisz się do listy chętnych. Zobacz też: Wikiprojekt Chemia Jeżeli chcesz edytować tę stronę: przejdź tutaj.

Artykuł miesiąca

Jeziora węglowodorowe na Tytanie

Węglowodory to organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze tylko atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru.

Węglowodory są podstawowym składnikiem ropy naftowej, która stanowi ich podstawowe źródło w przemyśle. Innym źródłem węglowodorów są procesy tzw. suchej destylacji drewna i zgazowywania węgla. Oprócz tego węglowodory o złożonej budowie pełnią rozmaite role w organizmach żywych (np. karotenoidy).

Chemik miesiąca

Maria Skłodowska-Curie (ur. 7 listopada 1867 r. w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 r. w Passy) – fizyk i chemik polskiego pochodzenia. Większość życia spędziła we Francji, tam też rozwinęła swoją karierę naukową. Prekursorka nowej gałęzi chemii — radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków — radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Czytaj więcej

Czy wiesz, że...

Ilustracja miesiąca

Struktura atomowa tzw. małej jednostki rybosomu wyodrębniona z Thermus thermophilus. Białka są przedstawione na niebiesko, a RNA na pomarańczowo

Związek miesiąca

Glikol propylenowy – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi dwuhydroksylowych czyli dioli. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną, bezwonną, oleistą cieczą, o słodkawym smaku i wysokiej lepkości. Znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle i medycynie. W odróżnieniu od glikolu etylenowego glikol propylenowy nie jest toksyczny.

Wzór struktralny
Wzór struktralny
Model 3D
Model 3D

Reakcja miesiąca

Mechanizm reakcji Stille'a
Mechanizm reakcji Stille'a

Reakcja Stille'a – reakcja chemiczna sprzęgania związku cynoorganicznego z halogenkiem organicznym katalizowana przez kompleksy palladu. Reakcja ta jest szeroko stosowana w syntezie organicznej. Podstawnik X zwykle jest atomem fluorowca (za wyjątkiem samego fluoru), jednakże może on być też pseudohalogenkiem takim jak triflat, CF3SO3-. Reakcja Stille'a została wynaleziona w 1977 przez Johna Kennetha Stille'a i Davida Milsteina i wkrótce później stała się jedną z najczęściej stosowanych reakcji sprzęgania w chemii organicznej, ponadto ma ona duże zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym.


Pojęcia w chemii

  • Chemia organiczna:

aktywność optyczna - alkilacja - amfifilowość - chiralność - estryfikacja - izomeria - elektrofil - karboanion - karbokation - nukleofil - grupy funkcyjne - ozonoliza - polimeryzacja - rezonans chemiczny - synteza asymetryczna - synteza organiczna - tautomeria - toksyczność - zapach


  • Chemia nieorganiczna i ogólna:

Podstawowe prawa chemiczne - atom - cząsteczka - jon - katalizator - inhibitor - izotop - liczba atomowa - liczba koordynacyjna - ligand - masa atomowa - metal - moc kwasu - mol - niemetal - nomenklatura - odczynnik - orbital - pierwiastek - półmetal - prawo okresowości - reakcja chemiczna - rodnik - roztwór - rozpuszczalnik - skala pH - stała Avogadra - stopień utlenienia - symbolika chemiczna - utlenienie - wartościowość - wiązanie chemiczne - związek chemiczny


  • Chemia fizyczna:

Lista praw i równań chemicznych - absorpcja - adsorpcja - destylacja - dysocjacja - elektrolit - elektroujemność - hydroliza - hydratacja - promieniotwórczość - piroliza - równowaga reakcji - solwoliza - solwatacja - szybkość reakcji - żel - zol - zawiesina

Pomożesz?

Uważasz, że możesz go poprawić? Jeśli chcesz pomóc w tworzeniu portalu Chemia, znajdziesz tu tematy, które są potrzebne do zrobienia/poszerzenia. Zauważyłeś artykuł, który wymaga dopracowania, a sam nie możesz go napisać? Prosimy o umieszczenie go tutaj.

Do zrobienia: Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia • trochę zapomniane, ale potrzebne.

Ogólne: grupa fosforylowa

Reakcje: E1, E2, E1cB, SNi

Związki: dibenzenole • ekotoksyna • kwas Z-oktenowy • N-chlorosukcynoimid • odczynnik Topfera


Dokumentacja

Portale
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Portal:Chemia_(archiwum)&oldid=73242423”