Poroniec (potok)
Poroniec – potok, dopływ Białego Dunajca[2]. Pochodzenie nazwy nie jest znane; może mieć jakiś związek z nazwą wsi Poronin, ale nawet nie wiadomo, czy najpierw nadano nazwę potokowi, czy wsi. Dawniej Porońcem nazywano także Suchą Wodę Gąsienicową oraz polanę Psią Trawkę, zaś Dolinę Suchej Wody Gąsienicowej nazywano Doliną Porońca[3].
 Widok z Głodówki na zalesioną dolinę Porońca | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Potok | |
| Długość | 8,64[1] km |
| Powierzchnia zlewni |
78,39 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | stoki Wierchporońca |
| Wysokość |
1055 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Biały Dunajec |
| Miejsce | |
| Wysokość |
730,2 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
Położenie na mapie gminy Poronin  | |
Poroniec ma źródła na wysokości ok. 1055 m n.p.m. na stokach Wierchporońca, pomiędzy polaną Poroniec a Drogą Oswalda Balzera. Źródło to jest ocembrowane i okresowo użytkowane. W górnym odcinku Poroniec płynie dolinką w kierunku północnym ze spadkiem 5,3%. Wyżłobione w warstwach łupkowo-piaskowcowych koryto ma szerokość 1–2 m i w niektórych miejscach zawalone jest gliniastym rumoszem. Potok zasilany jest okresowymi i niewielkimi ciekami spływającymi z dolinek wciosowych na obydwu zboczach[4].
Poroniec spływa przez polanę Poroniec, a następnie doliną pomiędzy dwoma grzbietami Pogórza Bukowińskiego: Brzegowskim Działem i jego odnogą z Galicową Grapą oraz Zgorzeliskowym Działem ze szczytami Zadni Wierch i Wierch Spalenisko[3][5]. Głównymi jego dopływami są: Budzów Potok, Cicha Woda, Chowańców Potok, Jesionkówka, Kunowski Potok[2]. Wzdłuż górnej części potoku biegnie granica Tatrzańskiego Parku Narodowego (należą do niego tereny po zachodniej stronie potoku). Poroniec uchodzi do Zakopianki w Poroninie na wysokości ok. 730 m n.p.m.[6], w miejscu o współrzędnych 49°20′17″N 20°00′07″E/49,338056 20,001944[2].
Potok w całości znajduje się w granicach Polski. Dolina potoku położona jest w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Poronin. Potok zbiera wody z Tatr, Rowu Podtatrzańskiego i Pogórza Bukowińskiego. Jego dolna część oraz dopływ Cicha Woda stanowią granicę między Rowem Podtatrzańskim a Pogórzem Bukowińskim[7].
Jest to ciek wodny IV rzędu. Jego zlewnia ma powierzchnię 78,69 km². Cechuje ją duża asymetryczność. Zlewnia prawostronna ma powierzchnię 9,76 km², lewostronna 68,41 km², czyli jest 7-krotnie większa od lewej[4].
Dolina Porońca jest częścią Rowu Podtatrzańskiego i nosi nazwę Rowu Poronińskiego[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Poroniec na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej – geoportal.kzgw.gov.pl. [dostęp 2017-03-25].
- ↑ a b c Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 218, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b Krystyna Wit-Jóźwik. Hydrografia Tatr Wysokich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Wysokie” 1:50 000. Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii. Warszawa, 1974
- ↑ Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ Tatry i Podtatrze. Mapa turystyczna 1:50 000. Warszawa: Compass, 2005.
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.