Popiół – stała pozostałość po spaleniu substancji organicznej, np. paliw stałych lub ciekłych, czy masy organizmów żywych. Popiół jest produktem wtórnym, otrzymywanym przez działanie wysokiej temperatury na substancje mineralne zawarte w materiale. Zawiera większość pierwiastków, które się w nim znajdowały, choć wchodzą one po spopieleniu w skład innych związków chemicznych. Część reakcji zachodzących podczas spalania może prowadzić do powstania substancji lotnych, te nie wchodzą więc w skład popiołu.

Popiół w ognisku po spaleniu drewna

Radioaktywność popiołu (np. pochodzącego ze spalenia węgla kamiennego) jest większa od średniej radioaktywności naturalnej, ze względu na to, że związki ciężkich izotopów promieniotwórczych, występujących w przyrodzie w rozproszeniu, nie są lotne. Fakt ten stanowi pewne ograniczenie dla zastosowanie popiołu w produkcji materiałów budowlanych.

Jeśli substancja topi się podczas spalania, powstałe wówczas pozostałości nazywane są żużlem.

Popiół roślinny

edytuj

Popiół powstały ze spalenia roślin stanowi nawóz mineralny i bywa stosowany w rolnictwie. Ze względu na zasadowy odczyn, stosowany jest nie tylko jako źródło składników mineralnych, lecz również służy do regulowania kwasowości gleby. Popiół powstały z ich spalenia składa się z tlenków, siarczków, czy fosforanów różnych metali, np. żelaza, magnezu, czy wapnia.

 
Asceta indyjski (sadhu), który pokrył skórę popiołem

Znaczenie w hinduizmie

edytuj

Popiół jest szeroko stosowany w kulcie hinduistycznym.

Przykłady użycia zewnętrznego:

  • sporządzanie na czole ucznia kropki (bindu) przez guru, w domniemanym miejscu lokalizacji ćakry adźńa
  • sporządzanie znaków typu tilaka lub tripundra - świadczących o przynależności do określonej tradycji hinduistycznej (sampradaja) na czole, ramionach lub torsie[1]
  • pokrywanie całej powierzchni ciała popiołem[2].

Popiół w hinduizmie stosowany jest również doustnie. Zachodzi to wtedy, gdy przedmioty spalone (np. to co było uprzednio pobłogosławione przez świętego), miejsce dokonania spalenia (np. utrzymywany wiele lat płonący ogień) lub produkt spalania (np. powstał na skutek ceremonii religijnej jadźńa) noszą znamiona sacrum lub oczekuje się, że zawierają boską moc (śakti).

Przykłady użycia wewnętrznego:

  • przyjmowanie doustne popiołu zmieszanego z płynem (woda, mleko) (tzw. "Śiwa food")
  • przyjmowanie doustne niewielkich ilości w postaci suchej[3].

Znaczenie w chrześcijaństwie

edytuj

W kulturze zachodniej popiół jest symbolem przemijania, nietrwałości i żałoby.

Przypisy

edytuj
  1. Małgorzata Sacha-Piekło. Uchylanie zasłony iluzji. Rzecz o Siwie, kosmicznej magii i magicznym mieście Kasi. „Studia Religiologica”. Kraków. z.33, s. 86, 2000. 
  2. Śirdi Sai Baba. W: Richard Waterstone: Indie. Roman Gołędowski (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 155, seria: Magia. Tradycja. Rzeczywistość. ISBN 83-7129-967-2.
  3. Małgorzata Sacha-Piekło. Uchylanie zasłony iluzji. Rzecz o Siwie, kosmicznej magii i magicznym mieście Kasi / Kasi jako miejsce alchemicznej przemiany. „Studia Religiologica”. Kraków. z.33, s. 86, 2000. 

Zobacz też

edytuj