Pomrów błękitny (Bielzia coerulans) – gatunek ślimaka trzonkoocznego z rodziny pomrowiowatych (Limacidae); jedyny przedstawiciel rodzaju Bielzia[3]. Uważany był za endemit wschodniokarpacki, występującego tylko we wschodniej części Karpat (w Czechach, Słowacji, Polsce, Rumunii, na Węgrzech i Ukrainie)[4], został znaleziony jednak także w Westfalii-Nadrenii w Niemczech[5] oraz w górach Turcji[6].

Pomrów błękitny
Bielzia coerulans
(Bielz, 1851)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Heterobranchia

Rząd

trzonkooczne

Rodzina

pomrowiowate

Podrodzina

Limacinae[1]

Rodzaj

Bielzia
Clessin, 1887

Gatunek

pomrów błękitny

Synonimy
  • Limax coerulans Bielz, 1851[1]
  • Limax schwabii Frauenfeld, 1864[1]
  • Frauenfeldia schwabii (Frauenfeld, 1864)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Systematyka

edytuj

Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego gatunek ten opisany został w 1851 roku przez austro-węgierskiego malakologa Michaela Bielza jako Limax coerulans[7] (w tłumaczeniu na język polski: ślimak błękitny). Obecną nazwę nadał mu w 1887 roku niemiecki malakolog Stefan Clessin, który przeniósł go do nowo utworzonego rodzaju Bielzia[8]. Jest to rodzaj monotypowy, należy do niego jeden tylko gatunek[9].

Morfologia

edytuj

Jest to jeden z większych pomrowiowatych – gdy się rozciągnie, osiąga długość 100–140 mm. Najlepiej widoczne osobniki mają kolor niebieski lub fioletowy, zdarzają się jednak również osobniki brązowe. Młode mają inne ubarwienie niż dorosłe, często brązowe, z pasami, które następnie zanikają. Na głowie posiada dwie pary czułków, większe są czułki drugiej pary, na ich końcach znajdują się oczy. Muszla zredukowana do schowanej pod płaszczem płytki[9].

Tryb życia

edytuj
 
Kopulacja

Siedlisko jego życia stanowią lasy liściaste i iglaste, kosodrzewina. Przebywa na ziemi, kryjąc się pod pniami martwych drzew i kamieniami. Odżywia się grzybami, porostami i poziomkami. Dojrzałość płciową osiąga w czerwcu–lipcu. Kopulacja odbywa się na ziemi. Jednorazowo składa 30–80 owalnych jaj o długości 4–5 mm. Po złożeniu jaj dorosłe osobniki giną. Zimują jaja oraz osobniki młodociane. Młode ślimaki pojawiają się w maju, dojrzałość płciową osiągają po roku[6].

W Tatrach pomrów błękitny spotykany jest jeszcze na wysokości 1900 m n.p.m.[9]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d MolluscaBase eds., Bielzia coerulans (M. Bielz, 1851), [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-20] (ang.).
  2. Bielzia coerulans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. MolluscaBase eds., Bielzia Clessin, 1887, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-20] (ang.).
  4. Yuri I. Kantor, Maxim V. Vinarski, Anatoly A. Schileyko, Alexander V. Sysoev: CATALOGUE OF THE CONTINENTAL MOLLUSKS OF RUSSIA AND ADJACENT TERRITORIES version 2.3. 2009. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-22)].
  5. Blauschnegel Bielzia coerulans (M. BIELZ 1851) in Deutschland (Gastropoda: Limacidae). „Mitt. dtsch. malakozool. Ges.”. 89, s. 43–46, 2013. (niem.). 
  6. a b F. Welter-Schultes: Species summary for Bielzia coerulans . [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2011. [dostęp 2011-12-23]. (ang.).
  7. M. Bielz, Verzeichniss der Land und Süsswasser-Mollusken Siebenbürgens, „Verhandlungen und Mittheilungen des Siebenbürgischen Vereins für Naturwissenschaften zu Hermannstadt”, Jahrgang 2, 1851, s. 14 (niem.).
  8. S. Clessin, Die Mollusken-Fauna Mitteleuropa's, t. 2: „Die Molluskenfauna Oesterreich-Ungarns und der Schweiz”, Nürnberg 1887, s. 47 (niem.).
  9. a b c Andrzej Wiktor: Limacoidea et Zonitoidea nuda – ślimaki pomrowiokształtne (Gastropoda: Stylommatophora). Warszawa: PWN, 1989. ISBN 83-01-08266-6.