Pomoc:Kontrola autorytatywna

Dla każdego

Te informacje dotyczą zarówno edytora wizualnego, jak i edytora wikikodu (Czym to się różni?)

Kontrola autorytatywna (KA) to stworzony przez bibliotekarzy system oznaczeń i procedur, służących jednoznacznej identyfikacji osób, miejsc, dzieł, instytucji itd.

W Wikipedii i jej projektach siostrzanych umieszczanie oznaczeń kontroli autorytatywnej służy przede wszystkim lepszemu powiązaniu naszych treści z zasobami bibliotecznymi i archiwalnymi, a także z zewnętrznymi bazami danych, opisującymi te same tematy. Oznaczenia KA znacznie ułatwiają dotarcie do dodatkowych informacji i materiałów z innych źródeł, a także do wielu przydatnych narzędzi i zestawień (np. listy publikacji danego autora, listy wydań danego dzieła, listy bibliotek dysponujących daną pracą itd.). Mogą też wspomagać system ujednoznaczniania nazw artykułów w sytuacji, gdy np. wiele encyklopedycznych osób nosi to samo imię i nazwisko.

Przykład zapisu kontroli autorytatywnej w polskojęzycznej Wikipedii:

Gromadzenie i wyświetlanie oznaczeń KA

Gdzie gromadzimy?

Każdy artykuł polskojęzycznej Wikipedii powiązany jest (lub powinien być) z odpowiednim zbiorem danych w naszym projekcie siostrzanym Wikidane. To właśnie tam gromadzimy odpowiadające danemu tematowi oznaczenia KA z różnych systemów.

Jeśli chcesz zmienić lub dodać oznaczenie kontroli autorytatywnej, wejdź na odpowiednią stronę Wikipedii, a następnie kliknij opcję „Element Wikidanych” z menu po lewej stronie. Dokonaj zmian bezpośrednio na stronie Wikidanych, która się wyświetli.

Jeśli chcesz wykonać większą liczbę tego typu edycji, pamiętaj, iż w Wikidanych powstały już gadżety i narzędzia ułatwiające półautomatyczny import oznaczeń KA z różnych baz. Przydatny może być też gadżet polskojęzycznej Wikipedii, wyświetlający wyraźną informację, gdy do artykułu nie wstawiono oznaczeń KA, choć są one dostępne w Wikidanych.

Jak wyświetlamy?

Informacje dla wszystkich edytorów

Aby wyświetlić oznaczenia KA dla danego artykułu Wikipedii, wystarczy umieścić szablon {{Kontrola autorytatywna}} lub jego skrócone wywołanie {{ka}} na samym dole artykułu (edytując w edytorze wizualnym) lub na dole kodu, bezpośrednio nad kategoriami (edytując w kodzie). Wszystkie dane zostaną zaimportowane automatycznie z Wikidanych. Szablon nie wyświetli się, mimo jego wstawienia do artykułu, jeśli w Wikidanych nie ma żadnych oznaczeń KA dla danego tematu.

Aby przejść bezpośrednio do wpisu na dany temat w wybranej bazie, wystarczy kliknąć wyświetlane oznaczenie.

Informacje dla edytorów o dużej wiedzy technicznej

Od strony technicznej system wyświetlania oznaczeń KA jest sterowany przez napisany w Lua Moduł:Kontrola autorytatywna. Ze względu na masowe wykorzystanie tego modułu, wszystkie poważniejsze zmiany w nim powinny być poprzedzone publiczną dyskusją, a następnie wprowadzane przez osoby dysponujące odpowiednimi umiejętnościami informatycznymi.

Lista oznaczeń

Pełną listę wszystkich zebranych w zasobach Wikimediów oznaczeń KA dla danego tematu, a także jego identyfikatorów w bazach danych innego typu, można znaleźć na stronie odpowiedniego elementu Wikidanych. Szablony Wikipedii wyświetlają jedynie wybrane, najważniejsze oznaczenia KA. Poniżej znajdziesz aktualną listę wszystkich oznaczeń, które można spotkać w polskojęzycznej Wikipedii.

wyświetlany skrót	pełna nazwa	administrator systemu	państwo	szczegółowe informacje
ISNI	International Standard Name Identifier	ISNI-AI	międzynarodowy	International Standard Name Identifier (ang.)
NLP	National Library of Poland	Biblioteka Narodowa	Polska	Biblioteka Narodowa (Warszawa)
NUKAT	Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny	Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie	Polska	NUKAT
ORCID	Open Researcher and Contributor ID	ORCID Inc.	międzynarodowy	ORCID
VIAF	Virtual International Authority File	Online Computer Library Center	międzynarodowy	Online Computer Library Center
ULAN	Union List of Artist Names	The Getty Research Institute	Stany Zjednoczone	Union List of Artist Names (ang.)
Europeana	Europeana ID	Europeana	międzynarodowy	Europeana
LCCN	Library of Congress Control Number	Biblioteka Kongresu	Stany Zjednoczone	Library of Congress Control Number (ang.)
GND	Gemeinsame Normdatei	Niemiecka Biblioteka Narodowa	Niemcy	Gemeinsame Normdatei
NDL	Web NDL Authorities	Biblioteka Zgromadzenia Narodowego Japonii	Japonia	Web NDL Authorities (niem.)
SELIBR		Biblioteka Królewska w Sztokholmie	Szwecja	LIBRIS
BnF	Bibliothèque nationale de France	Biblioteka Narodowa Francji	Francja	Biblioteka Narodowa Francji
SUDOC	Système Universitaire de Documentation	Agence Bibliographique de l’Enseignement Supérieur	Francja	Système Universitaire de Documentation
SBN	Servizio bibliotecario nazionale	Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Włoch	Włochy	Servizio bibliotecario nazionale (wł.)
NLA	National Library of Australia	Biblioteka Narodowa Australii	Australia	Biblioteka Narodowa Australii
BNCF	Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze	Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji	Włochy	Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze (wł.)
NKC	Národní knihovna České republiky	Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej	Czechy	Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej
DBNL	Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren	Biblioteka Cyfrowa Literatury Niderlandzkiej	Holandia	Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (nid.)
RSL	Russian State Library	Rosyjska Biblioteka Państwowa	Rosja	Российская государственная библиотека (ros.)
BNE	Biblioteca Nacional de España	Hiszpańska Biblioteka Narodowa	Hiszpania	Hiszpańska Biblioteka Narodowa
BNR	Biblioteca Națională a României	Biblioteka Narodowa Rumunii	Rumunia	Biblioteca Națională a României (rum.)
NTA		Biblioteka Królewska Holandii	Holandia	Koninklijke Bibliotheek (Nederland) (nid.)
BIBSYS		Bibsys (agenda rządu Norwegii)	Norwegia	BIBSYS (nor.)
CALIS	China Academic Library & Information System	China Academic Library & Information System	Chiny	CALIS (fr.)
CiNii		Narodowy Instytut Informatyki Japonii	Japonia	CiNii (ang.)
Open Library	Open Library	Internet Archive	Stany Zjednoczone	Open Library (ang.)
OBIN		Oxford University Press	Wielka Brytania	Dictionary of National Biography

Dodatkowo w boksie szablonu kontroli autorytatywnej generowane są też linki do powiązanych z danym tematem publikacji w bazie WorldCat.