Pomoc:Dla tłumaczy/Pomocnik amerykański

Pomocnik amerykański to strona pomocy dla tych wszystkich wikipedystów, którzy korzystają z artykułów w en-wiki lub też takie artykuły tłumaczą i stykają się z trudną czasami problematyką amerykańską. Strona jest otwarta, czyli dostępna dla każdego, kto zetknął się z trudnym terminem, dla którego brak odpowiednika w języku polskim. Dla ułatwienia hasła są układane w porządku alfabetycznym i w takim też porządku należy wpisywać te, na które oczekuje się odpowiedzi (najlepiej, gdyby były wyczerwienione, bo wtedy najlepiej je widać). Kolegów o stopniu zaawansowania w języku angielskim na poziomie co najmniej „en-4” uprasza się o pomoc w tłumaczeniach.

Uwaga! – wprawdzie wyrażenia języka potocznego często zazębiają się z idiomami, jednak prosi się o pilnowanie zasady, że zwroty w żaden sposób nieprzetłumaczalne wpisujemy do listy „Wyrażenia idiomatyczne”.

Hasła zgrupowane są w kilkunastu kategoriach, co powinno ułatwić szukanie odpowiedzi:

Język oficjalny

edytuj
  • alderman – radny miejski, reprezentujący dzielnicę zwaną →ward;
  • Alaska Standard Time – strefa czasowa wschodniej Alaski (-9 UTC);
  • Atlantic Standard Time – strefa czasowa obszaru Nowej Anglii (-4 UTC);
  • Black Friday – Czarny Piątek – w handlu dzień po Święcie Dziękczynienia, obfitujący w wyprzedaże;
  • Central Standard Time – strefa czasowa Środkowego Zachodu (-6 UTC);
  • city clerk – wyższy urzędnik miejski;
  • City Hall – ratusz;
  • county – hrabstwo (Polonia amer. używa tłumaczenia „powiat” uważając, że skoro USA nie są monarchią, termin „hrabstwo” jest nieadekwatny);
  • Eastern Standard Time – strefa czasowa wschodnich stanów (-5 UTC);
  • Fire Brigade – oddział straży pożarnej;
  • Fire Department – straż pożarna;
  • fire truck – wóz gaśniczy straży pożarnej;
  • fraternal organization – organizacja bratniej pomocy (najczęściej niedochodowa);
  • Hawaii-Aleutian Standard Time – strefa czasowa zachodniej Alaski i Hawajów (-10 UTC);
  • Highway Patrol – drogówka;
  • judge of election – członek komisji wyborczej;
  • mayor – burmistrz, wójt;
  • mayor’s office – biuro burmistrza;
  • Mountain Standard Time – strefa czasowa w Górach Skalistych (-7 UTC);
  • neighborhood – sąsiedztwo – część dzielnicy;
  • Pacific Standard Time – strefa czasowa Zachodniego Wybrzeża (-8 UTC);
  • reverend – wielebny, ksiądz; Most Reverend – Jego Przewielebność (arcybiskup), Right Reverend – Jego Wielebność (biskup);
  • sales tax – podatek od towarów sprzedawanych w wysokości ustalonej przez stan i hrabstwo. Nieco podobny do europejskiego VATu;
  • sheriff – szeryf – policja podporządkowana władzom hrabstwa; nie mylić z policją miejską (police) i drogową (highway patrol);
  • Social Security Administration – opieka społeczna – federalny organ zajmujący się ubezpieczeniami społecznymi, świadczeniami emerytalnymi i rentalnymi;
  • Social Security Number (SSN) – numer ubezpieczenia społecznego, dożywotni dla każdego; pozwala na identyfikację obywatela;
  • State Representative – reprezentant stanowy, poseł legislatury stanowej;
  • State Senator – senator stanowy, członek izby wyższej legislatury stanowej;
  • Superintendent – przełożony, komendant (zwłaszcza straży pożarnej, policji itd);
  • US Census Bureau – państwowy urząd statystyczny;
  • US Representative – reprezentant federalny, poseł zasiadający w Kongresie USA;
  • US Senator – senator federalny, zasiadający w Senacie USA; każdy stan wybiera 2 senatorów;
  • ward – dzielnica miasta, w radzie miejskiej reprezentuje ją →alderman.

Język potoczny

edytuj
  • ain’t – gwarowe: nie jestem, nie jesteś, nie jest, nie jesteśmy, nie jesteście („if it ain’t broke, don’t fix it”);
  • alley – alejka, a w rzeczywistości wąska droga na tyłach domów mieszkalnych w miastach, gdzie znajdują się śmietniki i garaże należące do poszczególnych posesji dwóch równoległych ulic, ale nie zaułek: zaułkiem jest „court” – uliczka nieprzelotowa – na jej zapleczu również znajdują się „alleys”;
  • barf – zwymiotować,
  • basket case – ktoś roztrzęsiony, na skraju załamania nerwowego;
  • Bay Area – rejon zatoki San Francisco;
  • block – najmniejsza przestrzeń w zabudowie miejskiej wydzielona ulicami, kwartał, niekiedy można użyć odpowiednika „przecznica”, np. I live two blocks away from here – „Mieszkam dwie przecznice dalej”;
  • blow a whistle – ujawnić nieporządki, nieprawidłowości, przekręty w firmie lub organizacji. („whistle blower” – osoba, która to robi)
  • booze – alkohol;
  • bourbon – kukurydziana namiastka whisky;
  • brunch – posiłek jedzony przed południem, zbitka słów „breakfast” i „lunch”;
  • buck – dolar („i’ve seventeen bucks”);
  • button – guzik, ale także przypinany do ubrania, przeważnie okrągły znaczek, propagujący coś lub kogoś; wprowadzony po raz pierwszy podczas kampanii prezydenckiej Eisenhowera – „I like Ike”;
  • catching up (in something) – nadrabianie zaległości (w jakiejś dziedzinie lub sprawie);
  • catnap – krótka drzemka;
  • change – reszta przy płaceniu za towar („this is your change”)
  • chicken out – stchórzyć – mówi się „you’re chicken” – jesteś tchórzem;
  • clunker (również „jalopy” lub „junk”) – stary, brzydki, zniszczony samochód, jeszcze na chodzie;
  • copy cat – ktoś naśladujący czyjeś działanie, czasem głośne przestępstwo;
  • couch potato – ktoś siedzący non stop przed telewizorem;
  • Cuba Libra – drink na bazie rumu z coca-colą (hasło rewolucjonistów kubańskich brzmiało de facto „Cuba Libre!”, ale Amerykanie – w odniesieniu do drinka – nazwę zmienili);
  • Dennis the Menace – uosobienie niby grzecznego, a sprawiającego nieustanne kłopoty chłopca – postać z filmu i serialu TV (Dennis rozrabiaka);
  • dime – dziesięciocentówka;
  • doggie bag – torba z resztami jedzenia zabierana przez klienta z restauracji (bynajmniej nie dla psa);
  • drive-in – kino, sklep, bank lub restauracja, do której wjeżdża się samochodem;
  • drive-through, drive-thru – sklep, w którym dokonuje się zakupów bez wysiadania z samochodu; również inna instytucja, np. bank;
  • fishy – podejrzana sprawa (dosł. coś co śmierdzi);
  • food fight – wymiana ciosów propagandowych między kontrkandydatami w kampanii wyborczej (por. pol. „kiełbasa wyborcza”);
  • for peanuts – „za orzeszki”, czyli tak tanio, że prawie za darmo;
  • Grand Old Party (GOP) – Partia Republikańska;
  • grease monkey – mechanik;
  • gym shoes – adidasy, pepegi;
  • gymnasium – sala gimnastyczna (nie: gimnazjum);
  • hangover – kac;
  • hen-pecked (husband) – pantoflarz;
  • hogwash – nonsens;
  • housing project – osiedle socjalne;
  • hush money – pieniądze zapłacone za nieujawnianie informacji;
  • Ike – przezwisko prezydenta Dwighta Eisenhowera;
  • jinx – coś lub ktoś przynoszący pecha;
  • john – kibel, kibelek;
  • junk food – jedzenie o małej wartości, przeważnie z sieci McDonald’s, Burger King, KFC itp;
  • junk mail – przychodzące z pocztą ogłoszenia, ulotki, katalogi itp;
  • kick the habit – porzucić jakiś zwyczaj, nałóg;
  • killer whale – orka (ssak morski);
  • Life Savers – landrynki amerykańskie;
  • list price – cena specjalna, magazynowa, dla drobnych sprzedawców; rownież: sugerowana cena detaliczna (MSRP)
  • long island ice tea – drink na bazie rumu, wódki, dżynu i soków;
  • long john – rodzaj ciastka, eklerka (w niektórych rejonach USA);
  • long johns – kalesony;
  • Long John Silver – sieć tanich jadłodajni rybnych;
  • moonlight (to) – pracować w dodatkowym miejscu (przeważnie wieczorem);
  • moonshine – samogon, bimber;
  • mountain lion – puma, kuguar;
  • Mountain State – każdy z ośmiu stanów położonych w Górach Skalistych;
  • New England – 6 północno-wschodnich stanów USA – Connecticut, Maine, Massachusetts, New Hampshire, Rhode Island i Vermont;
  • nickel – pięciocentówka;
  • Old Glory – flaga USA;
  • Old Hickory – przezwisko prezydenta Andrew Jacksona;
  • Old Man River – rzeka Missisipi;
  • on the rocks – z lodem (drink), przeciwieństwo to „straight up”;
  • out of stock – nie na stanie, chwilowo nieosiągalny (w sklepie, w magazynie);
  • pantyhose, panty hose – rajstopy;
  • pasted (również „plastered”) – bardzo pijany(a);
  • pay through the nose – płacić jak za zboże;
  • penny – jednocentówka;
  • peripherals – urządzenia dodatkowe;
  • pigheaded – (głupio) uparty;
  • pinky – mały palec;
  • put on kid gloves – postępować delikatnie (kid – giemza, ircha, delikatna skórka);
  • pot belly – gruby brzuch;
  • pothole – niewielka, ale dość głęboka dziura w jezdni;
  • put up with – tolerować;
  • quarter – dwudziestopięciocentówka, dzielnica (np. French Quarter w Nowym Orleanie), kwadrans, ale także litość, łaska;
  • red tape – biurokracja; biurokratyczna procedura;
  • regular – zwykły; w odniesieniu do rozmiaru, porcji itp. może znaczyć „średni” (np. regular fries – średnia porcja frytek);
  • retail price – cena detaliczna;
  • Rockies – Rocky Mountains – Góry Skaliste;
  • rubber check – czek „gumowy”, bez pokrycia;
  • sale – wyprzedaż, przecena;
  • screwdriver – śrubokręt: drink na bazie wódki i soku pomarańczowego lub grejpfrutowego;
  • single – banknot 1-dolarowy, ale też osoba samotna;
  • slammer – więzienie;
  • SoCal – południowa Kalifornia, region aglomeracji Los Angeles i San Diego;
  • stool pidgeon – donosiciel;
  • soccer – europejska piłka nożna;
  • soccer mom – pejoratywne: (snobistyczna) matka dbająca o dzieci i wożąca je po szkole na treningi piłki nożnej;
  • sun bear – niedźwiedź malajski;
  • super (fuel) – paliwo wysokooktanowe;
  • tailgate – jechać niebezpiecznie blisko za innym pojazdem (w USA karane, np. samochody straży pożarnej mają z tyłu napis: „don’t follow 150ft” – trzymaj dystans 50 m);
  • tap, tap beer – piwo kuflowe;
  • turtleneck, turtle neck – golf (sweter);
  • Uncle Sam – wujek Sam – Ameryka – rząd;
  • vet – weteran, weterynarz;
  • vote a straight ticket – głosować na kandydatów jednej partii,
  • wanted – poszukiwany (listem gończym);
  • wildlife refuge – rezerwat przyrody;
  • wimp – mazgaj, słabeusz;
  • XYZ – zapnij rozporek (od „examine your zipper”);
  • zilch – zero (w sensie „nic” – „I have zilch in my account”);
  • zombie – martwiak, ożywiony trup.

Język prawny i polityczny

edytuj
  • Administration – rząd = prezydent + Biały Dom + departamenty (gabinety USA);
  • Bar Association – stowarzyszenie prawników, palestra, adwokatura;
  • US Department – departament (odpowiednik ministerstwa);
  • US Secretary – sekretarz (odpowiednik ministra);
  • jury duty – obowiązek obywatela w uczestniczeniu w obradach ławy przysięgłych orzekającej o winie podsądnego;
  • justice – sędzia (słowo używane w tytułach), np. justice of peace – sędzia pokoju; także jako zwrot grzecznościowy do sędziego – „your justice” lub „your honor”;
  • lawsuit – sprawa, proces sądowy;
  • Postmaster General – naczelny dyrektor poczty (niegdyś w randze sekretarza);
  • reversal – obalenie wyroku;
  • summit – szczyt, spotkanie na najwyższym szczeblu;
  • US Supreme Court – Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych;
  • Supreme Justice – sędzia Sądu Najwyższego.

Miary i wagi

edytuj

Wielkich liczb

edytuj
  • 1 000 000 = million = w Europie milion
  • 1 000 000 000 = billion = w Europie miliard
  • 1 000 000 000 000 = trillion = w Europie bilion
  • 1 000 000 000 000 000 = quadrillion = w Europie biliard
  • 1 000 000 000 000 000 000 = quintillion = w Europie trylion
  • 1 000 000 000 000 000 000 000 = sextillion = w Europie tryliard
  • 1 000 000 000 000 000 000 000 000 = septillion = w Europie kwadrylion
  • 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 = octillion = w Europie kwadryliard
  • 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 = nonillion = w Europie kwintylion
  • 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 = decillion = w Europie kwintyliard

Patrz Liczebniki główne potęg tysiąca

Powierzchni

edytuj
  • 144 cale² = 1 stopa²
  • 9 stóp² = 1 jard²
  • 30¼ jardów² = 1 rod²
  • 40 rodów² = 1 rood²
  • 4 roody² = 1 akr
  • 640 akrów = 1 mila²
  • 272¼ stóp² = 1 rod²
  • 43560 stóp² = 1 akr

Historyczne

edytuj
  • Hide = powierzchnia gruntów uprawnych wystarczających do wyżywienia jednej rodziny

Długości

edytuj
  • 1 cal (inch) = 2,54 cm
  • 12 cali = 1 stopa (foot, l.mn. feet) = 30,48 cm
  • 3 stopy = 1 jard (yard) = 0,9144 m
  • 6 stóp = 1 sążeń (fathom) = 1,8288 m
  • 120 sążni = 1 „lina” (cable) = 219,456 m
  • 5½ jarda = 1 „pręt” (rod) = 5,0292 m
  • 40 prętów = 1 furlong = 201,168 m
  • 8 furlongów = 1 mila statutowa (lądowa, statute mile) = 1.609,344 m
  • 1 mila lądowa = 0,8684 mili morskiej
  • 1 mila morska (nautical mile) = 1,1515 mili lądowej = 1.853,229 m / 1.853,159616
  • 3 mile morskie = 1 league = 5,559687 km
  • 60 mil morskich = 1 stopień szer. geogr. na równiku = 111,19374 km

Historyczne

edytuj
  • 1 bolt = 32-35 jardów płótna żaglowego
  • 1 ell = 3 stopy i 9 cali tkaniny

Pojemności płynnej

edytuj
  • 4 gille = 1 pinta
  • 2 pinty = 1 kwarta
  • 4 kwarty = 1 galon
  • 31½ galona = baryłka
  • 231 cali³ = 1 galon

Pojemności sypkiej

edytuj
  • 2 pinty = 1 kwarta
  • 8 kwart = 1 pek
  • 4 peki = 1 buszel
  • 36 buszli = 1 chaldron
  • 2150,42 cali³ = 1 buszel
  • 1 stopa³ = ok. 4/5 buszla

Prócz tych miar obowiązują tradycyjnie:

  • grain (ziarno) = 0,65 grama
  • pinch (szczypta) = bez podania wartości

Wyrażenia gwarowe

edytuj
  • Dead End – koniec drogi, ślepa ulica, opisowy znak drogowy;
  • dude – koleś, kumpel, coś w rodzaju polskiego ziomal lub ziomek;
  • fool – głupek, idiota;
  • loaded – nadziany, bogaty;
  • Nigger – hist. czarnuch, bardzo obraźliwe określenie Murzyna, obecnie żartobliwie używane w kręgach Afro-Amerykanów;
  • No U-turn – zakaz zawracania; opisowy znak drogowy;
  • One Way – jeden kierunek ruchu, ulica jednokierunkowa; opisowy znak drogowy;
  • redneck – wieśniak, prostak, szczególnie z prowincjonalnych okolic Midwestu;
  • right turn light rule – przepis drogowy – możesz skręcić w prawo na czerwonym świetle jeśli nic nie jedzie z lewej strony. (chyba że jest tam znak No Turn On Red)
  • she sells sea shells on a sea shore – łamaniec językowy, odpowiednik pol. „król Karol kupił królowej Karolinie...”;
  • sugar daddy – starszy, bogaty mężczyzna adorujący i obdarowujący młode kobiety;
  • Tejano – hiszpańskojęzyczny mieszkaniec Teksasu;
  • Yield – ustąp pierwszeństwa (zbliżasz się do drogi głównej), opisowy znak drogowy.

Wyrażenia historyczne

edytuj
  • Big Depression – Wielki Kryzys lat 1929–1933.
  • Bleeding Kansas – Krwawiące Kansas – termin odnoszący się do wydarzeń poprzedzających wybuch wojny secesyjnej w Ameryce;
  • Border Ruffians – Łotry Pogranicza – zwolennicy niewolnictwa napadający Terytorium Kansas przed wybuchem wojny secesyjnej;
  • Boston Tea Party – „herbatka bostońska” – wydarzenia, które doprowadziły do wybuchu Rewolucji Amerykańskiej;
  • Checkpoint Charlie – główne przejście graniczne pomiędzy Berlinem Wschodnim i Zachodnim (1948-1991);
  • Jap – pogardliwe określenie Japończyka w czasie II w.św.;
  • Jerry – pogardliwe określenie Niemca w czasie II w.św.;
  • Kansas-Nebraska Act – Ustawa o Kansas i Nebrasce, dokument będący przyczynkiem do wybuchu wojny secesyjnej;
  • Overhill Cherokee – kraina za łańcuchem Appalachów zamieszkała do połowy XIX wieku przez Czirokezów;
  • Sherman’s March to the Sea – Marsz Shermana, kampania wojsk Północy w listopadzie-grudniu 1864;
  • underground railroad – trasy przerzutowe uciekających z Południa na Północ niewolników w okresie przed Wojną Secesyjną;
  • wind talkers – Indianie, głównie z plemienia Nawaho, służący w czasie wojen światowych jako szyfranci.

Wyrażenia idiomatyczne

edytuj
  • African black – marihuana z Afryki;
  • after you – za panią/panem (w drzwiach);
  • break wind – puścić bąka;
  • call it a day – skończyć pracę i iść do domu;
  • clean as a whistle – bardzo czysty
  • common sense – zdrowy rozsądek;
  • dead end – koniec drogi;
  • dead hand – wygrywający sekwens pokerowy wyłącznie w czarnych kolorach;
  • drop someone a line – napisać do kogoś;
  • eager beaver – entuzjasta, człowiek gorliwie pracujący;
  • elbow grease – praca, realny wysiłek („You can do it, just use some elbow grease!”)
  • fed up (with) – wyczerpać swoją cierpliwość i tolerancję wobec czegoś lub kogoś („I’m fed up with this job”);
  • fender bender – niegroźna kraksa samochodowa, stłuczka;
  • fight tooth and nail – walczyć zażarcie (nie „za żarcie”);
  • fly-by-night – nieodpowiedzialna, niegodna zaufania osoba albo firma;
  • for kicks – dla zabawy, bez poważnego powodu;
  • from rags to riches – z biedy do bogactwa;
  • get the picture – rozumieć całą sytuację;
  • go Dutch – każdy płaci za siebie (w restauracji);
  • go scot-free (albo „get off scot-free”) – uniknąć kary;
  • go to the dogs – schodzić na psy;
  • green thumb (to have) – (mieć) łatwość uprawiania roślin;
  • have a low boiling point – łatwo wpadać w gniew;
  • highway robbery – rozbój na prostej drodze;
  • hit the road – opuścić jakieś miejsce, wyjechać;
  • hit the roof – wpaść w niekontrolowany gniew;
  • hyper viper – osoba drażliwa i podstępna;
  • jump bail – nie zgłosić się w sądzie i stracić kaucję;
  • kid stuff – dziecinnie łatwe zadanie;
  • leave no stone unturned – szukać we wszelkich możliwych miejscach;
  • march to a different drummer – wyznawać, stosować inne zasady;
  • on cloud nine – w siódmym niebie;
  • on tenterhooks – siedzieć jak na szpilkach;
  • on thin ice – w ryzykownej sytuacji;
  • once in a blue moon – bardzo rzadko;
  • pay in kind – płacić czymś innym niż pieniądze;
  • play possum – udawać śpiącego albo nieżywego;
  • pure nonsense – kompletna bzdura, czysty nonsens;
  • shaggy dog – dowcip lub anegdota z abstrakcyjnym lub irracjonalnym zakończeniem;
  • stick one’s neck out – nastawić karku;
  • taken aback (to be) – być zaskoczonym, zapomnieć języka w gębie;
  • to no avail – bezskutecznie;
  • up for grabs – dostępne dla każdego;
  • warts and all – mimo wszystkich wad („He loves her, warts and all”);
  • when the chips are down – w ostatecznym, krytycznym momencie;
  • with flying colors – łatwo i doskonale (np. zdać egzamin, wygrać konkurs, rozwiązać problem).

Żargon lotniczy

edytuj
  • airborne division – dywizja powietrznodesantowa;
  • jet liner – pasażerski samolot odrzutowy;
  • rear gunner – strzelec tylny;
  • sortie – lot bojowy;
  • taxi – ścieżka dobiegowa na lotnisku, trasa kołowania, także samo kołowanie;
  • traffic control – kontrola ruchu powietrznego, także wieża kontroli ruchu;
  • trailing vortices – wiry spływowe, najczęściej na końcach skrzydeł samolotu.

Żargon morski

edytuj
  • aft – rufa;
  • battlewagons – często „mighty battlewagons” – największe pancerniki (np. Bismarck, Yamato) II w. św.;
  • boatswain’s chair – ławka bosmańska;
  • Brethren of the Coast – Bractwo Wybrzeża, Bukanierzy – XVIII-wieczni piraci z Karaibów;
  • broken up on ways – rozebrany/zniszczony na pochylni;
  • casement gun/casement battery – działo lub bateria kazamatowa w burcie lub nadburciu okrętu z przełomu XIX i XX wieku;
  • cheesebox on a raft – puszka na tratwie – typ okrętów typu „Monitor” posiadających charakterystyczne, okrągłe wieże;
  • dead reckoning – nawigacja zliczeniowa;
  • dory – płaskodenna łódź rybacka używana na Nowej Fundlandii;
  • ensign – najniższy stopień oficerski (chorąży/podporucznik);
  • evasive routing – trasa wymijająca, okrężna (dla konwojów, na które polowały „wilcze stada” podczas II wojny światowej);
  • flotsam – to, co się unosi na wodzie;
  • fondering – zatopienie, od fond dno („Warspite” was heavily damaged, taking fifteen hits and coming close to fondering);
  • galley – kuchnia, kambuz (nie mylić z gallows – szafotem);
  • heel – dolne zakończenie masztu; pięta masztu;
  • high seas – pełne morze, ocean;
  • hooded barbette – zakryta barbeta, obrotowa platforma z II poł. XIX wieku – poprzedniczka współczesnej wieży działowej;
  • ironclad – opancerzony okręt liniowy, okręt pancerny;
  • jetsam – rzecz, która tonie (to, co nie jest „flotsam”);
  • jettison – wyrzucić za burtę;
  • kite balloon ship – „okręt balonowy”, balonowiec, okręt z pokładu którego wypuszczano balony obserwacyjne na uwięzi;
  • landlubber – szczur lądowy;
  • leeward – z wiatrem;
  • main course – główny żagiel – największy żagiel rozpięty na głównym maszcie żaglowca;
  • main deck – pokład główny;
  • Man o’War – okręt liniowy z XVIII i XIX wieku;
  • (to) man the yard – obsługiwać reję celem postawienia, zwinięcia lub zrefowania żagli;
  • marine – żołnierz piechoty morskiej;
  • midshipman – kadet, kandydat na oficera;
  • naval party – jednostka, grupa lub zespół okrętów;
  • petticoat officer – żartobliwe określenie kobiet służących w marynarce;
  • petty officer – podoficer marynarki;
  • portboard, portside, port side – lewa burta statku patrząc od rufy w kierunku dziobu;
  • port hole – bulaj;
  • privateer – korsarz, kaper;
  • quarterdeck – tylna część głównego pokładu na żaglowcach przeznaczona zazwyczaj dla oficerów;
  • quarterdecker – oficer przywiązujący większe znaczenie do przepisów i etykiety niż do wydajności marynarzy;
  • quay – keja (najczęściej wymawiana „ki”);
  • ratline – wyblinka, pozioma linka w drabince sznurowej na żaglowcu;
  • rowlock – dulka;
  • Samson post – na żaglowcach drewniana kolumna oparta jednym końcem (piętą) o stępkę, a drugim o belkę pokładową dla wzmocnienia konstrukcji;
  • Semper Fidelis – (łac. Zawsze wierny) zawołanie herbowe Korpusu Piechoty Morskiej;
  • Senior Naval Officer – starszy oficer marynarki (od komandora podporucznika w górę);
  • shallow waters, shallows – płytkie wody przybrzeżne;
  • shroud – drabinka linowa;
  • skipper – szyper, dowódca jachtu lub kutra;
  • South Seas – południowy Pacyfik z archipelagami Mikronezji, Melanezji i Polinezji;
  • starboard – prawa burta statku patrząc od rufy w kierunku dziobu;
  • supercarrier – wielki lotniskowiec o napędzie nuklearnym;
  • taffrail – reling na pokładzie rufowym statku;
  • tall ship – duży żaglowiec;
  • tartan – niewielki jednomasztowiec z dużym żaglem łacińskim i kliwrem;
  • trail board – ozdobna, rzeźbiona deska na dziobie biegnąca od burty ku galionowi;
  • trade wind – pasat;
  • US Marine Corps – Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych;
  • wake – kilwater, ślad torowy (in the wake of – w ślad za);
  • windward – pod wiatr;
  • wooden wall – wielki żaglowiec z XVIII-XIX wieku;
  • yard – reja.

Żargon uliczny

edytuj
  • boobs – cycki,
  • crap – srać, gówno, nonsens, bzdura („what a crap!”)
  • deadhead – gamoń, ciemniak;
  • dope – uliczne określenie dawki heroiny, rzadziej kokainy; czasem o osobie – naiwniak, łatwowierny; slangowo – poufna informacja
  • faggot – pedał, homoseksualista;
  • flagged – aresztowany;
  • fuck off – spierdalaj, odwal się;
  • hump wagon – burdel na kółkach;
  • motherfucker – skurwysyn;
  • peepers – oczy/gały
  • racks – uliczne określenie kokainy do palenia – crack;
  • stumps – giry (nogi);
  • sucker – matoł, głupek;
  • super-duper, super-dooper – coś wspaniałego, nadzwyczajnego;
  • square – szlug, papieros: („give me a square man” – „kopsnij szluga człowieku”).

Żargon wojskowy

edytuj
  • 1410 hours, 453 hours – godzina 14.10, godzina 4.53;
  • assault rifle – karabin szturmowy, np. M-16, AK-47 itp;
  • BB gun – wiatrówka;
  • chopper – helikopter;
  • gambeson – przeszywanica;
  • GI – żołnierz z poboru (od Government Issue – sprawa rządowa);
  • leatherneck – doświadczony żołnierz Korpusu Piechoty Morskiej (Marines);
  • MASH – przenośny szpital polowy (Mobile Army Surgical Hospital);
  • melée – chaotyczny, nieskładny bój;
  • non-commissioned officer – podoficer;
  • private – szeregowy;
  • pump gun – strzelba powtarzalna przeładowywana ruchomym łożem;
  • Quartermaster Corps – kwatermistrzostwo;
  • quonsen hut – prefabrykowany, blaszany, półkolisty barak używany w czasie II w.św. (w wojsku polskim na Zachodzie nazywany beczką śmiechu);
  • rifled gun – broń z gwintowaną lufą;
  • war party – oddział zbrojny, zwł. nieregularny, d. Indianie po wykopaniu topora wojennego.

Skróty

edytuj
  • 2IC – Second In Command; zastępca dowódcy
  • ACLU – American Civil Liberties Union; amerykańska organizacja obrony praw człowieka
  • C/O – Commanding Officer (dowódca);
  • Cal – Kalifornia; także Uniwersytet Kalifornijski, Berkeley
  • CEO – Chief Executive Officer – prezes (tytuł używany na ogół w dużych korporacjach, zazwyczaj przewodniczący zarządu);
  • CFO – Chief Financial Officer – dyrektor finansowy, często członek zarządu;
  • COO – Chief Operating/Operations Officer – odpowiedzialny za bieżącą działalność przedsiębiorstwa/organizacji, często wiceprezes;
  • CPA – Certified Public Accountant – specjalista, doradca do spraw finansów, podatków i księgowości;
  • CPD – Chicago Police Department, policja chicagowska;
  • DHL – Delivery Home Line, firma wysyłkowa;
  • DOMA – polska firma wysyłkowa;
  • DUI – driving under influence (jazda po wypiciu alkoholu), karalne;
  • FDR – Franklin Delano Roosevelt (prezydent);
  • IIT – Illinois Institute of Technology;
  • JFK – John Fitzgerald Kennedy (prezydent); lotnisko im. JFK w Nowym Jorku
  • GAAP – Generally Accepted Accounting Principles – standardy rachunkowości w krajach anglosaskich; w USA obowiązuje US GAAP
  • GOLF – Gentemen Only Ladies Forbidden (tylko dla panów, wstęp dla pań wzbroniony): napis nad wejściami do klubów w XIX-wiecznej Ameryce, co później kojarzono fałszywie z nazwą popularnej gry;
  • GOP – Grand Old Party; Partia Republikańska
  • KFC – Kentucky Fried Chicken – sieć popularnych jadłodajni, serwujących głównie dania z drobiu;
  • KKK – Ku-Klux-Klan;
  • LAPD – Los Angeles Police Department, policja Los Angeles;
  • MIT – Massachussetts Institute of Technology;
  • MLKj – Martin Luther King (junior);
  • NYPD – New York Police Department, policja nowojorska;
  • PAC – Kongres Polonii Amerykańskiej/Polish American Congress (KPA);
  • PNA – Związek Narodowy Polski/Polish National Alliance (ZNP);
  • POLAMER – polska firma wysyłkowa;
  • PRCUA – Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie/Polish Roman-Catholic Union of America (ZPK); (ZPRK);
  • RIP – Rest In Peace – spoczywaj w pokoju (na nagrobkach);
  • RSVP – fr. répondez s’il vous plaît – w US angielskim: prośba o odpowiedź/potwierdzenie zaproszenia (np. „RSVP is obligatory”);
  • SEC – US Securities and Exchange Commission – agencja nadzorująca obrót papierami wartościowymi
  • UCLA – University of California, Los Angeles – Uniwersytet Kalifornijski w Los Angeles;
  • UIC – University of Illinois in Chicago – Uniwersytet stanu Illinois (nie mylić z kolebką noblistów, UC – University of Chicago);
  • UN – United Nations – ONZ, Narody Zjednoczone;
  • UPS – United Parcel Service, firma wysyłkowa;
  • USC – University of Southern California, Uniwersytet Południowej Kalifornii; także: United States Constitution – Konstytucja Stanów Zjednoczonych; United States Code – kodyfikacja federalnego prawa publicznego USA
  • YMCA – Young Men’s Christian Association – (wym. pol. „Imka”) organizacja sportowa dla młodzieży męskiej
  • YWCA – Young Women’s Christian Association – organizacja sportowa dla młodzieży żeńskiej

Inne, jeżeli nie wiesz do jakiej kategorii hasło należy wpisać

edytuj
  • Tu wpisz hasło