Wikipedia

Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej

Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodząca z 1736 roku barokowa grupa architektoniczno-rzeźbiarska, autorstwa Antona Jörga, stojąca na rynku w Bystrzycy Kłodzkiej. Pomnik był narzędziem propagandowym, mającym służyć umocnieniu wiary katolickiej i ideowej walce z protestantyzmem.

Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej
Zabytek: nr rej. 146 z 21.03.1950
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Bystrzyca Kłodzka

Miejsce

pl. Wolności

Styl architektoniczny

barok

Projektant

Anton Jörg

Fundator

Kasper Kleinwachter

Całkowita wysokość

10 m

Data odsłonięcia

1736

Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej
Mapa konturowa Bystrzycy Kłodzkiej, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Ziemia50°17′48″N 16°39′06″E/50,296667 16,651667
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj

Monumentalny zespół rzeźb (grupa architektoniczno-rzeźbiarska)[1] został wykonany w roku 1736 przez pochodzącego z Kamieńca Ząbkowickiego śląskiego rzeźbiarza Antona Jörga[1][2], który zasłynął podobnym pomnikiem ustawionym na rynku w Głubczycach[3]. Fundatorem dzieła był bystrzycki radca i podskarbi Kasper Rudolf Kleinwachter. Monument powstał, aby chronić miasto od pożarów i zarazy, która w tym czasie dziesiątkowała okoliczną ludność[4]. W roku 1855 podskarbi Franz Tischbauer sfinansował renowację, którą przeprowadził rzeźbiarz Alex Ziliack[5]. Kolejną renowację, połączoną z usuwaniem starych powłok olejnych i naprawą zniszczonych detali, wykonał w latach 1900–1902 rzeźbiarz Eisenberg ze Strzelina[5], a ostatnie tego typu prace przeprowadził Karl-Heinz Ludwig[5][4].

Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 21 marca 1950 pomnik został wpisany do rejestru zabytków ruchomych[6].

Architektura

edytuj

Pomnik ma wysokość około 10 metrów i w ocenie historyków sztuki jest jednym z najlepszych dzieł Antona Jörga[7]. Inspiracją dla tej kompozycji stał się dwunasty rozdział Apokalipsy św. Jana, o czym informuje inskrypcja wykuta na podstawie pomnika[4]. Szczyt wysokiego, zwężającego się ku górze cokołu o trzech wklęsłych bokach pokrytych ornamentem regencyjnym, zwieńczono przedstawieniem Trójcy Świętej. Poniżej ulokowano figurę Matki Bożej Wniebowziętej. Postać Marii otaczają postaci świętych Józefa, Anny i Joachima. Poniżej Marii, na niewysokiej kolumnie, stoi figura Archanioła Michała. Postument otacza bogato ornamentowana kamienna balustrada, w której narożach stoją figury świętych Floriana, Jana Nepomucena i Franciszka Ksawerego. Pomnik okolono żeliwnym ogrodzeniem. Całość jest bogato zdobiona puttami, wolutami, motywami roślinnymi i innymi detalami[8].

Pomnik ukazuje symbolicznie walkę Kościoła z szatanem. Jest to szczególnie widoczne w przedstawieniu Marii przezwyciężającej zło i w postaci Michała z pokonanym smokiem[5].

Pomnik ze względu na rozmiary i bogactwo form ma charakter monumentalny oraz cechuje się doskonałą równowagą elementów statycznych i dynamicznych[9]. W przeszłości był efektownym narzędziem propagandy religijnej i walki z reformacją[5].

Galeria

edytuj
  •  
    Cały pomnik
  •  
    Trójca Święta
  •  
    Archanioł Michał
  •  
    Święty Józef
  •  
    Święty Joachim
  •  
    Putta

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Bartnik 2024 ↓, s. 168.
  2. ↑ Pilch 2005 ↓, s. 41.
  3. ↑ Bystrzyca Kłodzka – kolumna św. Trójcy i kaplica św. Floriana z XVIII wieku. www.szlakikulturowe.dolnyslask.pl. [dostęp 2024-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)].
  4. ↑ a b c TintuLintu: Kamienna Trójca Święta w Bystrzycy Kłodzkiej. intour.pl, 2011-03-14. [dostęp 2014-03-01].
  5. ↑ a b c d e Bartnik 2024 ↓, s. 170.
  6. ↑ Informacja uzyskana z Narodowego Instytutu Dziedzictwa i potwierdzona w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku.
  7. ↑ Bartnik 1992 ↓, s. 170.
  8. ↑ Staffa 1994 ↓, s. 85.
  9. ↑ Bartnik 2024 ↓, s. 169–170.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Pomnik_Trójcy_Świętej_w_Bystrzycy_Kłodzkiej&oldid=73977941”