Pomianka (dopływ Prosny)

rzeka, dopływ Prosny

Pomianka – rzeka w Polsce, dopływ Prosny[1].

Pomianka
Ilustracja
Pomianka w Szalonce (2006)
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość 21,7 km
Powierzchnia zlewni

128,90 km²

Źródło
Miejsce w ok. wsi Aniołka Pierwsza
Wysokość

ok. 185 m n.p.m.

Ujście
Recypient Prosna
Miejsce

na pn. od Podbolesławca

Wysokość

ok. 158 m n.p.m.

Współrzędne

51°13′18″N 18°10′47″E/51,221667 18,179722

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „ujście”

Początek bierze w okolicy wsi Aniołka Pierwsza w gminie Trzcinica. Przez większość swojego biegu płynie w granicach powiatu kępińskiego w województwie wielkopolskim[2]. Jedynie ujściowy odcinek znajduje się w granicach gminy Bolesławiec w powiecie wieruszowskim, w województwie łódzkim. Uchodzi lewobrzeżnie do Prosny na jej 153,5 km na wysokości około 158 m n.p.m. na północ od Podbolesławca[2][3].

Pomianka ma długość 21,7 km[4]. Zlewnia rzeki zajmuje powierzchnię 128,90 km²[3]. Jej podłoże budują głównie gliny zwałowe. W środkowym biegu Pomianki znajduje się duże zagłębienie wypełnione madami i piaskami rzecznymi, poprzecinane gęstą siecią niewielkich cieków i rowów melioracyjnych[4]. W granicach zlewni cieku położone są trzy rezerwaty przyrody – „Oles w Dolinie Pomianki”, „Las Łęgowy w Dolinie Pomianki” i „Stara Buczyna w Rakowie[5]. Większość jej obszaru ma charakter typowo rolniczy z niewielkimi jednostkami osadniczymi[4].

Według typologii wód powierzchniowych opracowanej przez polskie Ministerstwo Środowiska ciek zaliczany był początkowo do typu 18 – potok nizinny żwirowy[6], jednak następnie był określany jako typ 16 – potok nizinny lessowy lub gliniasty[7]. Taki typ przypisano mu też w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry z 2011. Jest jednolitą częścią wód powierzchniowych o kodzie PLRW600016184189, leżącą w regionie wodnym Warty[8]. W 2009 stwierdzono dobry stan biologicznego wskaźnika jakości wód powierzchniowych, stan elementów fizykochemicznych określono jako poniżej stanu dopuszczalnego, stan ekologiczny zaklasyfikowano jako umiarkowany[6]. Podobnie sklasyfikowano stan ekologiczny w 2018 (przekroczenia norm stanu dobrego dotyczyły niektórych substancji biogennych). Natomiast na podstawie kilku badanych substancji priorytetowych, m.in. WWA, stan chemiczny wód sklasyfikowano poniżej dobrego[9].

Pomianka wymieniona jest w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub części stanowiących własność publiczną jako istotny dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa[10]. Jest odbiornikiem oczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Opatowie, wykorzystującej mechaniczno-biologiczny sposób usuwania nieczystości[11].

Przypisy

edytuj
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 217, ISBN 83-239-9607-5.
  2. a b Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-03-15]. (pol.).
  3. a b Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska BIPROWODMEL: Wojewódzki Program Ochrony i Rozwoju Zasobów Wodnych dla województwa łódzkiego. Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego, 2005. s. 17. [dostęp 2020-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-17)]. (pol.).
  4. a b c Elżbieta Buczyńska, Barbara Kujawa, Jadwiga Michalak, Mariola Mikołajczak, Małgorzata Przybylska, Anna Robakowska Lucyna Styczeń, Marzenna Szeremietiew, Agnieszka Wrocławska: Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w 2002 roku. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, 2009. s. 14. [dostęp 2020-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-12)]. (pol.).
  5. Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2020-03-15]. (pol.).
  6. a b Ocena stanu jednolitych części wód rzek za rok 2009 wykonana przez IMGW – O środek Monitoringu Jako ści Wód w Katowicach na zlecenie GIOŚ (w oparciu o nowowyznaczone jednolite części wód). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, 2009. [dostęp 2020-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-17)]. (pol.).
  7. Wyniki badań stanu ekologicznego wód w punkcie pomiarowo-kontrolnym Pomianka – Opatów na podstawie wyników badań z roku 2009. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, 2009. [dostęp 2020-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-15)]. (pol.).
  8. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (M.P. z 2011 r. nr 40, poz. 451)
  9. Ocena stanu jednolitych części wód rzek i zbiorników zaporowych w roku 2017-2018 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2019.
  10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub części stanowiących własność publiczną (Dz.U. z 2003 r. nr 16, poz. 149)
  11. Sejmiku Województwa Wielkopolskiego: Uchwała Nr XXIII/644/16 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 31 października 2016 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Łęka Opatowska, gmina Łęka Opatowska. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. s. 2016. [dostęp 2020-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-15)]. (pol.).