Polskie Towarzystwo Historii Techniki
Polskie Towarzystwo Historii Techniki – stowarzyszenie, którego celem jest pogłębienie, utrwalanie i upowszechnianie wiedzy w dziedzinie historii techniki, przemysłu oraz nauk technicznych i działania na rzecz ochrony zabytków techniki, w tym wspieranie muzealnictwa technicznego.
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1983 |
| Rodzaj stowarzyszenia |
naukowo-techniczne |
| Prezes |
Wiesław Franciszek Depczyński |
| Członkowie |
128 |
| Nr KRS | |
| Powiązania |
Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPolskie Towarzystwo Historii Techniki powstało z inicjatywy grupy historyków i miłośników zabytków technicznych. Grupie założycieli przewodniczył prof. Alfred Wiślicki (Instytut Organizacji i Mechanizacji Budownictwa), który doprowadził do uznania historii techniki za samodzielną dyscyplinę naukową. Siedzibą Towarzystwa, utworzonego 2 grudnia 1983 roku, było początkowo Muzeum Techniki w Pałacu Kultury i Nauki, pd 1987 roku działało w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. W roku 1984 PTHT zostało członkiem Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT (uzyskując dofinansowanie działalności)[1].
W maju 1985 ogłoszono pierwszy otwarty konkurs na opracowanie dotyczące historii zakładu przemysłowego lub innego przedsięwzięcia inwestycyjnego z lat 1944–1948 (wpłynęło 169 prac). Wkrótce rozpoczęto również starania o ochronę zabytków techniki i przemysłu, m.in. zorganizowano pierwsze sesje naukowe, poświęcone ochronie zabytków w czasie modernizacji zakładów przemysłowych (np. sposobom ich dokumentowania i zabezpieczania, metodom organizacji i promocji izb tradycji lub muzeów i wzorcowni zakładowych). Podejmowano próby nawiązania współpracy naukowo-dydaktycznej z Politechniką Wrocławską (Zakład Historii Nauki i Techniki, kierowany przez prof. Ryszarda Sroczyńskiego)[1].
W latach 90. kontynuowano organizowanie konkursów i konferencji naukowo-technicznych (10 konferencji do roku 1995). Konkursy cieszyły się stosunkowo małym zainteresowaniem (w roku 1991 wpłynęło tylko 10 prac na temat Osiągnięcia polskiej myśli technicznej w okresie międzywojennym). W celu zwiększenia zainteresowania historią techniki rozpoczęto wydawanie serii Inżynierowie polscy XIX i XX wieku, a wkrótce – Rocznika PTHT. Nawiązano i utrzymywano kontakty z innymi instytucjami zainteresowanymi historią techniki (m.in. Muzeum Techniki, Urząd Generalnego Konserwatora Zabytków, Przegląd Techniczny, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki)[1]
Po śmierci prof. Alfreda Wiślickiego (1995) obowiązki prezesa pełnił Bolesław Orłowski (jako zastępca). Kolejnymi prezesami PTHT byli Zdzisław Mikulski i Wiesław Depczyński[1].
Polskie Towarzystwo Historii Techniki jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Historii Techniki (ang. International Committee for the History of Technology)[1][2].
Zarząd i członkowie honorowi
edytujW skład Zarządu PTHT wchodzą[3][4]:
- prezes − Wiesław Franciszek Depczyński[5] (gospodarka i inżynieria wodna),
- wiceprezes − Zdzisław Stanisław Mrugalski (konstrukcja urządzeń precyzyjnych, mechanika precyzyjna, mechatronika)[6],
- wiceprezes − Piotr Wiesław Matejuk[7],
- wiceprezes − Krystyna Anna Schabowska (grafika inżynierska, historia nauki i techniki, konstrukcja przyrządów pomiarowych)[8],
- sekretarz − Andrzej Henryk Wojciechowski,
- skarbnik − Zofia Maria Rajska,
oraz członkowie: Zbigniew Janusz Skierski, Jadwiga Zdzisława Czerwińska[9], Zdzisław Mikulski[10], Roman Jan Odoliński, Andrzej Maria Wanke.
W pierwszym 20-leciu działalności tytuł Członka Honorowego otrzymali[1][2]:
- prof. dr hab. inż. Jerzy Stanisław Olszewski (oceanologia, fizyka morza)[11],
- prof. dr hab. inż. Alfred Wiślicki (mechanizacja budownictwa i maszyn budowlanych)[12],
- prof. dr hab. Jan Pazdur (nauki historyczne – historia kultury materialnej, historia techniki)[13],
- prof. dr hab inż. Jerzy Piaskowski (metaloznawstwo, technologia stopów odlewniczych)[14],
- prof. dr hab. inż. Ryszard Sroczyński (historia nauki i techniki, inżynieria materiałowa, materiały magnetyczne stosowane w elektrotechnice)[15],
- inż. Jadwiga Czerwińska (nauki historyczne, historia nowożytna Polski)[9],
- inż. Jerzy Jasiuk (historia techniki, muzealnictwo techniczne)[16],
- dr inż. Andrzej E. Paszkiewicz (przewodniczący Głównej Komisji FSNT[a] NOT ds. Seniorów i Historii Ruchu Stowarzyszeniowego[17])
Wydawnictwa
edytujPolskie Towarzystwo Historii Techniki wydaje:
- czasopismo Roczniki
- w którym są publikowane opracowania naukowe, wykonywane w ramach działalności PTHT, oraz informacje o działaniach bieżących. Redaktorem naczelnym jest prof. dr hab. inż. Zdzisław Mikulski[10], a funkcję Komitetu Redakcyjnego pełni Zarząd PTHT[1][2]. Roczniki są udostępniane w formie cyfrowej (np. 1983–1998 – Rocznik 1, 1999–2000 – Rocznik 2, 2001 – Rocznik 3, 2002–2004 – Rocznik 4, 2005 – Rocznik 5, 2006 – Rocznik 6, 2007 – Rocznik 7)[18].
- serię Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku
- również udostępniane w formie cyfrowej, np. tom 7 (2001)[19] tom 8 (2005)[20], tom 12 (2010, red. Z. Mrugalski)[21].
W roku 2009 opublikowano obszerne materiały konferencji naukowej nt. Współczesny warsztat pracy historyka techniki (źródła i uwarunkowania, zwłaszcza w zakresie techniki obronnej). Konferencję otworzył prezes PTHT – doc. dr inż. Wiesław Depczyński – 16 kwietnia 2009 roku w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Obrady prowadził prof. dr hab. inż. Bolesław Orłowski (historia nauki, historia techniki). Teksty wystąpień udostępnia Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej[22].
Uwagi
edytuj- ↑ FSNT – Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Zdzisław Mikulski. 20 lat Polskiego Towarzystwa Historii Techniki (1983-2003). „Rocznik PTHT”. IV (2002-2004), s. 113-118, 2005.
- ↑ a b c Polskie Towarzystwo Historii Techniki > Powstanie i działalność. [w:] Strona internetowa NOT [on-line]. www.not.org.pl. [dostęp 2013-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki, Warszawa. [w:] Dane firmy na www.infoveriti.pl [on-line]. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).
- ↑ Dr Wiesław Franciszek Depczyński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Zdzisław Mrugalski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Dr Piotr Matejuk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Dr Krystyna Schabowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ a b Dr Jadwiga Czerwińska-Pyzik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ a b Prof. Zdzisław Mikulski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Jerzy Stanisław Olszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Alfred Tadeusz Wiślicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Jan Pazdur, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Jerzy Piaskowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Prof. Ryszard Sroczyński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Mgr Jerzy Jasiuk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Andrzej E. Paszkiewicz: Józef Piłatowicz: Ruch stowarzyszeniowy inżynierów i techników polskich do 1939 r.. T. II: T. II: Słownik polskich stowarzyszeń technicznych i naukowo-technicznych do 1939 r.. Warszawa: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, Główna Komisja FSNT NOT ds. Seniorów i Historii Ruchu Stowarzyszeniowego, 2005, s. 10-11. ISBN 83-921738-2-1. [dostęp 2013-11-08].
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki: Wydawnictwa Polskiego Towarzystwa Historii Techniki (21 pozycji). [w:] Wyszukiwarka BCPL [on-line]. Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki (praca zbiorowa, red. Józef Piłatowicz): Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku, tom VII: 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki (ISBN: 83-87992-15-1). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej, 2001. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki (praca zbiorowa): Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku, tom VIII (ISBN: 83-87992-43-7). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej, 2005. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).
- ↑ Polskie Towarzystwo Historii Techniki (praca zbiorowa, red. Z. Mrugalski): Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku, tom XII (ISBN: 83- 87992-43-7). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Lubelskiej, 2010. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).
- ↑ red. Piotr Matejuk, Opiniodawca: Zdzisław Mrugalski: Współczesny warsztat pracy historyka techniki (źródła i uwarunkowania, zwłaszcza w zakresie techniki obronnej); ISBN 978-83-61301-50-9. [w:] Materiały konferencyjne [on-line]. PTHT Warszawa [bc.pollub.pl/dlibra], 2009. [dostęp 2013-11-08]. (pol.).