Poligon w Zielonce

Poligon w Zielonce
	część miasta Zielonki
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	wołomiński
Gmina	Zielonka
Miasto	Zielonka
W granicach Zielonki	1 kwietnia 1957
SIMC
Strefa numeracyjna	22
Kod pocztowy	05-220
Tablice rejestracyjne	WWL
	Położenie na mapie Zielonki Poligon w Zielonce
	Położenie na mapie Polski Poligon w Zielonce
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Poligon w Zielonce
	Położenie na mapie powiatu wołomińskiego Poligon w Zielonce
	52°17′38″N 21°10′10″E/52,293889 21,169444

Poligon w Zielonce – dawny poligon wojskowy, w granicach miasta Zielonki, w województwie mazowieckim, w powiecie wołomińskim. Poligon zbudowany ok. 1888 przez Rosjan^[2]. Nie są tam już prowadzone intensywne ćwiczenia, choć teren nadal jest wykorzystywany przez wojsko np. przez Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia^[3].

Położenie

Poligon jest obszarem zalesionym o powierzchni ok. 7000 ha, co stanowi ok. 7/8 powierzchni Zielonki^[4]. Leży we wschodniej części miasta i ciągnie się na długości ok. 20 km na wschód od centrum Zielonki, aż po Pustelnik w powiecie mińskim (gmina Stanisławów). Okalają go miejscowości: Zielonka, Ossów, Leśniakowizna, Zabraniec, Krubki-Górki, Zawiesiuchy, Choiny, Łęka, Pustelnik, Kąty Goździejewskie Pierwsze, Kąty Goździejewskie Drugie, Michałów, Zagórze, Sulejówek i Warszawa (Wesoła i Rembertów). Poligon przecina system dróg pożarowych^[5].

Historia

Do 1930 roku obszar ten należał do gminy Okuniew w powiecie warszawskim. 1 kwietnia 1930 poligon artyleryjski, administrowany ze Starego Rembertowa, włączono do gminy Wawer w tymże powiecie^[6].

20 października 1933 utworzono gromadę o nazwie Poligon w granicach gminy Wawer, składającą się z samego poligonu^[7].

1 kwietnia 1939 z gminy Wawer wyłączono gromadę Poligon, włączając ją do nowo utworzonego miasta Rembertów^[8], oprócz 101 ha, które włączono do nowo utworzonej gminy Sulejówek^[9]. Nowa granica administracyjna przez poligon biegła odtąd następująco: od punktu położonego na 7 km 975 m na szosie Warszawa – Okuniew w kierunku północnym po prostopadłej do południowego brzegu drogi, biegnącej wzdłuż granicy pasa bezpieczeństwa, w punkcie tym załamuje się w kierunku wschodnim i biegnie południowym brzegiem tej drogi do zachodniego brzegu drogi, łączącej się z szosą Warszawa – Okuniew na 9 km 600 m, w którym ponownie załamuje się w kierunku zachodnim, biegnąc dalej północnym brzegiem szosy do punktu wyjściowego^[8]. Po przyłączeniu poligonu, Rembertów stał się jednym z największych obszarowo miast Polski^[10].

1 lipca 1952 z gminy Sulejówek wyłączono odkrojony w 1939 roku obszar poligonu o powierzchni 101 ha (należący do gromady Wola Grzybowska) i włączono go do miasta Rembertów, po czym cały obszar poligonu powrócił pod jedną administrację^[11].

1 kwietnia 1957 miasto Rembertów włączono do Warszawy bez terenów położonych na wschód od linii kolejowej Rembertów – Zielonka, czyli poligonu (jedynie Mokry Ług pozostawiono w Warszawie^[12]). Poligon włączono do osiedla Zielonki^[13].

W związku z nadaniem Zielonce praw miejskich 31 grudnia 1960 poligon stał się częścią miasta^[14], czyniąc Zielonkę obszarowo jednym z największych miast w Polsce (7948 ha)^[4]. 31 grudnia 1961 południowe części obszaru poligonowego odłączono od Zielonki (i powiatu wołomińskiego) i włączono:

do osiedla Wesoła (obszar o powierzchni 330 ha) w powiecie otwockim,
do osiedla Sulejówek (obszar o powierzchni 270 ha) w powiecie otwockim^[15].

Obszar włączony do Wesołej stanowi obecnie osiedle i obszar MSI Plac Wojska Polskiego w Warszawie, natomiast część włączona do Sulejówka to parkowy obszar ewidencyjny 0027 na północy miasta.

Przypisy

↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].
↑ Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 195.
↑ Krzysztof Komorowski [red.]: Kronika Wojska Polskiego 2006. s. 124-125.
↑ ^a ^b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2020 roku [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2020-07-22] .
↑ Poligon
↑ Dz.U. z 1929 r. nr 64, poz. 496
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 14, poz. 136
↑ ^a ^b Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 186
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 188
↑ [Polska: Mapa administracyjna, stan z dnia 3.XII.1950 r., Główny Urząd Pomiarów Kraju - Państwowe Przedsiębiorstwo Fotogrametrii i Kartografii, Warszawa 1950]
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181
↑
Nowa granica m. st. Warszawy i województwa warszawskiego biegła:
- na odcinku powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock: od punktu przecięcia się wschodniej granicy gajówki Pocisk z oznaczoną kamiennymi znakami granicą m. st. Warszawy – w kierunku północno-zachodnim, wschodnią granicą tej gajówki do jej północno-wschodniego narożnika, skąd skręca na północ, przecina ul. Wspólną i biegnie do północno-wschodniego narożnika ulic Jagiellońskiej i Wspólnej w miejscowości Grzybowa; od tego punktu granica skręca w kierunku wschodnim i biegnie północną granicą ul. Wspólnej do punktu załamania granicy lasu państwowego, skąd biegnie granicą lasu państwowego, oznaczoną znakami betonowymi, załamującą się kolejno w kierunkach: północnym, wschodnim, północnym, wschodnim, południowym, wschodnim i północnym, przy czym ostatni odcinek granicy biegnie zachodnią granicą drogi prowadzącej z miejscowości Grzybowa do przejazdu kolejowego, następnie przecina linię kolejową Rembertów - Mińsk Mazowiecki oraz drogę Rembertów – Sulejówek – do zetknięcia się z północną granicą tej drogi w pobliżu zniszczonego wiaduktu kolejowego,
- na odcinku powiatu wołomińskiego: od tego punktu granica skręca na zachód i biegnie północną granicą drogi Rembertów – Sulejówek do zetknięcia się z zachodnią granicą pasa linii kolejowej Rembertów - Zielonka, skąd skręca początkowo w kierunku północno-wschodnim, a następnie północnym i północno-zachodnim i biegnie po zachodniej granicy pasa wymienionej linii kolejowej do zetknięcia się z południową stroną przejazdu kolejowego łączącego ul. Czwartaków z ul. Mokry Ług; od tego punktu granica skręca na północ i przecinając linię kolejową Rembertów – Zielonka biegnie po wschodniej granicy ul. Mokry Ług – do końca tej ulicy, następnie granica skręca na północo-zachód i na południo-zachód i biegnie początkowo po granicy terenu państwowego, a następnie po zachodniej granicy drogi, prowadzącej do zniszczonego przejazdu kolejowego na linii kolejowej Rembertów – Zielonka; po przecięciu tej linii kolejowej granica biegnie nadal w kierunku południowo-zachodnim początkowo po granicy administracyjnej osiedla Zielonka, a następnie po oznaczonej betonowymi znakami granicy lasu państwowego – do zetknięcia się z północną granicą duktu stanowiącego trasę linii wysokiego napięcia, stąd skręca na zachód i biegnie po północnej granicy wymienionego duktu, a po przecięciu szosy Rembertów – Zielonka biegnie do zetknięcia się z południowo-wschodnim narożnikiem ogrodzenia elektrowni; od tego punktu granica biegnie w dalszym ciągu w kierunku zachodnim początkowo po linii ogrodzenia wzdłuż południowej granicy elektrowni, a następnie miedzą, przecina ul. Gen. Świerczewskiego i biegnie w dalszym ciągu miedzą, po czym północną granicą rowu wodno-melioracyjnego do zetknięcia się z oznaczoną kamiennymi znakami granicą miasta st. Warszawy – w punkcie położonym w pobliżu znaku granicznego nr 8415.
↑ Dz.U. z 1957 r. nr 24, poz. 113
↑ Dz.U. z 1960 r. nr 60, poz. 345
↑ Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 322

[teryt-1] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].

[2] Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 195.

[kron2006-3] Krzysztof Komorowski [red.]: Kronika Wojska Polskiego 2006. s. 124-125.

[autonazwa1-4] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2020 roku [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2020-07-22] .

[5] Poligon

[6] Dz.U. z 1929 r. nr 64, poz. 496

[7] Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 14, poz. 136

[autonazwa2-8] Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 186

[9] Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 188

[10] [Polska: Mapa administracyjna, stan z dnia 3.XII.1950 r., Główny Urząd Pomiarów Kraju - Państwowe Przedsiębiorstwo Fotogrametrii i Kartografii, Warszawa 1950]

[11] Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181

[12] Nowa granica m. st. Warszawy i województwa warszawskiego biegła:
na odcinku powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock: od punktu przecięcia się wschodniej granicy gajówki Pocisk z oznaczoną kamiennymi znakami granicą m. st. Warszawy – w kierunku północno-zachodnim, wschodnią granicą tej gajówki do jej północno-wschodniego narożnika, skąd skręca na północ, przecina ul. Wspólną i biegnie do północno-wschodniego narożnika ulic Jagiellońskiej i Wspólnej w miejscowości Grzybowa; od tego punktu granica skręca w kierunku wschodnim i biegnie północną granicą ul. Wspólnej do punktu załamania granicy lasu państwowego, skąd biegnie granicą lasu państwowego, oznaczoną znakami betonowymi, załamującą się kolejno w kierunkach: północnym, wschodnim, północnym, wschodnim, południowym, wschodnim i północnym, przy czym ostatni odcinek granicy biegnie zachodnią granicą drogi prowadzącej z miejscowości Grzybowa do przejazdu kolejowego, następnie przecina linię kolejową Rembertów - Mińsk Mazowiecki oraz drogę Rembertów – Sulejówek – do zetknięcia się z północną granicą tej drogi w pobliżu zniszczonego wiaduktu kolejowego,

na odcinku powiatu wołomińskiego: od tego punktu granica skręca na zachód i biegnie północną granicą drogi Rembertów – Sulejówek do zetknięcia się z zachodnią granicą pasa linii kolejowej Rembertów - Zielonka, skąd skręca początkowo w kierunku północno-wschodnim, a następnie północnym i północno-zachodnim i biegnie po zachodniej granicy pasa wymienionej linii kolejowej do zetknięcia się z południową stroną przejazdu kolejowego łączącego ul. Czwartaków z ul. Mokry Ług; od tego punktu granica skręca na północ i przecinając linię kolejową Rembertów – Zielonka biegnie po wschodniej granicy ul. Mokry Ług – do końca tej ulicy, następnie granica skręca na północo-zachód i na południo-zachód i biegnie początkowo po granicy terenu państwowego, a następnie po zachodniej granicy drogi, prowadzącej do zniszczonego przejazdu kolejowego na linii kolejowej Rembertów – Zielonka; po przecięciu tej linii kolejowej granica biegnie nadal w kierunku południowo-zachodnim początkowo po granicy administracyjnej osiedla Zielonka, a następnie po oznaczonej betonowymi znakami granicy lasu państwowego – do zetknięcia się z północną granicą duktu stanowiącego trasę linii wysokiego napięcia, stąd skręca na zachód i biegnie po północnej granicy wymienionego duktu, a po przecięciu szosy Rembertów – Zielonka biegnie do zetknięcia się z południowo-wschodnim narożnikiem ogrodzenia elektrowni; od tego punktu granica biegnie w dalszym ciągu w kierunku zachodnim początkowo po linii ogrodzenia wzdłuż południowej granicy elektrowni, a następnie miedzą, przecina ul. Gen. Świerczewskiego i biegnie w dalszym ciągu miedzą, po czym północną granicą rowu wodno-melioracyjnego do zetknięcia się z oznaczoną kamiennymi znakami granicą miasta st. Warszawy – w punkcie położonym w pobliżu znaku granicznego nr 8415.

[13] u powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock: od punktu przecięcia się wschodniej granicy gajówki Pocisk z oznaczoną kamiennymi znakami granicą m. st. Warszawy – w kierunku północno-zachodnim, wschodnią granicą tej gajówki do jej północno-wschodniego narożnika, skąd skręca na północ, przecina ul. Wspólną i biegnie do północno-wschodniego narożnika ulic Jagiellońskiej i Wspólnej w miejscowości Grzybowa; od tego punktu granica skręca w kierunku wschodnim i biegnie północną granicą ul. Wspólnej do punktu załamania granicy lasu państwowego, skąd biegnie granicą lasu państwowego, oznaczoną znakami betonowymi, załamującą się kolejno w kierunkach: północnym, wschodnim, północnym, wschodnim, południowym, wschodnim i północnym, przy czym ostatni odcinek granicy biegnie zachodnią granicą drogi prowadzącej z miejscowości Grzybowa do przejazdu kolejowego, następnie przecina linię kolejową Rembertów - Mińsk Mazowiecki oraz drogę Rembertów – Sulejówek – do zetknięcia się z północną granicą tej drogi w pobliżu zniszczonego wiaduktu kolejowego,

[14] u powiatu wołomińskiego: od tego punktu granica skręca na zachód i biegnie północną granicą drogi Rembertów – Sulejówek do zetknięcia się z zachodnią granicą pasa linii kolejowej Rembertów - Zielonka, skąd skręca początkowo w kierunku północno-wschodnim, a następnie północnym i północno-zachodnim i biegnie po zachodniej granicy pasa wymienionej linii kolejowej do zetknięcia się z południową stroną przejazdu kolejowego łączącego ul. Czwartaków z ul. Mokry Ług; od tego punktu granica skręca na północ i przecinając linię kolejową Rembertów – Zielonka biegnie po wschodniej granicy ul. Mokry Ług – do końca tej ulicy, następnie granica skręca na północo-zachód i na południo-zachód i biegnie początkowo po granicy terenu państwowego, a następnie po zachodniej granicy drogi, prowadzącej do zniszczonego przejazdu kolejowego na linii kolejowej Rembertów – Zielonka; po przecięciu tej linii kolejowej granica biegnie nadal w kierunku południowo-zachodnim początkowo po granicy administracyjnej osiedla Zielonka, a następnie po oznaczonej betonowymi znakami granicy lasu państwowego – do zetknięcia się z północną granicą duktu stanowiącego trasę linii wysokiego napięcia, stąd skręca na zachód i biegnie po północnej granicy wymienionego duktu, a po przecięciu szosy Rembertów – Zielonka biegnie do zetknięcia się z południowo-wschodnim narożnikiem ogrodzenia elektrowni; od tego punktu granica biegnie w dalszym ciągu w kierunku zachodnim początkowo po linii ogrodzenia wzdłuż południowej granicy elektrowni, a następnie miedzą, przecina ul. Gen. Świerczewskiego i biegnie w dalszym ciągu miedzą, po czym północną granicą rowu wodno-melioracyjnego do zetknięcia się z oznaczoną kamiennymi znakami granicą miasta st. Warszawy – w punkcie położonym w pobliżu znaku granicznego nr 8415.

[13] Dz.U. z 1957 r. nr 24, poz. 113

[14] Dz.U. z 1960 r. nr 60, poz. 345

[15] Dz.U. z 1961 r. nr 59, poz. 322

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]