Pojęcie

Zasugerowano, aby ten artykuł podzielić na różne artykuły – trzeba podzielić na artykuł psychologiczny i filozoficzno-logiczny. To jest zresztą raczej pojęcie logiki, nie filozofii. Zastanowić się, jak rozdzielić treść między tym hasłem a hasłem idea.

Pojęcie – abstrakcyjny, myślowy odpowiednik przedmiotu. Po zdefiniowaniu pojęcie staje się terminem.

W logice niesie znaczenie nazwy ogólnej. W psychologii jest umysłową reprezentacją obiektów i zjawisk. W językoznawstwie pojęcie można utożsamiać z elementem znaczonym znaku językowego.

Filozofia

Immanuel Kant podzielił pojęcia na aprioryczne (wytwory intelektu) i aposterioryczne (powstałe poprzez abstrahowanie z doświadczenia).

Peter Unger stworzył termin pojęcia granicznego.

Psychologia

Tworzenie pojęć jest podstawową funkcją postrzegania i myślenia. Pojęcia pozwalają systematyzować naszą wiedzę o świecie.

Dwa podstawowe typy pojęć:

Pojęcia klasyczne (matrycowe, arystotelesowskie) – o ostrych granicach, oparte na ścisłej definicji zawierającej warunki konieczne i wystarczające, by dany obiekt mógł być uznany za reprezentanta danej kategorii;
Pojęcia naturalne (rozmyte) – zamiast na definicji i warunkach koniecznych i wystarczających, oparte na podobieństwie do przechowywanych w pamięci "typowych" egzemplarzach.
- zapewniają ekonomiczne funkcjonowanie poznawcze,
- pozwalają rozumieć i wyjaśniać rzeczywistość,
- pozwalają na manipulacje na reprezentacjach przedmiotów a nie na samych przedmiotach,
- umożliwiają komunikację.

Kognitywistyka

Podstawowa struktura poznawcza reprezentująca uogólnioną klasę obiektów.

Bibliografia

Tomasz Maruszewski, Psychologia poznania. Wyd. 2 rozsz., GWP, Gdańsk 2001, ss. 428. ISBN 83-87957-51-8

Linki zewnętrzne

Marek Jakubiec, Pojęcie, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych – Uniwersytet Jagielloński (CKBI UJ), kanał „Copernicus” na YouTube, 2 listopada 2019 [dostęp 2024-10-12].