Podostre zapalenie tarczycy
Podostre zapalenie tarczycy (choroba lub zapalenie tarczycy de Quervaina, łac. thyroiditis subacuta) – rzadko występujące zapalenie tarczycy o nieznanej etiologii[1]. Jako najbardziej prawdopodobny czynnik etiologiczny przyjmuje się infekcję wirusową (wirusy grypy, świnki, mononukleozy, adenowirusy, wirusy ECHO, Coxsackie)[1] u osób z predyspozycją genetyczną (antygen zgodności tkankowej – HLA-Bw35). Zachorowania na nią stanowią 5% zachorowań na choroby tarczycy[2]. Choroba została opisana po raz pierwszy w roku 1904[3][4].
| thyroiditis subacuta | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Objawy i przebieg
edytujPodostre zapalenie tarczycy występuje najczęściej po wirusowym zakażeniu górnych dróg oddechowych i ma przebieg fazowy[2][5]. W pierwszej fazie, związanej z uszkodzeniem tarczycy, dominują objawy hipertyreozy, które trwają około 1–2 miesiące. Objawom nadczynności tarczycy towarzyszy w tym okresie silny ból, tkliwość oraz znaczne powiększenie tarczycy i niska gorączka[3][4][5]. Następnie objawy ustępują samoistnie, czynność tarczycy wraca do normy, by w kolejnej fazie pojawiła się niedoczynność tarczycy, która po różnym czasie również samoistnie przemija, a czynność tarczycy staje się znowu prawidłowa. Choroba może też przebiegać jako gwałtownie pojawiający się i powiększający się guzek tarczycy. Choroba może samoistnie nawracać nawet po wieloletnim okresie remisji[6].
Rozpoznanie
edytujRozpoznanie stawia się na podstawie następujących kryteriów:
- kryteria główne
- bolesne powiększenie tarczycy
- podwyższenie OB
- kryteria dodatkowe
- charakterystyczny obraz USG (obniżona echogeniczność miąższu tarczycy)
- charakterystyczny obraz histopatologiczny materiału pobranego przez BAC
- zmniejszenie jodochwytności w obrazie scyntygraficznym
- przejściowa hipertyreoza (obniżenie TSH, podwyższenie FT3, FT4)
- brak lub małe stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych[6].
Rozpoznanie choroby jest pewne, jeśli zostaną spełnione 2 kryteria główne i 2 dodatkowe[6].
Leczenie
edytujChoroba ustępuje samoistnie i nie pozostawia trwałego uszkodzenia funkcji tarczycy[3]. Niejednokrotnie nie zostaje rozpoznana. Stosuje się leczenie objawowe, to znaczy leczy się objawy nadczynności tarczycy w pierwszej fazie, lub niedoczynności w następnej. Szybkie ustąpienie dolegliwości bólowych można uzyskać stosując glikokortykosterydy.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Assim A. Alfadda i inni, Subacute Thyroiditis: Clinical Presentation and Long Term Outcome, „International Journal of Endocrinology”, 2014, 2014, DOI: 10.1155/2014/794943, ISSN 1687-8337, PMID: 24803929, PMCID: PMC3996955 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ a b Chamara Dalugama, Asymptomatic thyroiditis presenting as pyrexia of unknown origin: a case report, „Journal of Medical Case Reports”, 12, 2018, DOI: 10.1186/s13256-018-1590-6, ISSN 1752-1947, PMID: 29471868, PMCID: PMC5824559 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ a b c Çigdem Vural i inni, Subacute granulomatous (De Quervain's) thyroiditis: Fine-needle aspiration cytology and ultrasonographic characteristics of 21 cases, „CytoJournal”, 12, 2015, DOI: 10.4103/1742-6413.157479, ISSN 0974-5963, PMID: 26085833, PMCID: PMC4453108 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ a b RS Bhadauria, SK Nema, Pankaj Kumar, De Quervain's Thyroiditis, „Medical Journal, Armed Forces India”, 59 (4), 2003, s. 347–348, DOI: 10.1016/S0377-1237(03)80154-5, ISSN 0377-1237, PMID: 27407560, PMCID: PMC4923540 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ a b Lian-Xi Li i inni, Localized subacute thyroiditis presenting as a painful hot nodule, „BMC Endocrine Disorders”, 14, 2014, s. 4, DOI: 10.1186/1472-6823-14-4, ISSN 1472-6823, PMID: 24397799, PMCID: PMC3893553 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ a b c Andrzej Lewiński: Podostre zapalenie tarczycy (choroba de Quervaina). W: Interna Szczeklika 2019. Piotr Gajewski (red). Kraków: Medycyna Praktyczna, 2019, s. 1352–1353. ISBN 978-83-7430-591-4.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2010, s. 614-615. ISBN 978-83-7430-216-6.
