Pm2 – polskie oznaczenie na PKP niemieckiego parowozu pospiesznego znormalizowanej serii 03, w układzie osi 2'C1' (2-3-1, Pacific), budowanego w latach 1930–1937.

Pm2
Ilustracja
Pm2-34 w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie
Producent

Schwartzkopf, Borsig, Henschel, Krupp

Lata budowy

1930-1937

Układ osi

2'C1

Wymiary
Masa pustego parowozu

91 000 kg

Masa służbowa

100 300 kg (bez tendra)

Długość

15 100 mm

Długość z tendrem

23 905 mm

Wysokość

4 550 mm

Rozstaw osi skrajnych

12 000 mm[1]

Średnica kół napędnych

2 000 mm

Średnica kół tocznych

850/1250 mm (wczesne) lub 1000/1250 mm (przód/tył)[1]

Napęd
Trakcja

parowa

Typ tendra

32D2, 34D44

Ciśnienie w kotle

16 atm

Powierzchnia ogrzewalna kotła

202,2 lub 203,65 m²

Powierzchnia przegrzewacza

70 lub 72,2 m²

Powierzchnia rusztu

4,05 lub 4,09 m²

Średnica cylindra

570 mm

Skok tłoka

660 mm

Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa

1950 KM (1433 kW)

Maksymalna siła pociągowa

11 500 kG

Prędkość konstrukcyjna

130 km/h

Nacisk osi na szyny

17,7 lub 18,1 t

Historia

edytuj

W związku z opóźnieniem w realizacji programu modernizacji torowisk w Niemczech, spowodowanym Wielkim Kryzysem, nastąpiły trudności z wprowadzeniem nowych lokomotyw pospiesznych serii 01. Postanowiono więc zbudować lżejszą wersję znormalizowanej lokomotywy pospiesznej, która dysponowałaby mniejszymi naciskami osiowymi i przez to byłaby zdolna do jazdy po gorszych torowiskach, o dopuszczalnym nacisku 17,5 t na oś zamiast 20 t[1]. Trzy prototypy zbudowano przez firmę Borsig w 1930 roku, a w 1931 uruchomiono produkcję seryjną w czterech fabrykach, dostarczając pierwsze 52 egzemplarze[1]. Kocioł parowozu osiągał ciśnienie pary 16 atm i wyposażony był w przegrzewacz Schmidta. Wodę podawały inżektory Strubego oraz pompa z podgrzewaczem. Skrzynia ogniowa była wykonana z miedzi. Dopływ pary do dwu cylindrów regulował rozrząd Heusingera. Parowozy były przewidziane dla pociągów o masie 400-450 ton, lecz w praktyce mogły ciągnąć składy o masie do 750 ton[1].

Produkcję kontynuowano do roku 1937, łącznie budując 298 egzemplarzy (Borsig – 116 sztuk, wliczając prototypy, Henschel – 66, Schwartzkopff – 64 i Krupp – 52)[1]. W czasie jej trwania wprowadzono pewne zmiany konstrukcyjne (m.in. wymiana skrzyni ogniowej na stalową) i podniesiono prędkość konstrukcyjną ze 120 na 130 km/h. Dalszym rozwinięciem była seria 0310 wyposażona w otulinę aerodynamiczną i trzeci cylinder.

 
Pm2-34 w latach swojej świetności (1976) w okolicach Torunia na 107,1 kilometrze linii kolejowej nr 18

Po II wojnie światowej przez Polskę zostało przejęte prawdopodobnie 36 egzemplarzy, z czego ostatecznie 34 wpisano na stan PKP, pod oznaczeniem Pm2 i numerami Pm2-1 do Pm2-34[1]. Istniał także parowóz o numerze Pm2-35, lecz nie został on odbudowany, a numer ten następnie nadano przenumerowanemu Pm1-1[1]. Maszyny wyposażone w aerodynamiczną otulinę zostały oznaczone jako Pm3. W trakcie eksploatacji w Polsce wymieniano pompę wodną z podgrzewaczem na drugi inżektor, pozostałe jeszcze miedziane skrzynie ogniowe zastępowano stalowymi, a niemieckie oświetlenie i armaturę kotła – typowymi urządzeniami polskimi. Większość polskich Pm2 pracowała do lat 70., ostatnie wycofano w 1978 roku[1]. Maszyny pozostałe w RFN wycofano w 1972 roku, a w NRD wycofano do 1981 roku[1]. Warszawskie Muzeum Kolejnictwa ma w swoich zbiorach zarówno Pm2-34 jak i Pm3.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Roman Witkowski: Parowóz serii Pm2, "Świat Kolei" nr 1/2001, s. 12-21

Linki zewnętrzne

edytuj