Ploská
Ploská (1532 m) – jeden z najwyższych szczytów w grupie górskiej Wielkiej Fatry w Karpatach Zachodnich na Słowacji[1].
Ploská – widok z rozwidlenia szlaków przy szczycie Chyžky | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
1532 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji | |
48°56′00″N 19°06′58″E/48,933333 19,116111 |
Topografia
edytujPloská leży w środkowej części Wielkiej Fatry, w jej grzbiecie głównym, pomiędzy szczytami Čierny kameň i Chyžky. W kierunku północno-wschodnim przez Sedlo Ploskej i Čierny kameň biegnie od niej wielki grzbiet, tzw. "liptowski" z Rakytovem i Smrekowicą, w kierunku południowo-zachodnim dalsza część głównego grzbietu, tzw. Halna Fatra do szczytu Krížna i dalej. Ploská jest też zwornikiem dla bocznego, północno-zachodniego grzbietu z Borišovem. Grzbiet ten oddziela dwie doliny: Belianską (Belianska dolina) i Necpalską (Necpalská dolina). Pomiędzy Ploską a Borišovem odgałęzia się od niego jeszcze jeden długi grzbiet tzw. "turczański" z Lyscem i Klakiem[2][1].
Ploská wznosi się nad trzema dolinami. Są to:
- na południowym wschodzie Revúcka dolina i jej odnoga – Zelená dolina,
- na północy Ľubochnianska dolina,
- na zachodzie Necpalská dolina i jej górna część – Hornoborišovská dolina[1].
Geologia i morfologia
edytujPloská zbudowana jest w większości ze stosunkowo miękkich marglistych łupków z okresu dolnej kredy. Słowacka nazwa szczytu (w tłumaczeniu na język polski: Płaska) doskonale oddaje charakter góry. Zamiast ostrego wierzchołka mamy tu do czynienia z rozległym, bardzo łagodnie zaokrąglonym, prawie płaskim plateau szczytowym, będącym pozostałością dawnej powierzchni zrównania. Halna wierzchowina wyraźnie kontrastuje z sąsiednim szczytem Čierny kameň[2].
Zachodnie stoki są trawiaste i strome, wskutek czego zimą do Hornoborišovskiej doliny zsuwają się z nich duże lawiny. Ostrzega przed nimi tablica zamontowana przy szlaku z Ploskej do Chaty pod Borišovom[3].
Przyroda ożywiona
edytujWierzchołek pokrywają bogate w gatunki łąki górskie z pełnikiem europejskim, czosnkiem syberyjskim i cebulicą dwulistną. Nie jest to naturalne piętro halne, lecz wytworzone przez człowieka pasterskie hale. Na północnych stokach występują uboższe łąki i borówczyska, na wiosnę zakwitające krokusami. Górną granicę lasu tworzą buczyny[2].
Turystyka
edytujSzczyt Płaskiej nie ma większego znaczenia jako punkt widokowy. Rozległość wierzchowiny powoduje, że panorama ograniczona jest głównie do dalszych planów, a widoki do otaczających dolin zasłaniają w większości obłości góry.
Na szczyt wiodą znakowane szlaki turystyczne[4]:
- z Krížnej przez Ostredok, głównym grzbietem Wielkiej Fatry 3:30 h (z powrotem 3:30 h);
- ze schroniska Chata pod Borišovom 1 h (z powrotem 35 min);
- z wioski Liptovské Revúce w dolinie Revucy 2:45 h (z powrotem 2:15 h).
Obok rozwidlenia szlaków znajduje się grób uczestnika powstania słowackiego z 1944 roku.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000, Banská Bystrica: Tatraplan, 2017, ISBN 978-80-89134-33-5
- ↑ a b c Hochmuth Zdenko i in: Veľká Fatra. Turistický sprievodca ČSSR č. 3, Bratislava: wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1980
- ↑ Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy szlaku turystycznym
- ↑ Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2016-08-20].