Plamica kropkowata
Plamica kropkowata (Arthonia punctiformis Ach.) – gatunek grzybów z rodziny plamicowatych (Arthoniaceae)[1]. Z powodu współżycia z glonami zaliczany jest także do porostów[2].
.JPG) Plamica kropkowata na pniu buka | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
plamica kropkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Arthonia punctiformis Ach. K. Vetensk-Acad. Nya Handl. 29: 130 (1808) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Arthonia, Arthoniaceae, Arthoniales, Arthoniomycetidae, Arthoniomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungii[1].
Niektóre synonimy naukowe:
- Arthonia insinuata Stirt. 1876
- Arthonia melantera Ach. 1808
- Mycarthonia punctiformis (Ach.) Petr. 1953
- Opegrapha microscopica Sm. 1808[3].
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Morfologia
edytujPorost skorupiasty o plesze bardzo cienkiej, zanurzonej w podłożu. Na powierzchni plecha widoczna jest w postaci jaśniejszych od kory plam o barwie białawej, jasnoszarej lub jasnobrązowej Apotecja w postaci rozrzuconych w plesze czarnych plamek. Mają nieregularne kształty; mogą być gwiaździste, okrągławe, eliptyczne, ale także w postaci prostej lub rozgałęzionej linii. Są bardzo małe – mogą mieć średnicę nawet 0,2 mm. Nigdy nie są oprószone, Czasami mają brzegi podwinięte do tyłu[4][5].
Fotobiontem są glony z rodzaju Trentepohlia. Zarodniki dwukomórkowe, bezbarwne, o wydłużonym, eliptycznym kształcie i rozmiarach 5-23 × 5–7 μm[5].
Reakcje barwne: brak. Nie stwierdzono obecności kwasów porostowych[4].
Gatunki podobne: Okazy z gwiaździstymi apotecjami są podobne do plamicy promienistej (Arthonia radiata), która zazwyczaj ma gwiaździste apotecja[4] (ale większe).
Występowanie i siedlisko
edytujStwierdzono występowanie plamicy kropkowanej w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Afryce. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, występuje nawet na Grenlandii, w Islandii i północnych rejonach Półwyspu Skandynawskiego[6]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym opisano występowanie w wielu regionach kraju[2].
Rośnie głównie na korze drzew. W Polsce obserwowano występowanie na klonach, olchach, leszczynie, buku, jesionach, topolach, śliwie, ale również na gałązkach borówki bagiennej[2]. Jest jednym z pierwszych porostów kolonizujących korę drzew. Unika miejsc bezpośrednio nasłonecznionych[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2015-11-12] (ang.).
- ↑ a b c d Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-11-12] (ang.).
- ↑ a b c d Lichens of Ireland. ''Arthonia punctiformis'' [online] [dostęp 2015-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-17].
- ↑ a b Lichens marins. Arthonia punctiformis. [dostęp 2015-11-14].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-08-18].