Wikipedia

Plac Wolności w Lipianach

plac w centrum Starego Miasta w Lipianach

Plac Wolności w Lipianach (do 1945 r. niem. Markt) – prostokątny plac położony w centrum Starego Miasta w Lipianach. Prowadzi do niego pięć ulic: Jedności Narodowej (od północnego zachodu), Adama Mickiewicza (od wschodu), Oświęcimska i Zaczynaj (od południa) oraz Górna (od południowego zachodu).

Plac Wolności
Stare Miasto
Ilustracja
Ratusz na placu Wolności
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Lipiany

Poprzednie nazwy

Markt

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego
Mapa konturowa powiatu pyrzyckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie gminy Lipiany
Mapa konturowa gminy Lipiany, na dole znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie Lipian
Mapa konturowa Lipian, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Ziemia53°00′10,9″N 14°58′10,0″E/53,003020 14,969450

Historia

edytuj

Plac Wolności był pierwotnie głównym rynkiem najstarszej części miasta. W XIV wieku na środku placu powstał pierwszy budynek ratusza[1]. Na przełomie XVIII i XIX wieku stary budynek ratusza zburzono, a na jego miejscu wzniesiono nowy ratusz w stylu klasycystycznym[1][2]. Szczyt ratusza ozdobiła rzeźba mieszczan przy słynnym piwie z Lipian, zwanym Zaczynaj[3]. Parcele wokół rynku zabudowano niewielkimi kamienicami w stylu klasycystycznym lub z muru pruskiego. Na początku XX wieku do tylnej fasady ratusza dobudowano remizę straży pożarnej[1].

W okresie II wojny światowej podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną zabudowa Lipian nie uległa większym zniszczeniom[4]. Także zabudowa wokół rynku zachowała się niemal w całości, przetrwał też ratusz, który po wojnie przeznaczono na siedzibę urzędu miasta i tymczasową siedzibę starostwa powiatowego[1]. Do czasów współczesnych nie przetrwała część pierzei północno-zachodniej oraz budynek na narożniku rynku i ulicy Adama Mickiewicza w pierzei południowo-wschodniej, w miejscu którego znajduje się zieleniec[5].

Od roku 1816 przed ratuszem rośnie pomnik przyrody – Dąb Pokoju, zwany też Dębem Piwowarów[6][3], bowiem miasto słynęło z piwa[3].

Galeria

edytuj
  •  
    Rynek w Lipianach w 1903 roku. Po prawej widoczny fragment ratusza
  •  
    Południowo-wschodnie naroże lipiańskiego rynku i ul. Oświęcimska (Marktstrasse) w 1913 roku
  •  
    Fasada frontowa ratusza i skwer z fontanną
  •  
    Kamienice nr 6, 5, 4 i 3 w pierzei północno-zachodniej
  •  
    Fontanna przed ratuszem, wokół niej drewniane rzeźby (przeniesione w inną lokalizację w 2020 r.)
  •  
    Stare Miasto w Lipianach z góry; rynek i ratusz widoczne na prawo od centralnie położonych bloków

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Ratusz – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2023-01-10] (pol.).
  2. ↑ Lipiany – Zabytki [online], lipiany.pl [dostęp 2023-01-10].
  3. ↑ a b c Bogdan Kucharski, Między Odrą a Drawą : szlaki turystyczne, Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. PTTK "Kraj", 1988, s. 104, ISBN 83-7005-127-8, OCLC 21760828 [dostęp 2023-01-26].
  4. ↑ Lipiany – Historia [online], lipiany.pl [dostęp 2023-01-10].
  5. ↑ Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2023-01-10].
  6. ↑ Lipiany – Dąb Pokoju (Dąb Piwowarów) – stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-01-10].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Plac_Wolności_w_Lipianach&oldid=72864889”