Plac Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim

Plac Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim – położony w Śródmieściu plac z zabudową z przełomu XIX i XX wieku. Budynki przy placu nawiązują do różnych stylów architektonicznych, a wiele obiektów było świadkami ważnych wydarzeń w dziejach miasta i Wielkopolski.

plac Stefana Rowińskiego

Państwo	Polska
Miejscowość	Ostrów Wielkopolski
Położenie na mapie Ostrowa Wielkopolskiego plac Stefana Rowińskiego
Położenie na mapie Polski plac Stefana Rowińskiego
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego plac Stefana Rowińskiego
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego plac Stefana Rowińskiego
51°38′54,2400″N 17°49′08,4000″E

Neoromanizm

• Konkatedra św. Stanisława Biskupa Męczennika

Neogotyk

• Plebania konkatedralna

Położona za konkatedrą i otoczona obszernym ogrodem. Powstała około roku 1906, posiada ozdobnie zwieńczone ryzality, licowana jest kontrastującymi: czerwoną cegłą i białym tynkiem.

• Dom Katolicki

Powstały pod koniec XIX wieku. Ascetyczny w wyglądzie – prosty budynek z wysokimi (gotyckimi) oknami. Wewnątrz scena teatralna, stworzona w latach zaborów dla przeciwwagi do pruskiego Teatru Miejskiego. Na bokach sceny znajdują się popiersia Tadeusza Kościuszki i Karola Marcinkowskiego, a na kurtynie przedstawione są warszawskie Łazienki. Obiekt był jednym z najważniejszych ośrodków narodowych w Ostrowie w latach pruskich. Najważniejsze wydarzenia, które są związane z Domem Katolickim noszą nazwę Republiki Ostrowskiej.

• Sąd

Lands- und Amtsgericht, obecnie Sąd Rejonowy. Powstał w 1863 roku z fundacji Bogusława Radziwiłła. W latach 1935–1936 dokonano nadbudowy, która spowodowała częściowe zatarcie cech tzw. stylu normandzkiego, m.in. likwidacji uległy blanki. W 2004 roku dokonano renowacji budynku.

Neorenesans – renesans włoski

Kamienica dawnej Kasy Pożyczkowej Miasta Ostrowa (2007)

• Bank Kupiecki

Budynek z przełomu XIX i XX wieku zawierający także wiele odniesień do neorenesansu. Zdobiony klasycyzującymi ornamentami: lizenami, gzymsami, fryzami. Na budynku znajdują się dwie pamiątkowe tablice: jedna ku czci Piotra Mosia i Stanisława Mikołajczyka, druga odwołuje się do wydarzeń Republiki Ostrowskiej – w budynku mieściła się Powiatowa Rada Ludowa. W latach międzywojennych istniał tu Bank Kupiecki, a obecnie jest to siedziba Sanepidu.

• kamienica Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Powstała w 1913 jako neorenesansowa, przebudowywana w latach 70., po przebudowach zachowano odwołania do stylów klasycznych. Znajdowały się tu Powiatowa Kasa Chorych, Ubezpieczalnia Społeczna, a do 1977 redakcja miesięcznika „Południowa Wielkopolska”.

Neorenesans – renesans francuski

• Kamienica pod adresem Kościelna 9

Powstała w końcu XIX wieku, nawiązuje do renesansu francuskiego. Licowana pomarańczową cegłą, przyozdobiona ryzalitem i niewielką wieżyczką. Obdasznice posiadają tympanony z kartuszami, balkony wzbogacono o ozdobne balustrady i dekoracje w postaci liści akantu. Wysunięty nad balkonami okap podtrzymywany jest przez ozdobne kroksztyny. Mansardę wieńczy barokizujący naczółek z kartuszem herbowym. Sień również jest ornamentowana.

Neobarok

• Kasa Pożyczkowa Miasta Ostrowa

Secesja – modernizm

• Dom Stefana Rowińskiego

Kamienica wzniesiona około roku 1920, zawierająca odniesienia architektoniczne do dwóch stylów. Mieszkał tu i działał Stefan Rowiński – księgarz, działacz społeczny, delegat rządu londyńskiego na Wielkopolskę, polityk endecji. Budynek posiada dwie, ozdobne, wystające z czoła budynku wieżyczki spięte balkonami. Znajduje się na nim tablica pamiątkowa o następującej treści:

Dom ten był kuźnicą kultury polskiej w okresie zaboru pruskiego. Mieściły się tu księgarnia, redakcja i drukarnia "Gazety Ostrowskiej" – Stefana Rowińskiego 1875-1943.

Modernizm

• Kamienica adwokata Jankowskiego

Przebudowywana na modernistyczną w latach międzywojennych. Obecnie – biura notarialne.

Pomniki

• pomnik św. Jana Nepomucena z ok. 1860 r., zburzony przez hitlerowców w 1939 r., ocalała głowa przechowywana jest w ostrowskiej konkatedrze
• pomnik ks. kard. Mieczysława Ledóchowskiego, ostrowski dostojny więzień, postawiony po I wojnie światowej w hołdzie więzionemu tutaj kardynałowi na postumencie, na którym wcześniej, na ostrowskim Rynku, stał cesarz Wilhelm II. Poświęcony w 1925 r. przez prymasa Edmunda Dalbora. Zburzony przez hitlerowców w 1939 r. Odbudowany według projektu Łucji Skomorowskiej-Wilimowskiej i poświęcony przez prymasa Józefa Glempa w 1984 r.
• pomnik Żołnierzy Armii Krajowej Ziemi Ostrowskiej, postawiony w 2006 r.

Zobacz też

• architektura Ostrowa Wielkopolskiego

Bibliografia

• Paweł Anders, Kalisz, Ostrów Wielkopolski i okolice, wyd. 2 zmienione, Poznań 1986
• Anna Rogalanka, Sztuka regionu ostrowskiego. Wybrane zabytki i problemy, w:Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, Poznań 1990
• Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, praca zbiorowa, Poznań 1990
• Marek Olejniczak, Bedeker ostrowski, Ostrów Wielkopolski 2004