Placówka Straży Granicznej I linii „Piekary Śląskie”
Placówka Straży Granicznej I linii „Piekary Śląskie” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w okresie międzywojennym.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Tradycje | |
Rodowód | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Podległość |
Komisariat SG „Kamień” |
Geneza
edytujNa wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Objęcie granicy na Śląsku przez Straż Celną nastąpiło 16 czerwca 1922 roku. W Tarnowskich Górach utworzony został komisariat Straży Celnej[4]. W ramach komisariatu powołano placówka Straży Celnej „Szarlej”[4]. W ramach komisariatu Straży Celnej „Królewska Huta” powstała placówka Straży Celnej „Biały Szarlej”[5].
Z dniem 15 stycznia 1928 roku, w ramach Inspektoratu SC w Piaśnikach, powołany został komisariat Straży Celnej „Dąbrówka Wielka”. Przejął on z rozwiązywanego komisariatu „Łagiewniki” placówki: „Biały Szarlej” i „Maciejkowice”. Z komisariatu SC Tarnowskie Góry przejął on placówki Straży Celnej: „Buchacz” i „Szarlej”[6].
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujRozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[7].
Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Kamień”. Placówka Straży Granicznej I linii „Szarlej” znalazła się w jego strukturze[8].
Rozkazem nr 1 z 27 marca 1936 roku w sprawach [...] zmian w niektórych inspektoratach okręgowych, Komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę komisariatu i placówki I linii na „Piekary Ślaskie”[9].
Służba graniczna
edytujLokal placówki mieścił się początkowo w Szarleju w budynku kopalnianym na rogu ulic Radzionkowskiej i Piekarskiej, w 1930 przeniesiono go do folwarku Nowy Szarlej (Kocie Górki), a potem kwaterowała w Piekarach przy ulicy Piekarskiej 22[10].
- Sąsiednie placówki
Kierownicy/dowódcy placówki
edytujstopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
---|---|---|---|
przodownik | Leopold Kołodziejski[11] | 15 I 1928 – 5 VII 1928 | |
starszy strażnik | Stefan Staśkiewicz[11] | 5 VII 1928 – 8 V 1930 | |
starszy przodownik | Stanisław Gojawiczyński[11] | 8 V 1930 – 1 XI 1930 | |
starszy strażnik | Stefan Staśkiewicz[11] | 1 XI 1930 – 3 VII 1931 | |
przodownik | Józef Glanc[11] | 3 VII 1931 – 16 X 1933 | |
starszy strażnik | Stefan Staśkiewicz[11] | 16 X 1933 – 8 X 1934? | |
przodownik | Wincenty Walke[12] | 15 I 1934 – | |
starszy strażnik | Tadeusz Klimowski[11] | 8 X 1934 – 12 III 1935 | |
przodownik | Edward Kiełbus[11] | 12 III 1935 – |
Przypisy
edytuj- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ a b Kronika komisariatu „Tarnowskie Góry” ↓, s. 1.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
- ↑ Kronika komisariatu „Piekary” ↓, s. 2.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 108.
- ↑ Kronika komisariatu „Piekary” ↓, s. 5.
- ↑ a b c d e f g h Kronika komisariatu „Piekary” ↓, s. 4.
- ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 31.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2017-06-01].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Lipiny Ślaskie” z lat 1927–1936. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/591.)
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Piekary Ślaskie” z lat 1921–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/563)
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Tarnowskie Góry”. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/534.)