Piotrków Pierwszy

Piotrków Pierwszy
	wieś
	; Zgodnie z ruchem wskazówek zegara: pole w okolicach wsi, maszty eR Piotrków, dworek, Zespół szkół w Piotrkowie, boisko Orlik, kościół parafialny, wjazd do Piotrkowa od strony Jabłonny
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	lubelski
Gmina	Jabłonna
Wysokość	223-286 m n.p.m.
Liczba ludności (2017)	757
Strefa numeracyjna	81
Kod pocztowy	23-114
Tablice rejestracyjne	LUB
SIMC	0381255
	Położenie na mapie gminy Jabłonna Piotrków Pierwszy
	Położenie na mapie Polski Piotrków Pierwszy
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Piotrków Pierwszy
	Położenie na mapie powiatu lubelskiego Piotrków Pierwszy
	51°02′47″N 22°38′09″E/51,046389 22,635833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Piotrków Pierwszy (w 1388 Piotrkow kop., 1453 Pyotrkow) – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Jabłonna^[5]^[4]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 835.

Do 1954 r. istniała gmina Piotrków. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Jabłonna^[6].

Położenie

Piotrków leży na Wyżynie Lubelskiej u źródeł strugi Czerniejówki. Jest położony w centralnej części województwa lubelskiego w powiecie lubelskim w gminie Jabłonna. Zamieszkiwany przez ok. 1700 osób (z Piotrkowem Pierwszym, Drugim i Kolonią). Na jednym ze wzgórz w miejscowości znajduje się masz nadawczy ER Piotrków.

Części wsi

Integralne części wsi Piotrków Pierwszy^[5]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
1065131	Sachalin	przysiółek

Infrastruktura

W miejscowości znajdują się :

Gminne Centrum Kultury (GCK);
Zespół szkół;
Gminny Klub Dziecięcy „Zielone Jabłuszko”;
Klub Sportowy PLKS „Piotrcovia” Piotrków;
ochotnicza straż pożarna (Włączona do KSRG)
Boisko „Orlik” (przy budynku szkoły)
Maszt nadawczy ER Piotrków
Dworek (obecnie własność prywatna) – zbudowany przez Aleksandra Freytaga zarządcę majątku państwowego w Piotrkowie.

Komunikacja

Piotrków znajduje się nad ważnymi szlakami drogowymi województwa lubelskiego:

835 Lublin – Biłgoraj – Grabownica Starzeńska
836 Bychawa – Piaski

Odległość od ważniejszych ośrodków miejskich:

Bychawa – 8 km
Lublin – 24 km
Piaski – 16 km
Warszawa - 164 km
Lwów – 167 km
Biłgoraj – 61 km
Kraśnik – 41 km
Krasnystaw – 48 km

Do Piotrkowa co kilkanaście minut kursują busy z Lublina i do Lublina. Ponadto przez Piotrków przejeżdżają busy i autobusy z i do Bychawy, Biłgoraja, Krasnegostawu, Szczebrzeszyna ale też Przemyśla, Zamościa i Warszawy.

Edukacja i kultura

Budynek, w którym mieści się teraz szkoła powstał w 1965 r. z inicjatywy Pawła Dąbka, który pochodził z Piotrkowa. Obok został wybudowany również blok, w którym mieszkają nauczyciele zatrudnieni w szkole. Do 1973 r. mieściła się tu szkoła podstawowa, przedszkole i Liceum Ekonomiczne. Następnie liceum zakończyło swoją działalność i na jego miejsce powstał Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, a szkoła podstawowa przekształciła się w Gminną Szkołę Zbiorczą w Piotrkowie.

W 2001 r. Ośrodek Szkolno–Wychowawczy zakończył działalność, a powstało gimnazjum publiczne w Piotrkowie. Na terenie Piotrkowa znajduje się przedszkole publiczne, szkoła podstawowa, gimnazjum publiczne, gminny ośrodek kultury, Ochotnicza Straż Pożarna, kościół, poczta, a także stary drewniany dworek będący teraz własnością prywatną. W miejscowej szkole kształcą się nie tylko dzieci z Piotrkowa, ale również Piotrkówka, Chmiela, Skrzynic.

Drugą inwestycją rozpoczętą również z inicjatywy Pawła Dąbka jest Gminny Ośrodek Kultury – jego projekt budowy powstał na początku lat sześćdziesiątych. Fundamenty położono w 1964 r. i rozpoczęto budowę. Budowa z różnych przyczyn nie została ukończona. Zręby budynku przez długie lata stały i niszczały. Dopiero w 1983 r. podjęte zostały na nowo prace dzięki dotacji Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie i w maju 1986 r. GOK został oddany do użytku. Obecnie w budynku mieści się dom kultury, biblioteka publiczna, poczta, a także straż pożarna.

Szkoła w Piotrkowie została wybudowana w ramach akcji „Szkoła tysiąclecia” w 1965 roku, budynek jest Pomnikiem Tysiąclecia Państwa Polskiego.

Historia

Nazwa Piotrków pochodzi od imienia jakiegoś Piotra, który miał się osiedlić u źródeł, z których bierze początek Czerniejówka.

Piotrków jest bardzo starą wsią. Według W. Koźmiana, wieś istniała we wczesnym średniowieczu. Była własnością królewską, a zarządzał nią dzierżawca Pieszyk z Frydrychowa i Kosarzowa. W 1388 r. król Władysław Jagiełło przeniósł wieś na prawa magdeburskie. Wieś należała wtedy do parafii Krzczonów.

W 1453 roku Piotrków graniczył z Jabłonną. W 1565 nadal był własnością królewską, 3 łany należały do wójta i były obsadzone 2 kmieciami i karczmarzem oraz znajdowało się w nim 74 kmieci na 46 łanach, 10 karczmarzy na 9,5 łanach, 2 kołodziejów, 10 zagród, 10 bartników z czego 2 na wolniźnie i młyn^[7].

Mieszkańcy miejscowości walczyli w wojnach tatarskich, kozackich, moskiewskich, węgierskich i szwedzkich. 3 kwietnia 1671 Król Polski Michał Korybut Wiśniowiecki wydał przywilej potwierdzający trzem rodzinom posiadanie trzech łanów we wsi Piotrków w starostwie lubelskim za udział w wojnach. W 1676 r. dzierżawcą wsi był Jan Potocki. W tym czasie Piotrków zamieszkiwało 270 poddanych w tym 5 żydów. W 1827 r. w miejscowości było 37 domów i 230 mieszkańców. Piotrków w tym czasie był miejscowością gminną. W skład gminy wchodziły: Chmiel wieś i folwark, Czerniejów wieś i folwark, Jabłonna wieś i folwark, Majdan-Wolnica, Majdan Nowy, Piotrków wieś i folwark, Piotrkówek Stary, Piotrkówek Nowy, Skrzynice.

Podczas I wojny światowej przetaczał się tędy front, cała wieś została spalona. Gdy front odszedł miejscowa ludność musiała sprzątać pola zalane trupami żołnierzy armii austro-węgierskiej i armii carskiej. Do dziś istnieją pozostałości okopów w lasach^[8].

W miejscowości znajdują się trzy Cmentarze wojenne z I wojny światowej wpisane na listę Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[9]

Sport

„Orlik” w Piotrkowie

Obiekty sportowe

Kompleks boisk „Orlik” (przy zespole szkół)
Boisko klubu sportowego PLKS „Piotrcovia” Piotrków

Miejscowym klubem sportowym jest „Piotrcovia” Piotrków założony w 2003 roku, a od sezonu 2013/2014 grający w lubelskiej A-klasie^[10].

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół parafialny

Kościół rzymskokatolicki:
- parafia Chrystusa Dobrego Pasterza
Świadkowie Jehowy:
- zbór Piotrków k. Lublina (Sala Królestwa Piotrków Drugi 92A)^[11].

Osoby związane z Piotrkowem

Paweł Dąbek – polski polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy, wojewoda lubelski, generał brygady Wojska Polskiego. Odznaczony Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodzony w Piotrkowie.
Tadeusz „Tade” Mysłowski – malarz, grafik, artysta roku Angelus Lubelski (2009), urodzony w Piotrkowie^[12].
Teodor Ryder – polski dyrygent i pianista urodzony w Piotrkowie.
Leopold Wasilkowski – urodzony w Piotrkowie lub Lublinie, polski rzeźbiarz artysta.

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101396
↑ Sołectwa będą miały więcej pieniędzy!. jablonna.lubelskie.pl. [dostęp 2017-11-05].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 927 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Rejestr TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Jednostki pomocnicze gminy Jabłonna. Urząd Gminy Jabłonna. [dostęp 2016-04-15].
↑ Tomasz Jurek, Stanisław Prinke: Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-06-17].
↑ Historia miejscowości Piotrków. [dostęp 2015-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑ Piotrków w gminie Jabłonna – cmentarze wojenne. Złe miejsca dla ślimaków. [dostęp 2015-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-17)].
↑ Piotrkowski Ludowy Klub Sportowy Piotrcovia Piotrków. [dostęp 2015-06-17].
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-08] .
↑ Tadeusz Mysłowski – wciąż między Lublinem a Nowym Jorkiem. Kurier Lubelski, 2010-02-26. [dostęp 2015-06-17].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101396

[2] Sołectwa będą miały więcej pieniędzy!. jablonna.lubelskie.pl. [dostęp 2017-11-05].

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 927 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Rejestr TERYT

[R2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[bip-6] Jednostki pomocnicze gminy Jabłonna. Urząd Gminy Jabłonna. [dostęp 2016-04-15].

[7] Tomasz Jurek, Stanisław Prinke: Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2015-06-17].

[8] Historia miejscowości Piotrków. [dostęp 2015-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[9] Piotrków w gminie Jabłonna – cmentarze wojenne. Złe miejsca dla ślimaków. [dostęp 2015-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-17)].

[10] Piotrkowski Ludowy Klub Sportowy Piotrcovia Piotrków. [dostęp 2015-06-17].

[11] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-08] .

[12] Tadeusz Mysłowski – wciąż między Lublinem a Nowym Jorkiem. Kurier Lubelski, 2010-02-26. [dostęp 2015-06-17].

[5]

[4]

[2]

[3]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]